بادهای تجاری
تا عرض 309 » به طور متوسط خشکی ها گرمتر از اقیانوس ها است و فشار جوی در خشکی ها
کمتر از اقیانوس ها است. اما اقیانوس اطلس و 0 کبیر که بین این مدارها واقع شده اند دارای حداکثر فشارند و به واسکلأ این دو اختلاف فشار بادهای ثابتی تولید می شود که به نام بادهای
تجارتی معروف است.
در نیم کر: شمالی این بادها از شمال شرقی به طرف جنوب غربی با سرعت متوسط 8 انا 7
متر در ثانیه و در نیم کر: جنوبی از جنوب شرقی به طرف شمال غربی با سرعت متوسط 8 متر در ثانیه می وزد. این بادها که در دو نیمکر 0 می وزند در موقع برخورد و تلاتی با یکدیگر از شدت آنها کاسته شده و در فضایی که با هم مشترک هستنا ملایم تر می وزند که این منطقه را منطقأ آرام استوا یی می نامنا. حد این منطقه نسبت به فصول تغییر می کند. در بهار و تابستان به طرف شمال و در پایین و زمستان به سوی جنوب متوجه است. بادهای تجارتی از این جهت اهمیت دارنا که اولآ امتداد و سرعت آنها ثابت است ثانیأ منطقه ای که در آن می وزند ( 30 درجه دو
طرف خط استوا) کمی بیشتر از نصف کل سطح زمین است.
نکل 13.2 : جهت عمومی حرکت باد در کره زمین
شکل 2 - 13 جهت جریان های هوا را روی کر: زمین نشان می دهد. آن دسته از جریان های هوا که در سطر زمین رو به هم قرار >اشته و هم گرا نامید 0 می شونا، «ر برخورد به هم معوأ کرد 0 و بر عکر جریان های هوا که پشت به هم قرار گرفته و واگرا نامید 0 می شونا، میل به نزول أارند. ~نو>.های هوا که از سطر زمین به فما معو« می کد در لایه های بالا خنک می شونا و در فتیجأ سرد شدن و تقلیل حجم و افز اینی جرم حجمی مجد«آ میل به نزول پیدا کرده و در سیر نزولی به تراکم فشار آنها افزوده می شود و دمای آنها در اثر افزایش تراکم دوباره زیاد می شود و به صورت توده های هوای گرم و خشک در مدارهای 30 درجه شمالی و جنوبی به سطح زمین می رسنا و این جریان های هوای گرم و خشک در این مدارها عامل اصلی تشکیل محاری گرم در این مناملتی هستنا.
2 بادهای غربی
بین عرض های جغرافیا یی 30 تا 50 درجه شمالی و جنوبی، این با«های شدید که در جهت چرخش زمین می وزند، جریان أارند. جهت حرکت این با«ها به سمت مناطق کم فشار قطبی است یعنی در نیم کره شمالی ء به سمت شمال شرقی و در نیم کره جنوبی به سمت جنوب غربی. در محدوده های قطبی این بادها و با«های قطبی با یکدیگر طلاقی کرده و از آنجا یی که دارای أماهای بسیار متفاوتی هستنا، از برخورد با یکدیگر طوفان های شدیدی به وجود می آ ید. قابل ذکر است که حرکت بادهای غربی در نیم کره جنوبی به دلیل کم بودن نسبت خشکی به آب ء یکنواخت تر از نیم کره شمالی است.
7 بادهای فطبی
این بادها «ر عرض های جغرافیا یی بالاتر از 0 لا درجه به وجود آمده و در اثر انتشار توده های هوای سرد از مناطق پر فشار قطبی به مناطق نسبتا گرم تر شکل می گیر«. جهت این بادها در نیم کره شمالی، به ملرف جنوب غربی و در نیم کره جنوبی، به طرف شمال غربی است.
3 بادهای موسمی
بادهایی که به واسکلأ اختلاف درجأ حرارت دریاها و قاره ها در زمستان و تابستان تولید می شونا به بادهای موسمی مشهورنا. در زمستان سطر خشکی ها سرد تر از اقیانوس ها بوده و در تابستان این مسئله به عکس است بنابراین جهت باد نسبت به فصل تغییر کرده و در زمستان و تابستان جهت آنها مخالف یکدیگر می گردد. معمولآ اختلاف درجه حرارت میان زمستان و تابستان آن اندازه نیست که بتوانا بادهای شدیدی ایجاد کند. این بادها معمولآ در قاره أسیا اتفاق می افتأ زیرا وسعت این قاره زیاد بوده و در وسط آن دریا یی وجود فدارد، در نتیجه زمستانی بسیار سرد و تابستانی بسیار گرم ذارد. در نیم کره شمالی در تابستان جرمت باد به سمت شمال شرقی می وزد و در زمستان به سمت جنوب غربی است.
هوای گرم و مرطوب خاره ای به دو طریق وارد نواحی جنوب ایران می شود: اول، از طریق
نسیم دریا که از دریای مممان و خلیج فارس تا شعاع و ارتفاع محدودی وارد خاک ایران می گردد محدوده آن بسیار کوچک است و به دلیل گسترش پر فشار جنب خاره ای بر بالای منطقه نقش چندانی در بارندگی فدارد. دوم، ورود هوای موسمی کم فشار حرارتی در فصل تابستان بر روی باکستان و هندوستان است.
بادهای شبانه روزی
وجود دریاچه ها و کوهستان ها از عوامل اصلی بروز بادها یا نسیم های شبانه روزی است. این نسیرء نظیر نسیم دریا و خشکی است و علت وزش آن اختلاف درجه حرارت و در نتیجه اختلاف فشار بین دره و کوه است. به این ترتیب که هوای کوهستان در روز حرارت بیشتری جذب نموده و بنابراین مرکز حرارت بیشتر و فشار کمتری است، در مقابل چون دره یا جلگه مربوط محصورتی بوده و بیشتر در پناه قرار گرفته است حرارت کمتری داشته و مرکز فشار بیشتری است. بنابراین در طی روز نسیم از دره بطرف کوه برقرار شده و أرشب این مسئله برعکس می گردد. این پدیده را در مناطقی که به صورت دره های باریک هستنا به وضوح می توان مشاهده نمود. در این مناطق جریان باد در طول روز در قسمت های مرتفع بسیار شدید بوده و به عکس شب هنگام در قسمت های تختانی
پدید: مشابهی در سطح دریاها و سوا حل کنار آن از نظر جریان هوای شبانه روزی رخ می دهد. در طول روز سطح خشکی گرمتر از دمای سطح آب بود؟ و در فتیجأ اختلاف فشار، جریان هوا از سمت دریا به خشکی است. این پدید 0 هنگام شب عکس شد 0 ، در نتیجه، جریان هوا از سمت خشکی به طرف دریا امتداد می یابأ. این جریان هوا در شب به شدت روز نیست زیرا اختلاف دما کمتر از روز است. موقع غروب و یا صبح های زود، هنگامی که دمای زمین و سطح دریا تقریبا یکسان هستنا، جریان موایی ملاحظه نمی گردد.
وجود کوهستان های مجاور دریاها، نه تنها سدی در برابر جریان هوا به شمار می روند، بلکه تاثیر به مزایی در میزان رطوبت هوا أارند. به عنوان مثال می توان به شهر های شمالی رشته کوه های البوز اشاره کرد. با تبخیر آب دریاچه خزر بر اثر تابش نور خورشید، هوای منطقه کاملآ مرطوب می گردد و هنگامی که دمای هوا کاهش می یابأ آنزدیک طلمه خورشید)، رطوبت نسبی گاه به 00 ا.ا´ نیز می رسأ. وزش باد این رطوبت را به دامنه های شمالی رشته کوه های البوز کشیده و سراسر آن را سبز و خرم می فماید. به عکس، شهرهایی مانند تهران که در جنوب این رشته کوه قرار أارند، دارای اقلیمی کاملآ متفاوت یعنی گرم و خشک می باشنأ.
این فایل ورد در 28 صفحه به خدمتتون ارئه میشود.