پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
یکی از سئوال‌هایی که همواره از سوی بسیاری از دانشجویان پرسیده می‌شود، تفاوتی است که این چهار واژه با یکدیگر دارند. بارها دیده شده که توسط افراد گوناگونی در داخل کشور، تعاریف مشابهی برای این چهار واژه ارائه شده و نکته جالب اینجاست که هریک از تعاریف، نام استادی را به خود می‌گیرند مثلاً تعریف مهندس فلان یا دکتر فلان. در حالیکه هر یک از این واژگان در دانش امروز معماری و شهرسازی غرب دارای تعاریف مشخصی است و ما نیز به ناچار از آنجاییکه وارد کننده این دانش هستیم باید تعاریف آنها را مورد استفاده قرار دهیم نه اینکه هر یک به دلخواه خود تعاریفی از این واژگان ارائه دهیم. بنابراین، تعاریف آورده شده در اینجا نه تعریف اینجانب بلکه تعریف استادان بزرگ معماری و شهرسازی غرب است که در کتاب‌های خود به آنها اشاره داشته‌اند.
راندو (Render)، به معنای تنظیم محصول نهایی یا فرآورده (Product)، به گونه‌ای است که بتواند با مخاطب ارتباط درستی برقرار نماید. قرار دادن فیگور انسانی و درخت در محل‌های مشخص برای نشان دادن مقیاس نما یا مقطع، ترسیم مبلمان معماری و یا شهری یا استفاده از نوشتار برای معرفی بخش‌های مختلف پلان، گذاشتن سایه در نما و مقطع برای نشان دادن پیش آمدگی‌ها و تو رفتگی‌های آن و ترسیم بافت مصالح در نما و مقطع از عمده‌ترین کارهایی است که در راندو معماری و طراحی شهری مطرح می‌شود و کتاب‌هایی نیز که در این زمینه از نویسندگان خارجی به چاپ رسیده است به روشنی وظیفه راندو در طراحی معماری و طراحی شهری را به نمایش می‌گذارد.
پرزانته (Presentation)، ویرایش‌های نهایی است که برای ارائه کاری چشم نواز به مخاطب بر روی آن انجام می‌شود. چگونگی رنگ آمیزی، چیدمان عناصر درون شیت و برقراری رابطه میان این عناصر از عمده‌ترین موضوعاتی است که در پرزانته کار معماری و شهری مورد توجه قرار می‌گیرد.
کروکی (Croquis)، به معنای ترسیم سریع و فی‌البداهه‌ای از یک مدل زنده است. این مدل خواه طبیعت باشد، خواه انسان و خواه یک بنای معماری باشد و یا یک فضای شهری. البته منظور از زنده این نیست که مدل حتماً جاندار و در حال حرکت باشد بلکه منظور آن است که مدل دارای نمود بیرونی باشد و تنها در ذهن طراح جا نداشته باشد. ویژگی مهم کروکی آن است که در زمان کمی زده می‌شود و بعدها در منزل یا کارگاه با فرصت کافی می‌توان جزئیات آن را تکمیل کرد. کروکی زدن با دو هدف عمده انجام می‌گیرد: هدف اول ذخیره کردن زمان و هدف دوم، تمرکز کردن بر عناصر اصلی و مهم موضوع است.
اسکیس (Sketch)، به معنای بیان سریع ایده یا نگاهی است که یک طراح نسبت به موضوعی که به او ارجاع شده، دارد. هدف از ارائه اسکیس آن است که پیش از آنکه کار کامل و تمام شده از سوی طراح به کارفرما تحویل شود، پیش نویسی که پیشنهادات طراح در آن نشان داده شده ارائه گردد و در صورت موافقت کارفرما با آن، کار با همان مشخصات ادامه یافته و به وسیله طراح نهایی گردد.
کروکی تا چه اندازه در اسکیس معماری و طراحی شهری نقش دارد؟
همانگونه که در تعاریف آورده شده دیده می‌شود، تفاوت بین کروکی و اسکیس در آن است که در کروکی توانمندی‌های دست طراح مورد توجه قرار دارد و در اسکیس توانمندی‌های ذهن طراح. اما سئوالی که برای بسیاری از دانشجویان مطرح می‌شود آن است که در آزمون اسکیس کارشناسی ارشد کدام یک از توانمندی‌های بالا مورد نیاز است. در پاسخ به این سئوال باید گفت که آزمون اسکیس با هدف انتخاب توانمندترین دانشجویان، از میان دانشجویان شرکت کننده در آزمون، از سوی طراحان و مصححان کنکور برگزار می‌شود. بنابراین دانشجویان باید کوشش کنند تا در تمام زمینه‌ها، توانایی‌های خود را افزایش دهند به گونه‌ای که هم بتوانند ذهن خوبی برای تولید ایده‌های قوی داشته باشند و هم بتوانند ایده‌های خود را با ترسیمات مناسب به نمایش بگذارند و هم در پایان با پرداخت چشم نواز و زیبا، کار خود را به پایان برسانند.
ترکیب بندی شیت چه اهمیتی در اسکیس معماری و طراحی شهری دارد؟
تردیدی نیست که در ارائه یک محصول (Product)، چگونگی بسته بندی آن در میزان جلب نظر مخاطب نقش مهمی دارد اما این به معنای آن نیست که بسته بندی خوب، همه‌چیز یک محصول باشد. یک محصول همانگونه که باید ویژگی‌های دیگری نیز داشته باشد، با بسته بندی زیبا می‌تواند در میان رقیبان خود جایگاه ویژه‌ای پیدا کند اما اگر این محصول به لحاظ محتوایی دارای کیفیت چندانی نباشد و توقعات مخاطب را برآورده نکند ممکن است برای همیشه سبب شود که محصولات دیگر آن کارخانه نیز علی‌رغم کیفیت بالایشان مورد استقبال قرار نگیرند.
با توجه به اینکه تصحیح شیت‌های آزمون به صورت چند مرحله‌ای انجام می‌گیرد، شیت بندی و پرزانته خوب می‌تواند کمک خوبی باشد تا کار از مرحله اول قضاوت عبور کند اما اگر در مراحل بعدی، که با دقت بیشتری به بررسی محتوای شیت‌های آزمون پرداخته می‌شود، شیت ارائه شده نتواند از جنبه محتوایی و فرآیند مورد نظر مصححان پاسخ قانع کننده‌ای ارائه کند از راهیابی به مراحل بالاتر قضاوت باز می‌ماند. البته نباید فراموش کرد که طراحان و مصححان آزمون از استادان برجسته معماری و شهرسازی کشور هستند و به قدری در این زمینه تجربه دارند که با یک نگاه، کار با محتوا را از کار بی‌محتوا تشخیص می‌دهند. بنابراین گرچه ممکن است با رنگ و لعاب و شیت بندی خوب بتوان یک دانشجوی تازه وارد رشته معماری و شهرسازی را فریب داد، اما نمی‌توان این استادان را که هزاران شیت چشم نواز در طول کار حرفه‌ای خود دیده‌اند، فریب داد.
چگونه می‌توان به یک ترکیب بندی درست در شیت رسید؟
ترکیب بندی درست از یک ذهن منظم بر می‌آید و کسی که ذهن آشفته‌ای داشته باشد، نمی‌تواند به ترکیب بندی مناسبی در شیت دست پیدا کند. بنابراین شرط دستیابی به یک شیت بندی درست، در درجه اول رسیدن به ذهنی منظم و در درجه دوم تمرین زیاد است. در عالم واقعیت چیزی به نام قانون شیت بندی وجود ندارد و بخش زیادی از مطالبی که در این زمینه گفته می‌شود، بیشتر برای بازار گرمی و جلب مشتری است. یک شیت بندی زمانی زیبا است که از ذهن خود طراح و متناسب با آن طرح درآمده باشد و مانند سایر بخش‌های طرح، امضای او را در پس پرده خود داشته باشد. قواعدی که امروزه با نام قواعد شیت بندی ارائه می‌شود به همان اندازه بی‌بنیاد هستند که بگوییم بسته بندی یک محصول، دارای قواعد مشخصی است و هر کارخانه‌ای که آن محصول را تولید می‌کند باید حتماً از آن بسته بندی استاندارد استفده کند. این موضوع نیز که ما می‌بینیم مثلاً تمام پنیرهایی که در بازار وجود دارند در شکل، اندازه و حتی رنگ بسته بندی شبیه به هم هستند بیشتر ناشی از عدم اعتماد به نفس کارخانه‌دار در ارائه محصول خود، با بسته بندی مخصوص به خود و همچنین ناتوانی از ارائه یک بسته بندی جذاب می‌باشد. در چنین شرایطی است که آن کارخانه‌دار با نگاهی فرصت‌طلبانه به مارکی که در بازار معروف است می‌کوشد با شبیه سازی آن مارک، بخشی از این بازار را در اختیار خود بگیرد.