بیل مکانیکی و هیدرولیکی
بیل در دو نوع مکانیکی و هیدرولیکی در صنعت ساختمان سازی و پروژه های عمرانی به کار گرفته می شود. بیل های مکانیکی و هیدرولیکیبرای انواع گودبرداری با عمق مختلف و بر روی انواع خاک کاربرد دارند. این نوع از ماشین آلات عمرانی به تنهایی قادر به حفر گودال بر روی بسترهای سخت سنگی نمی باشند. حفاری زمین های صخره ای و سنگی توسط بیل با کمک سایر ابزار و ماشین آلات حفاری از قبیل چکش هیدرولیکی، ریپر، مواد منفجره و … امکان پذیر است. بیل علاوه بر حفر کانال و گودال، می تواند خاک و سنگ های حاصل از حفاری را بار وسایل نقلیه نماید. پیش از انجام عملیات حفاری توسط بیل، لازم است محدوده سایت مورد نظر از انواع موانع طبیعی و انسانی پاکسازی گردد.
اجزای تشکیل دهنده ساختمان بیل:
۱- جام
۲- تیرک اصلی
۳- بازوی جام
۴- شاسی یا بدنه
جام ها با عرض های مختلف از ۷۵ سانتی متر تا ۱۲۰ سانتی متر وجود دارند و اغلب بخش بالایی جام عریض تر از بخش پایین آن می باشد. این مورد از اصطکاک لبه جام کاسته و سبب تسریع عمل تخلیه می گردد.
انواع بیل:
بیل ها از چند جنبه مورد بررسی قرار گرفته و دسته بندی می شوند.
– دسته بندی بیل با توجه به نوع شاسی تعبیه شده در سیستم فنی ماشین:
۱- بیل های کامیونی
۲- بیل های چرخ لاستیکی
۳- بیل های چرخ زنجیری
۱-بیل های کامیونی:
بیل های کامیونی گران ترین نوع بیل هستند. کامیون آن سرعت حرکت بالایی دارد و قادر به انجام عملیات های ترکیبی (بلندکردن و جا به جایی خاک و …) می باشد. این نوع از بیل، نیاز به دو نفر (یک راننده و یک متصدی بیل) جهت کنترل ماشین و نظارت بر عملکرد آن دارد و از این نظر هزینه بر می باشد.
۲- بیل چرخ لاستیکی
بیل چرخ لاستیکی در عملیات های کوچک و پرتحرک مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع بیل نسبت به نوع کامیونی ارزان تر و از بیل های چرخ لاستیکی گران تر است. حداکثر سرعت این ماشین در انواع جدید آن به ۴۰ کیلومتر بر ساعت می رسد.
۳- بیل چرخ زنجیری
بیل های چرخ زنجیری برای حرکت بر روی خاک های سست مناسبند. قادر به حرکت بر روی سطوح شیب دار می باشند و بسیار کند حرکت می کنند. بیل چرخ زنجیری قادر به حرکت در مسافت های طولانی و نقاط دور نیستند و جابه جایی آن ها توسط تریلی میسر می شود. قیمت این نوع بیل نسبت به سایر بیل های موجود در بازار ارزان تر است.
دسته بندی بیل برحسب نوع عملیات حفاری:
۱- بیل جام جلو
بیل جام جلو برای حفاری در سطوح بالایی خاک و انجام عملیات بارگیری کامیون طراحی شده است. بیل های جام جلو بسیار کند حرکت می کنند.
۲- بیل جام معکوس
از بیل های جام معکوس در حفاری سطوح پایین زمین استفاده می شود.
دسته بندی بیل ها بر حسب سیستم تولید کننده نیروی مورد نیاز ماشین:
۱- بیل مکانیکی یا کابلی
۲- بیل هیدرولیکی
مزایای استفاده از بیل هیدرولیکی در مقایسه با نوع مکانیکی:
– سرعت اجرای بالا
– عملکرد دقیق ماشین
– کنترل آسان و سیستم حرکتی ساده
– صرفه جویی در زمان عملیات
پیش از شروع عملیات حفاری رعایت چند نکته الزامی ست:
۱- اطلاع از وضعیت آب و هوایی و پیش بینی وضعیت جوی منطقه
۲- اطلاع از وضعیت زمین: بررسی نوع خاک، وجود سفره های زیرزمینی، شیب زمین و …
۳- بررسی امکانات موجود در کارگاه
۴- تعیین مدت زمان انجام عملیات حفاری
۵- پیش بینی موارد اضطراری در حین اجرای عملیات
۶- بررسی و تعیین راه های دسترسی به سایت
۷- بررسی خطوط لوله کشی زیرزمینی محدوده عملیات، به منظور پیشگیری از وقوع حوادث ناگوار و خسارات (جانی و مالی) احتمالی