پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
خلاصه کتاب طرح ها و برنامه های شهرسازی بهزاد فر
فھرست مطالب:
مقدمھ
فصل اول: مفاھیم و تعاریف پایھ
١)طرح و برنامھ
٢)طرح جامع
٣)طرح تفصیلی
۴)طرح ھای جامع یا عملیاتی
۵)طرح ھای موضعی- موضوعی
۶)روش مطالعھ و انجام طرح ھای جامع در ایران
٧)روش مطالعھ و انجام طرح ھای تفصیلی در ایران
٨)مفھوم کاربری زمین
٩)مفھوم سرانھ کاربری
١٠ )فضای گذران اوقات فراغت
١١ )فضای سبز
١٢ )کاربری ورزشی
١٣ )کاربری تفریحی
مقدمھ
فصل اول: مفاھیم و تعاریف پایھ
١)طرح و برنامھ
٢)طرح جامع
٣)طرح تفصیلی
۴)طرح ھای جامع یا عملیاتی
۵)طرح ھای موضعی- موضوعی
۶)روش مطالعھ و انجام طرح ھای جامع در ایران
٧)روش مطالعھ و انجام طرح ھای تفصیلی در ایران
٨)مفھوم کاربری زمین
٩)مفھوم سرانھ کاربری
١٠ )فضای گذران اوقات فراغت
١١ )فضای سبز
١٢ )کاربری ورزشی
١٣ )کاربری تفریحی
فصل دوم:
سابقھ و مشخصات طرح ھای جامع و تفصیلی شھر تھران
١-اقدامات شھر سازی قبل از اولین طرح جامع
٢.اولین طرح جامع شھر تھران(طرح جامع مصوب ١٣۴٧ ھجری شمسی)
٣.طرح جامع دوم تھران،موسوم بھ طرح ساماندھی:
۴. طرح ھای تفصیلی مصوب تا قبل از طرح ھای تفصیلی و جامع جدید ( ١٣٨۶ ھجری شمسی)
۵.طرح ھای جامع و تفصیلی جدید
فصل سوم:
١.وضعیت فضاھای سبز و باز،و تفریحی و ورزشی از طرح جامع مصوب سال ١٣۴٧ تا طرح
ساماندھی
٢)وضعیت فضاھای سبز و باز،تفریحی و ورزشی از طرح دوم تا طرح جامع سوم
٣)وضعیت فضاھای سبز و باز،تفریحی و ورزشی در مقطع زمانی طرح جامع سوم
١-اقدامات شھر سازی قبل از اولین طرح جامع
٢.اولین طرح جامع شھر تھران(طرح جامع مصوب ١٣۴٧ ھجری شمسی)
٣.طرح جامع دوم تھران،موسوم بھ طرح ساماندھی:
۴. طرح ھای تفصیلی مصوب تا قبل از طرح ھای تفصیلی و جامع جدید ( ١٣٨۶ ھجری شمسی)
۵.طرح ھای جامع و تفصیلی جدید
فصل سوم:
١.وضعیت فضاھای سبز و باز،و تفریحی و ورزشی از طرح جامع مصوب سال ١٣۴٧ تا طرح
ساماندھی
٢)وضعیت فضاھای سبز و باز،تفریحی و ورزشی از طرح دوم تا طرح جامع سوم
٣)وضعیت فضاھای سبز و باز،تفریحی و ورزشی در مقطع زمانی طرح جامع سوم
مقدمھ:
نزدیک بھ نیم قرن است کھ طرح ھای جامع وتفصیلی چونان ابزار ھا و اسناد ھدایت توسعھ فضایی
شھر ھای ایرانی ھستند اما ھمچنان نا شناختھ بھ نظر می رسند.در واقع جامعھ علمی وعملی
کشورمان بھ درک موجز و درستی از طرح ھای جامع و تفصیلی نیاز دارد.
برای توضیح بیشتر مطالب طرح ھای جامع وتفصیلی محتوای کتاب در ٣ فصل تنظیم شده
است:فصل اول تحت عنوان “مفاھیم وتعاریف پایھ”شکل گرفتھ است کھ بھ تعریف طرح بّرنامھ جّامع
وتفصیلی پرداختھ شده وسپس طرح ھای جامع ،تفصیلی ،اجرایی ،موضوعی و موضعی تعریف شده
است.
در فصل دوم ،سابقھ ومشخصات طرح ھای جامع وتفصیلی شھر تھران شرح داده شده است.ابتدا بھ
اقدامات شھرسازی وسپس ویژگی ھای طرح ھای جامع اول ، دوم و سوم بازگو گردیده است.
در فصل سوم ،جایگاه فضاھای گذران اوقات فراغت در طرح ھای جامع شھر تھران شرح داده شده
است کھ بھ منظور توضیح سلسلھ مراتبی یکی از عناصر بخشی متن طرح ھای جامع می باشد
نزدیک بھ نیم قرن است کھ طرح ھای جامع وتفصیلی چونان ابزار ھا و اسناد ھدایت توسعھ فضایی
شھر ھای ایرانی ھستند اما ھمچنان نا شناختھ بھ نظر می رسند.در واقع جامعھ علمی وعملی
کشورمان بھ درک موجز و درستی از طرح ھای جامع و تفصیلی نیاز دارد.
برای توضیح بیشتر مطالب طرح ھای جامع وتفصیلی محتوای کتاب در ٣ فصل تنظیم شده
است:فصل اول تحت عنوان “مفاھیم وتعاریف پایھ”شکل گرفتھ است کھ بھ تعریف طرح بّرنامھ جّامع
وتفصیلی پرداختھ شده وسپس طرح ھای جامع ،تفصیلی ،اجرایی ،موضوعی و موضعی تعریف شده
است.
در فصل دوم ،سابقھ ومشخصات طرح ھای جامع وتفصیلی شھر تھران شرح داده شده است.ابتدا بھ
اقدامات شھرسازی وسپس ویژگی ھای طرح ھای جامع اول ، دوم و سوم بازگو گردیده است.
در فصل سوم ،جایگاه فضاھای گذران اوقات فراغت در طرح ھای جامع شھر تھران شرح داده شده
است کھ بھ منظور توضیح سلسلھ مراتبی یکی از عناصر بخشی متن طرح ھای جامع می باشد
فصل اول مفاھیم وتعاریف پایھ
مقدمھ
واژه طرح در واقع معادل “برنامھ کالبدی”است کھ بھ عنوان پیشوند طرح ھای جامع وتفصیلی و در
کل طرح ھا و برنامھ ھای توسعھ شھری بھ کار می رود.
کلیات طرح جامع وقتی کھ تفصیل شود و با جزییات عرضھ ک
گردد تّفصیلی می شود.اگر مقیاس طرح جامع ١:۵٠٠٠ باشد وقتی کھ بھ دقت ١:٢٠٠٠ تبدیل شود
از جامع بھ تفصیلی میل می کند.
١-طرح و برنامھ
این دو واژه علی رغم تفاوت ھایی کھ دارند در میان کارشناسان علوم شھری فارسی زبان تقریبا یک
مفھوم و معنا دارند.کاربرد واژه طرح در شھرسازی بھ تبیین زیر است:
“بیان سلسھ فعالیت ھای فنی- اجرایی برای رسیدن بھ ھدف مشخص”یا بھ عبارتی “مجموعھ ای از
خدمات و عملیات مشخص و ھمبستھ کھ با ھزینھ معین در دوره زمانی و از قبل تعیین شده برای
رسیدن بھ ھدف مشخصی انجام می گیرد.”
ویژگی ھای طرح:
١-از مجموعھ ای خدمات وعملیات مشخص تشکیل شده است.
٢-در زمان معین انجام می شود.
٣-برای رسیدن بھ ھدف یا اھداف معین در چارچوب ھدف ھای برنلمھ تّدوین و اجرا می شود.
۴-دارای براورد ھزینھ است کھ ھزینھ ھای طرح متناسب با کلیھ مراحل و خدمات ان پیش بینی می
شود.
طرح بر اساس قالب و مقیاس مطرح می شود کھ می توان بھ طرح ملی (جنبھ راھبردی دارد و
دارای حجم سرمایھ گذاری بزرگ است) ،طرح استانی (حجم سرمایھ گذاری متوسط دارد) ،و خاص
ناحیھ ای (حجم سرمایھ گذاری در ابعاد کوچک دارد) اشاره کرد.
مقدمھ
واژه طرح در واقع معادل “برنامھ کالبدی”است کھ بھ عنوان پیشوند طرح ھای جامع وتفصیلی و در
کل طرح ھا و برنامھ ھای توسعھ شھری بھ کار می رود.
کلیات طرح جامع وقتی کھ تفصیل شود و با جزییات عرضھ ک
گردد تّفصیلی می شود.اگر مقیاس طرح جامع ١:۵٠٠٠ باشد وقتی کھ بھ دقت ١:٢٠٠٠ تبدیل شود
از جامع بھ تفصیلی میل می کند.
١-طرح و برنامھ
این دو واژه علی رغم تفاوت ھایی کھ دارند در میان کارشناسان علوم شھری فارسی زبان تقریبا یک
مفھوم و معنا دارند.کاربرد واژه طرح در شھرسازی بھ تبیین زیر است:
“بیان سلسھ فعالیت ھای فنی- اجرایی برای رسیدن بھ ھدف مشخص”یا بھ عبارتی “مجموعھ ای از
خدمات و عملیات مشخص و ھمبستھ کھ با ھزینھ معین در دوره زمانی و از قبل تعیین شده برای
رسیدن بھ ھدف مشخصی انجام می گیرد.”
ویژگی ھای طرح:
١-از مجموعھ ای خدمات وعملیات مشخص تشکیل شده است.
٢-در زمان معین انجام می شود.
٣-برای رسیدن بھ ھدف یا اھداف معین در چارچوب ھدف ھای برنلمھ تّدوین و اجرا می شود.
۴-دارای براورد ھزینھ است کھ ھزینھ ھای طرح متناسب با کلیھ مراحل و خدمات ان پیش بینی می
شود.
طرح بر اساس قالب و مقیاس مطرح می شود کھ می توان بھ طرح ملی (جنبھ راھبردی دارد و
دارای حجم سرمایھ گذاری بزرگ است) ،طرح استانی (حجم سرمایھ گذاری متوسط دارد) ،و خاص
ناحیھ ای (حجم سرمایھ گذاری در ابعاد کوچک دارد) اشاره کرد.
برنامھ:برنامھ ھمان تصمیمات منظم بر اساس سلسلھ مراتب عملیات است یا بھ عبارتی تعھد برای
انجام برخی عملیات برای رسیدن بھ اھداف خاص می باشد.برنامھ بھ منظور ھدف برنامھ ریزی تھیھ
می شود کھ ھدف برنامھ ریزی ارتقاء کارایی نسبت بھ عرضھ و تقاضای شھر و شھروندان است.
انواع برنامھ از نظر مدت زمان اجرایی (طول دوره یا از طریق قانون تعیین می شود یا بر حسب
موضوع و روند طرح):
١-بلند مدت کھ ١٠ تا ٢٠ سال است گاه بھ ٢۵ سال نیز می رسد و اینده نگری اساس کار است.
٢-میان مدت کھ ٣تا ٧ سال است گاه بھ ١٠ سال نیز می رسد کھ راه رسیدن بھ ھدف مورد نظر
برنامھ ریز می باشد.
٣-کوتاه مدت کھ ١ تا ٢ سال است ھرچھ مدت کمتر قابلیت اجرایی بالاتر است.
انواع برنامھ از نظر فراپوششی: ١- جامع کھ ھمھ جانبھ و یک جانبھ است. ٢-غیر جامع
انواع برنامھ از نظر اھداف راھبردی : ١- برنامھ توسعھ عمومی ٢- برنامھ اقتصاد توسعھ ٣-برنامھ
کالبدی ۴- برنامھ ارشادی واجباری ۵-برنامھ اختصاصی
انواع برنامھ از نظر سطوح مکانی شامل برنامھ ملی(در سطح کشور)منطقھ ای(در سطح یک یا چند
استان)ناحیھ ای(در سطح یک یا چند شھرستان )شھر(در سطح شھر)روستایی(در سطح دھستان و
روستا)می باشد.
طرح در واقع اطلاعات مورد نیاز را برای برنامھ ریزان تھیھ می کند تا انھا بتوانند بر اساس این
اطلاعات رشد شھر را از لحاظ اقتصادی- اجتماعی و کالبدی و…تا چند سال بعد پیش بینی کنند و
تصمیماتی راجع بھ رشد شھر بگیرند.
انجام برخی عملیات برای رسیدن بھ اھداف خاص می باشد.برنامھ بھ منظور ھدف برنامھ ریزی تھیھ
می شود کھ ھدف برنامھ ریزی ارتقاء کارایی نسبت بھ عرضھ و تقاضای شھر و شھروندان است.
انواع برنامھ از نظر مدت زمان اجرایی (طول دوره یا از طریق قانون تعیین می شود یا بر حسب
موضوع و روند طرح):
١-بلند مدت کھ ١٠ تا ٢٠ سال است گاه بھ ٢۵ سال نیز می رسد و اینده نگری اساس کار است.
٢-میان مدت کھ ٣تا ٧ سال است گاه بھ ١٠ سال نیز می رسد کھ راه رسیدن بھ ھدف مورد نظر
برنامھ ریز می باشد.
٣-کوتاه مدت کھ ١ تا ٢ سال است ھرچھ مدت کمتر قابلیت اجرایی بالاتر است.
انواع برنامھ از نظر فراپوششی: ١- جامع کھ ھمھ جانبھ و یک جانبھ است. ٢-غیر جامع
انواع برنامھ از نظر اھداف راھبردی : ١- برنامھ توسعھ عمومی ٢- برنامھ اقتصاد توسعھ ٣-برنامھ
کالبدی ۴- برنامھ ارشادی واجباری ۵-برنامھ اختصاصی
انواع برنامھ از نظر سطوح مکانی شامل برنامھ ملی(در سطح کشور)منطقھ ای(در سطح یک یا چند
استان)ناحیھ ای(در سطح یک یا چند شھرستان )شھر(در سطح شھر)روستایی(در سطح دھستان و
روستا)می باشد.
طرح در واقع اطلاعات مورد نیاز را برای برنامھ ریزان تھیھ می کند تا انھا بتوانند بر اساس این
اطلاعات رشد شھر را از لحاظ اقتصادی- اجتماعی و کالبدی و…تا چند سال بعد پیش بینی کنند و
تصمیماتی راجع بھ رشد شھر بگیرند.
این فایل پی دی اف در 53 صفحه به خدمتتون ارئه میشود.