مقدمه
این مسجد آینه تمام نمای معماری اسلامی است و شکوه و توانایی هنر و معماری اسلامی را به نمایش میگذارد.
مسجد بزرگ اموی در دمشق یکی از مهمترین آثار تاریخی و باستانی سوریه به شمار میرود که قدمت آن به قبل از مسیحیت باز میشود و تزئینات و آثار باستانی باقی مانده از آن بخوبی معماری اسلامی را به نمایش میگذارد.
مسجد بزرگ اموی به علت آثار باستانی و تاریخی بسیار عمیق اهمیت بسزایی دارد و نشانگر تمدن دینی است.
این مسجد در واقع از مهمترین دستاوردهای معماری و دینی در جهان اسلام به شمار می رود.
در مکانی که اینک مسجد بزرگ اموی ساخته شده است، معابد متعددی وجود داشتند که مهمترین آنها معبد اله باران و سبزه آرامیها بودند. اگر چه در آن دوران معابد مشهور بسیاری در سوریه وجود داشتند اما آنها معمولی بودند، از این رو جز لوحهایی بر روی سنگهای سیاه یا سنگهای تراشیده شده که به این دوران باز میگردند، چیزی دیگر باقی نماندهاند. رومیها برای اله خود معبدی می سازند و آن را «ژوپیتر» مینامند. پس از تخریب معبد اله آرامها، معبد ژوپیتر که قدیمیترین معابد باقی مانده از دوران رومیهاست در دمشق ساخته شد.
محوطه این معبد دو بخش دارد که هر بخش دیوارهای خاصی دارد. یک بخش از این دیوارهای کنونی مرتبط با مسجد بزرگ اموی است که عناصر اصلی آن به زمان تأسیس آن در دوران رومیها باز میشود که در بخشهای جنوبی و غربی دیوار کاملا مشهود است. پس از پیروزی مسیحیت و گسترش آن، مسیحیان از این مکان مقدس استفاده کردند و امپراتور تئودوس در سال 379 کلیسایی به نام قدیس «ماری یوحنا» ساخت. اگر چه محققان و مورخان در شکل این کلیسا آراء متفاوتی دارند؛ اما به طور عموم می گویند که این کلیسا در حیاط معبد رومیها ساخته شده است.
پس از فتوحات اسلامی در سال 635 میلادی، مسلمانان از این مکان برای اقامه نماز استفاده کردند و بقعه خاصی از آن را برای عبادت از هزار سال پیش انتخاب کردند. اولین محراب در اسلام «محراب صحابه» بود که مسلمانان در دیوار جنوبی آن را بنا کردند. این یعنی اینکه مسلمانان قبل از ولید بن عبدالملک این بخش از معبد را به عنوان محراب برگزیدند و از در کوچک سمت جنوبی وارد مسجد می شدند.
معاویه به ترمیم و بازسازی مکان نمازگزاران اقدام کرد و آن را به صورت موقتی مسجد کرد . مسلمانان نیمه شرقی معبد را گرفتند و مسجد خود را در آن بنا کردند و کلیسا را در بخش غربی برای مسحیان باقی گذاشتند. تا 70 سال این وضعیت ادامه پیدا کرد و مسلمانان با مسیحیان در مجاورت هم فرایض دینی خود را به جا میآوردند. در سال 705 هنگامی که خلافت اموی به ولید بن عبدالملک رسید، او کلیسا را به مسجد ضمیمه کرد و برای مسیحیان در جاهای مختلف 4 کلیسا ساخت که مهمترین آن کلیسای قدیس «ماری یوحنا» بود. ولید بن عبدالملک بخشی از دیوارهای معبد را که از دستاوردهای رومیها بود تخریب کرد و بقیه را برای ساخت داخل مسجد بر اساس تصمیم جدید حفظ کرد.
مسجد اموی یکی از مشهورترین اماکن باستانی معماری اسلامی در جهان به شمار میرود که مسلمانان در قرون وسطا آن را یکی از عجایب چهارگانه دنیا به شمار میآورند.
این فایل پاورپوینت در 31 صفحه به خدمتتون ارئه میشود.