دانلود فایل ورد طرح شهرسازی 2 – محله شاهین – منطقه 5 تهران


index

فهرست مطالب

1-         شناخت محله شاهین   6

1-1-                    تعیین مرز محدوده 7

1-2-                                     شناخت جغرافیایی و اقلیمی.. 8

1-2-1.                       نقش اقلیم در پیدایش آن. 8

1-2-2.                 شیب و توپوگرافی.. 9

1-2-3.                          وضع طبیعی آب و هوایی.. 9

1-2-4.                    ناحیه محدوده: 10

1-3-                         شناخت پیشینه تاریخی.. 10

1-3-1.                                   عوامل تاریخی رشد و اضمحلال. 13

1-3-2.                       تاریخچه محدوده 13

1-4-                      شناخت جمعیتی.. 13

1-5-                                    شناخت اجتماعی- فرهنگی.. 15

1-6-                   شناخت کالبدی: 16

2-                         تحلیل محله شاهین.. 44

2-1-                    تحلیل جمعیت.. 45

2-1-1.                                         شناخت ویژ گی های جمعیتی محدوده 45

2-1-2.                                    جمعیت محله شاهین شمالی.. 45

2-1-3.                                       تفکیک جنسیتی جمعیت محله. 46

2-1-4.                                                          تفکیک جمعیت محله بر حسب رده های سنی.. 47

2-1-5.                           سطح سواد در محله. 47

2-1-6.                            ویژگی های جمعیتی.. 48

2-2-                   تحلیل اقتصادی.. 49

2-2-1.                 نرخ بیکاری.. 49

2-2-2.                                تفکیک جنسیتی شاغلین.. 49

2-2-3.                                      میزان درآمد ماهیانه خانوار: 50

2-2-4.                     ویژگی های اقتصادی.. 51

2-2-5.               قیمت ابنیه. 51

2-3-                                   تحلیل اجتماعی و فرهنگی.. 52

2-3-1.                   هویت مداری.. 52

2-3-2.         سرزندگی: 57

2-3-3.     امنیت: 59

2-4-               تحلیل کالبدی.. 62

2-4-1.                  ویژگی های کالبدی.. 62

2-4-2.                  ویژگی های کالبدی.. 63

2-4-3.              مشکلات کالبدی.. 64

2-4-4.     راهکار 64

2-4-5.                           محدودیتهای توسعه کالبدی.. 65

2-4-6.             امکانات کالبدی.. 65

2-4-7.                                                     سطوح و سرانه کاربری های موجود در منطقه. 65

2-5-                      سازمان فضایی.. 66

2-5-1.                               سازمان فضایی موجود منطقه. 66

2-5-2.                    نقشه سازمان فضایی.. 67

2-5-3.                               نقشه  سلسله مراتب راه 67

2-6-            آلودگی.. 75

2-6-1.             آلودگی صوتی.. 75

2-6-2.                                       آلودگی زیست محیطی و هوا 76

2-6-3.             آلودگی بصری.. 77

2-7-                ماتریسها 78

2-7-1.                 ماتریس سازگاری.. 78

2-7-2.                            ماتریس مطلوبیت کاربریها 79

2-7-3.                ماتریس وابستگی.. 80

2-7-4.                      ماتریس ظرفیت.. 81

3-                                     تجزیه و تحلیل با تکنیک (SWOT) 82

3-1-        تکنیک SWOT. 83

3-1-1.             اهمیت تکنیک Swot. 83

3-2-            جدول SWOT و استراتژی مطالعات جمعیتی.. 85

3-2-1.             جدول SWOT مطالعات جمعیتی.. 85

3-2-2.                   استراتژیهای  جمعیتی.. 86

3-3-            جدول SWOT و استراتژی مطالعات اقتصادی.. 87

3-3-1.             جدول SWOT مطالعات اقتصادی.. 87

3-3-2.                   استراتژیهای  اقتصادی.. 88

3-4-            جدول SWOT و استراتژی مطالعات فرهنگی.. 90

3-4-1.             جدول SWOT مطالعات فرهنگی.. 90

3-4-2.                   استراتژیهای  فرهنگی.. 91

3-5-            جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی.. 93

3-5-1.             جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – دسترسی.. 93

3-5-2.             جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – کاربری.. 95

3-5-2.1.          جدولSWOT  مطالعات کالبدی – کاربری.. 99

3-5-2.2.                               استراتژی  های کالبدی – کاربری.. 100

3-5-3.             جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – منظرشهر و سیما 106

3-5-4. جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – امنیت.. 112

جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – امنیت.. 112

جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – امنیت.. 113

3-5-5. جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – آلودگی.. 115

جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – آلودگی.. 115

جدول SWOT و استراتژی مطالعات کالبدی – آلودگی.. 116

4-            نتیجه گیری.. 122

1-1-                      تعیین مرز محدوده
حدود و ثغور منطقه 5 در تقسیمات شهر تهران به گونه زیر است:

–   از شمال به ارتفاعات شمال تهران

–   از شرق به بزرگراه آیت الله اشرفی اصفهانی – محمد علی جناح

–   از جنوب به جاده مخصوص کرج

–   از غرب به مسیل کن

1-2- شناخت جغرافیایی و اقلیمی

منطقه 5 از شرق همسایه منطقه 2 ، از جنوب مجاور منطقه 9 و از غرب در مجاورت مناطق 21و22 می باشد، همانطور که گفته شد شمال منطقه را نیز ارتفاعات شمالی شهر تهران را شکل داده است.

بر اساس تقسیمات داخلی ملاک عمل شهرداری در وضع موجود منطقه 5 از 7 ناحیه و 29 محله تشکیل شده است. در بین نواحی هفت گانه منطقه ، ناحیه 3 با بیشترین مساحت مشتمل بر 8 محله و ناحیه 5 با کمترین مساحت از 3 محله تشکیل شده است .

منطقه 5 شهرداری تهران در شمال غربی تهران واقع گردیده است . قبل از شکل گیری منطقه 22 شهر تهران ،منطقه 5 به عنوان غربی ترین حد شهر تهران به حساب می آمده است. محدوده ای که روزگاری روستاهای سرسبز حاشیه تهران را تشکیل می داده که به دلیل قرار گرفتن در کوهپایه دارای آب و هوای مطلوب ،دسترسی مناسب ،بافت شهرسازی متمایز و بسیاری از عوامل دیگر سبب شد که طی دو دهه گذشته این منطقه بیشترین رشد جمعیت و کالبد را داشته باشد. این منطقه با مساحت تقریبی 5287/3 هکتار ،جمعیتی 800هزار نفر را در خود جای داده است .

1-1-1.                  ناحیه محدوده:
این ناحیه که در مرکز منطقه قرار گرفته از شمال به ارتفاعات شمالی منطقه (تراز 1800)، از جنوب به بلوار شهرزیبا  (آیت … کاشانی)، از غرب به مسیل وسک ـ حصارک و از شرق به بزرگراه شهید ستاری (حد غربی ناحیه 3) محدود می‌شود. همچون ناحیه 1 دو بزرگراه ایران پارس و همت آن را به 3 پاره تقسیم نموده که به سبب ترافیک عبوری در آن، ارتباط این 3 پاره با یکدیگر (در مقیاس ناحیه) بسیار مشکل است. از سویی دو خیابان جنت‌آباد و شاهین نیز از شمال به جنوب آن را درمی‌نوردد.

بلوار جنت‌آباد محور اصلی ناحیه‌ای است، که خدمات اصلی ناحیه را در لبه‌های خود جای داده است. خطوط انتقال نیرو به صورت شمال غرب ـ جنوب شرق نیز آن را به دو پاره تقسیم می‌کند. ترمینال‌های مربوط به شرکت واحد اتوبوسرانی ـ منطقه 6، در گوشه جنوب شرقی ناحیه قرار دارد که از آثار آن آلودگی صوتی و آلودگی‌ هوا می‌باشد. ناحیه فاقد هویت خاص بوده و عنصر شاخصی در آن به چشم نمی‌خورد.

1-1-                      شناخت پیشینه تاریخی
بستر های اولیه سکونت در منطقه 5 را می توان در 5 محله آن دانست که مهمترین آن روستای کن میباشد.علاوه بر روستای کن 5 محدوده دیگر که از لحاظ قدمت به مانند کن به گذشته دور باز می گردند،عبارتند از باغ فیض،ده حصارک،مرادآباد،حسن آبادو وسک ،دو محدوده حسن آباد و وسک در درون بافت شهری منطقه حل شده و اثر قابل ملاحظه ای از آنان به جای نمانده است ،ولی سه محدوده دیگر آن کماکان آثاری از گذشته را در خود دارند.

منطقه 5 شهرداری تهران دارای 7 ناحیه است . به لحاظ قدمت سکونت در نواحی شمالی منطقه به خصوص نواحی 2و3 قدمتی دیرینه دارند. سابقه سکونت در روستای کن در ناحیه دو به بیش از هزار سال و حتی بر اساس پاره ای پژوهش ها به پیش از اسلام باز می گردد .

منطقه 5 شهرداری تهران دارای 7 ناحیه است . به لحاظ قدمت سکونت در نواحی شمالی منطقه به خصوص نواحی 2و3 دیرینه دارند

چنانچه منطقه را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کنیم نواحی موجود در شمال منطقه (1و2و3و7) از قدمت بیشتری نسبت به نواحی جنوبی برخوردارند . به غیر از هسته اول های اولیه سکونت در کن ، با غ فیض و پونک که مربوط به روستاهای پراکنده در شمال محدوده است موج موخرتر سکونت در شمال منطقه از دهه 40 شمسی و از جنوب این نواحی به سمت شمال آن ها آغاز شده است . شروع سکونت در نواحی 5و 6 نیز از دهه 40 شمسی و در ناحیه 4 از اواسط دهه 50 شمسی آغاز شد.

اولین نشانه های ساخت و ساز گسترده منطقه در فاصله سال های 1343 تا 1358 از روی نقشه های در دسترس قابل مشاهده است.منطقه در این دوره شاهد توسعه بطنی و آرام بوده است و در آن محدوده تصفیه خانه شماره 2 آب تهران در مسسیر روستای کن شکل می گیرد که با احداث بلوک های مسکونی چهار طبقه در شمال این تصفیه خانه و ساختمان های یک و دو طبقه در شرق آن در سال های ابتدایی دهه چهل شکل گرفته است. بدین ترتیب در فاصله این سالها بافت مسکونی به همراه شبکه مواصلاتی حول دو محور شروع به توسعه می نمایند:جاده شهر زیبا(آیت الله کاشانی)و جاده مخصوص تهران کرج که در حول این دو محور شهرک های مختلفی شروع بع احداث می نمایند. احداث محدوده آریا شهر در مجاورت منطقه ،توسعه بافت مسکونی شهر زیبا  را به دنبال دارد.

کوی فردوس ،کوی مهران،کوی سازمان برنامه و کوی کیهان در این سالها شکل گرفته اند و یا آغاز به ساخت و ساز می کنند. در مجاورت جاده مخصوص کرج (حد فاصل این جاده تا بزرگراه تهران – کرج)شهرک های آپادانا و کوی بیمه شکل می گیرند . لازم به ذکر است که در شکل گیری شبکه خیابان ها و بافت  شهری  در منطقه طی سالیان یاد شده منطبق بر الگوی مهندسی و شطرنجی بوده که در بخش هایی به سبب وجود شبکه های قدیمی و ارگتنیک این شکل منظم دچار تغییرای نیز شده است.

دومین تغییرات بنیادین را می توان مربوط به سال های 1358 تا 1366 دانست . در این دوره بافت مسکونی در محدوده منطقه به صورت چشمگیری گسترش یافته و تقریبا” تمامی نیمه جنوبی محدوده مورد ساخت و ساز قرار میگیرد.از سوی دیگر با فعال شدن تعاونی مسکن ادارات و نهادهای مختلف و گستردگی ارضی منطقه ،این ساخت و ساز ها در تمامی منطقه گسترش می یابد . در این سالها اراضی پونک ،شهران،جنت آبادفشهرک نیروی هواییفشهرک کوهسار فشهرک المهدی ،شهرک میلاد ،کوی سازمان برنامه ،شهرک پرواز،شهرک کارمندان سازمان آب ،شهرک مبعثو …شروع به شکل گیری نموده و برخی از آن ها به صورت کامل ساخته می شوند. به تبع این ساخت و ساز ها شبکه های شهری با توجه به اینکه جمعیت ساکن در محدوده شکل خود را پیدا نموده و به سرعت احداث می گردند.

در مجموع می توان گفت حاشیه غربی تهران در جریان گسترش شهر و افزایش مهاجرت به آن در اواسط دهه 60 جزئی از تهران شد و پیش از آن از حواشی شهر تهران محسوب می شد.

دومین تغییرات بنیادین را می توان مربوط به سال های 1358 تا 1366 دانست . در این دوره بافت مسکونی در محدوده منطقه به صورت چشمگیری گسترش یافته و تقریبا” تمامی نیمه جنوبی محدوده مورد ساخت و ساز قرار میگیرد.از سوی دیگر با فعال شدن تعاونی مسکن ادارات و نهادهای مختلف و گستردگی ارضی منطقه ،این ساخت و ساز ها در تمامی منطقه گسترش می یابد . در این سالها اراضی پونک ،شهران،جنت آبادفشهرک نیروی هواییفشهرک کوهسار شهرک المهدی ،شهرک میلاد ،کوی سازمان برنامه ،شهرک پرواز،شهرک کارمندان سازمان آب ،شهرک مبعثو …شروع به شکل گیری نموده و برخی از آن ها به صورت کامل ساخته می شوند. به تبع این ساخت و ساز ها شبکه های شهری با توجه به اینکه جمعیت ساکن در محدوده شکل خود را پیدا نموده و به سرعت احداث می گردند.

در مجموع می توان گفت حاشیه غربی تهران در جریان گسترش شهر و افزایش مهاجرت به آن در اواسط دهه 60 جزئی از تهران شد و پیش از آن از حواشی شهر تهران محسوب می شد.

سابقه سکونت در روستای کن در ناحیه دو به بیش از هزار سال و حتی بر اساس پاره ای پژوهش ها به پیش از اسلام باز می گردد . روستای کن در گذشته کاربرد کاروانسرایی در مسیر زائران امام زاده داوود نیز داشته است.

 

“امام زاده داوود”

1-2-

1-1-1.                  عوامل تاریخی رشد و اضمحلال
دره های موجود در منطقه از دیرباز محل سکونت جوامع انسانی بوده که مهمترین آنها » روستای کن« می باشد. علاوه بر روستای کن پنج محدوده ی دیگر که دارای قدمت می باشند، به ترتیب اهمیت عبارتند از : باغ فیض، ده حصارک، مرا دآباد، حسن آباد و وسک . اگرچه دو محدوده ی حسن آباد و وسک در درون بافت شهری منطقه حل شده و اثر قابل ملاحظه ای از آنان به جای نمانده است ولی سه محدوده ی دیگر کماکان آثاری از گذشته را در خود دارند.

 

1-1-2.                  تاریخچه محدوده
این ناحیه از چهار محله جنت آباد شمالی، جنت آباد مرکزی، جنت آباد جنوبی و شاهین تشکیل شده است.

جنت آباد، نام محدوده‌ای است که به جهت آب و هوای خوش آن به این نام مشهور شده‌است. بخش عمده‌ای از جنت آباد در قالب یک پلاک (پلاک 132 جنت آباد) متعلق به محمد علی نظام مافی بود. این پلاک به تدریج توسط خود نظام مافی تفکیک و واگذار شد. مسجد قدیمی نظام مافی در جنوب غرب بلوار جنت‌آباد و مدرسه نظام‌مافی در تقاطع جلال آل‌احمد با شیخ فضل‌الله از جمله وقفیات مرحوم نظام مافی هستند. مسجد نظام‌مافی (که مشهورترین مسجد کل این پهنه است) تنها مکانی است که درون پهنه مورد بررسی یاد‌آور نام وی است.‌

اراضی محله شاهین نیز جزء اراضی جنت­آباد بوده است. بیشتر از 100 سال است که در محدوده اراضی محله سکونت جریان دارد. ساخت و سازهای جدید نیز در محدوده جریان دارد. بافت محلی در منطقه حفظ شده است و ساکنان قدیمی منطقه هنوز ساکن هستند. خیابان شاهین (خیابان شاهین شمالی در محدوده محله شاهین قرار دارد) در سال 1388 به “خیابان شهید کامران کبیری طامه” تغییر نام یافته است.