کاخ چهلستون

nباغ چهلستون در شرق خیابان چهارباغ عباسی و جنوب خیابان سپاه و غرب میدان نقش جهان واقع شده است. باغ چهل ستون در گذشته، 67000 متر مربع وسعت داشت. در جنوب شرقی باغ، عمارت استانداری از عهد قاجار باقی مانده و برج هشت ضلعی سه طبقه بلندی نیز از دوره صفوی دیده می شود.
باغ چهلستون سه در ورودی داشته که در قدیمی آن، رو به شرق قرار گرفته است. در هنگام ورود به باغ از سردر اصلی آن، پس از طی مسافتی نه چندان زیاد، به استخر بزرگ جلوی عمارت و آنگاه به خود بنا خواهیم رسید. محور اصلی باغ، جهت حرکت را به کمک درختانی در دو سو به سمت کاخ اصلی نشان می دهد. باغ چهلستون دارای شیب بسیار کمی بوده که به جاری شدن آب در جوی ها کمک نموده و به گونه‌ای بنا گردیده که امکان دسترسی به آن از سایر باغ‌ها فراهم بوده است. آب باغ در گذشته از شاخه ای از مادی «فدن» تامین می شده که پس از طی مسافتی از انتهای باغ وارد میدان نقش جهان می‌شد. در حال حاضر، آب باغ از چاهی عمیق تامین می شود. پوشش گیاهی باغ چهلستون در حال حاضر عبارت است از درختان کاج ایرانی، نارون، افرای سیاه، چنار و عرعر. در باغچه های اطراف کاخ، گل­هایی فصلی کاشته شده که در جنوب باغ در گلخانه پرورش داده می شود. مساحت کاخ 2120 متر مربع می باشد. محل بنای عمارت یک متر از سطح باغ بلندتر است. قطعات کاشیکاری «مسجد آغاسی»، «مسجد خواجه علم» و «مسجد درب جوباره» روی دیوار جنوبی باغ نگهداری می شوند. از سردر کاشیکاری بنای تاریخی «درب کوشک» مورخ سال 902 از عهد «رستم آق قویونلو» نیز در ضلع غربی باغ محافظت می شود. سردر کاشی کاری «مسجد قطبیه» که در زمان شاه طهماسب اول ساخته شده برای حفاظت به بنای چهل ستون واقع بر روی دیوار جنوبی باغ انتقال یافته است. آثاری به جا مانده از «قصر آئینه خانه» که در واقع دو قطعه به شکل سر چهار شیر هستند در دو باغچه ورودی باغ نگهداری می شوند.

nشاردن، تاجر و جهانگرد فرانسوی که در زمان شاه عباس دوم به اصفهان سفر کرد، ضمن توصیف کاخ چهلستون، از راهروهای اختصاصی این کاخ یاد می کند که تنها شاه می توانست از آن­ها عبور کند. به گفته وی، تخت شاه روی سکویی به طول 12 و عرض 8 پا قرار داشت و چهار بخاری در سمت راست و چپ تالار واقع شده بود. برای جلوگیری از تابش نور خورشید، پرده های گلدوزی شده با آستری زرد در سراسر تالار آویخته شده بود. تخت شاه مانند بستری کوچک بود که چهار بالش مروارید دوزی شده و مزین به جواهرات روی آن قرار داده بودند. تیر افقی بلندی که با سنگهای قیمتی تزئین شده بود، به جای پشتی به کار می رفت. 9 یا 10 خواجه کم سن و سال در اطراف شاه، نیم دایره ای ترتیب داده و چهار پنج خواجه بزرگتر نیز پشت سر شاه قرار می گرفتند که سلاح های گران قیمت در دست داشتند. رجال و درباریان نیز به تناسب مقام خود در پیشگاه شاه می ایستادند. در آن زمان، بزرگترین مکان برای مجالس، کاخ چهلستون بود و میهمانان از سمت خیابانی با درختان بلند وارد باغ می شدند.

n«انگلبرت کمپفر» جهانگرد آلمانی که در زمان شاه سلیمان صفوی سفری به ایران داشت، اظهار می کند که پس از گذشتن از انبارها و اتاقهایی که محل نگهداری ترازوها، مشروبات و اغذیه بوده، به باغ و کاخی رسیده که از آن­ها به عنوان باغ و کاخ چهلستون یاد می کند.
«اوژن فلاندن» نقاش فرانسوی که همراه با «پاسکال کوست» معمار و باستان شناس فرانسوی در دوره محمد شاه قاجار به ایران سفر کرده، در بخشی از نوشته های خود در مورد این عمارت می گوید: «خیلی خوشحالم که این عمارت را با وجود جنگها و اغتشاشات، بدون عیب و خرابی یافتم.» از این جمله وی مشخص می گردد که تا دویست سال پس از ساخت این بنا، ساختمان چهلستون سالم بوده است.
«پاسکال کوست» نیز از سنگ یشمی تخت پادشاه بر پشت شیرها و سنگهای قیمتی که به دست افغانها غارت شده بود سخن می گوید. وی از محل در اصلی باغ در سمت شرق نیز ذکری به میان آورده است. براساس گفته‌ی او، در جنوب شرقی باغ، عمارتی دیگر به نام «نارنجستان» قرار داشت که در ورودی آن، نقاشی­هایی از «فتحعلی شاه» و شاهزادگان دیگر قاجار کشیده شده بود. در مرکز دیوار جنوبی باغ نیز «حرمسرای پادشاهی» قرار گرفته بود که با دری مخفی به عمارت نارنجستان مرتبط می شد. در زمان وی، تنها کارگرانی در این باغ مشغول کار بودند که به فرمان «ظل السلطان» حاکم اصفهان، به چادر دوزی اشتغال داشتند.

این فایل پاورپوینت در 39 صفحه به خدمتتون ارئه میشود.