وینسنت کالبوت و تجربه هایی از معماری بیونیک


در درس انسان، طبیعت، معماری استاد روشنک روشنایی، استاد دانشگاه آزاد پرند تحقیق کلاسی رو دادند راجب معماری بیونیک؛ سبز و پایدار، از معماران مشهور جهان که نام وینسنت کالبوت نیز در جمع اونها بود.نوشتار فوق حاصل نیمچه تحقیق مقدماتی بنده در مورد این معمار و آثارش میباشد که این نوشتار برگرفته از منابعی می باشد که در پایان متن ذکر خواهم کرد.امیدوارم این متن مورد توجهتون قرار بگیرد و من رو از نظرات ارزشمندتون بی بهره نسازید.

قلمرو آنها که زاده شده اند، یعنی همه ی طبیعت، با قلمرو آن ها که ساخته شده اند، یعنی همه ی چیزهایی که ساخته دست بشر است، در حال یکی شدن است. / کوین کلی

انسان نخستین با کشف فضا آن را شکل داد و به سمت تزئین آن گام برداشت اما متاسفانه امروزه در بسیاری از مراکز شهرهای بزرگ، اغلب ساکنان فقدان چیزی را در زندگی خود احساس می کنند. این حس مستقیما به دلیل ایجاد محیط مصنوع است که تا سرحد امکان طبیعت از آن حذف شده است، زیرا رابطه ی معماری و محیط در دوره معاصر کاهش یافته است. در همین راستا معماری بیونیک در تلاش برای روح بخشیدن به ساختمان(ها) است. معماری بیونیک در مقابل طرح های مستطیل شکل متداول سعی در استفاده از خطوط منحنی که یادآور ساختارهای طبیعی است، دارد.

کندوان-تبریز

وینسنت کالبوت معماری است که گونه ی متفاوت از سیستم طبیعت الگو برداری می کند و در آثار او کمتر اثری از الگو برداری فرمال از طبیعت مشاهده می گردد و بیشتر سعی در الگو برداری استعاره ای به همراه الگو برداری از قوانین و قواعد طبیعت دارد.

 

وینسنت کالبوت بلژیکی یکی ار طراحان دوراندیش است که تحسین بین المللی را برانگیخته و مرزهای معماری زیست محیطی را از نو مشخص کرده است. در طول دهه ی گذشته، نام او با ایده های آینده نگرانه ، که به طرز برازنده ای بیولوژی و تکنولوژی را با هم در هم آمیخته و به مردم این امکان را می دهد که در وسط کلان شهرها نیز هماهنگ با طبیعت زندگی کنند. او طرح های مختلفی دارد که در این تحقیق کوتاه کلاسی مجالی برای مطرح کردن همه ی آنها وجود ندارد ( به دلیل هایی از جمله آشنا نبودن نویسنده با زبان انگلیسی و همچنین نبودن منابع کافی به زبان فارسی)، از ساختمانهای اداری که زیست پایداری را رواج میدهند تا کمپهای زیستی شناور که میتوانند پناهجویان تغییرات اقلیمی را در خود جای دهند، تا باغهای دوزیست شناور که آلاینده های آب راههای اروپا را جذب می کنند. ساختمانهایی که رنگ یکی از ویژگی های درخشان آنها هستند، سبز و آبی، مناظر شگفت انگیزی ایجاد میکنند که جوامع شهری میتوانند در آرامش و صلح در آن زندگی کنند و در آن طبیعت و فناوری در هماهنگی کامل باشند.

در ادامه به معرفی کوتاه و اجمالی از برخی آثار وینسنت کالبات می پردازم و همچنین به توضیح در مورد چرایی رابطه ی آن با معماری سبز و بوینیک خواهم پرداخت.

 

لی لی پد – کمپ زیست محیطی شناور، برای پناهجویان تغییرات اقلیمی

لی لی پد یکی از کارهای جالب و شایسته ی وینسنت کالبات می باشد که دارای استقلال کاملی هست! بدان معنا که با جمع اوری انرژی خورشید و جمع آوری انرژی موج با استفاده از توربین هایی که با جریان های آبی کار میکنند و با فیلتر کردن آب باران انرژی خود را تامین میکند.این معمار بلژیکی در زمینه ی کارهای خود اغلب با زیست شناسان و مهندسان و متخصصانی کار میکند که بر اساس محیطی که پروژه در آن استفاده می شود گیاهانی را به او معرفی میکنند.

ریشه ی گیاهان، آب را جذب میکند و میتواند آلاینده های مختلفی که شاید در آب باران باشد را از بین ببرند تا آب خالص شود و اماده توزیع گردد. در بنای لی لی پد باغهای کشاورزی مختلفی قرار دارد که برای همه ی ساکنین آنجا غدا تولید میکند. این جایگاهها در بین سه بخش توزیع شده اند که این بخشها میان منطقه ی مسکونی ساحل وشهر شناور که در حال حرکت است قرار دارند.

برای بالای سطح وسیع پروژی لی لی پد هم سه کوه مسکونی در نظر گرفته شده است که برای تفریح، کار و خرید در نظر گرفته شده است.این سه کوه در فلات های عمودی در اطراف تالابهای بزرگ آبهای شیرین هستند که آب باران را جمع اوری میکنند و به این شکل ساکنین امکان می یابند تا از یک محیط دریایی آب شیرین مورد نیاز خود را تامین نمایند.

این کوهها، سپس با سبزیجات و فضای سبز پوشانده می شوند، نماها توربینهای بادی در خود دارند و در این پروژه اغلب به عنوان مواد اولیه برای ساخت از انرژی های زیست پایدار استفاده شده است و آنها را مستقیما در نماها به کار برده اند، لذا دیوارها از توربینهای بادی و سقفها از صفحات خورشیدی هستند وبه همین جهت به ساختمانی دست یافته اند که به اصطلاح دارای انرژی مثبت هستند. به عبارت دیگر بیش از مصرف شان، نرژی تولید میکنند.

 

پروژه ی سنجاقک

پروژه ی سنجاقک با الهام از ساختار جانداران اجتماعی برای شهر نیویورک امریکا طراحی شده و شامل فضای مسکونی و تجاری و یک مزرعه ی ارگانیک می شود. وقتی که به طبیعت نگاه می کنیم، در میابیم که سنجاقک میتواند با بالهایی بسیار ظریف بدن خود را حمل کند. این بالها فقط یک در صد از مجموع وزن سنجاقک را تشکیل میدهند، لذت طراحان در این پروژه میخواستند که این ساختارهای کمینه ای را ترکیب کنند تا ساختمان هایی بسازند که در آنها تمام موارد یاد شده گنجانده شود و همچنین مقرون به صرفه نیز باشد.

 

ما در اینجا با برجی روبرو هستیم که قابلیتهای مختلفی دارد به عبارتی یک دفتر اداری با ساختمان مسکونی ترکیب شده است. همه ی گرمایی که در طول روز در دفاتر تولید می شوند بازیابی می شوند و مجددا در اطراف خانه پخش می شوند و در شب خانه را گرم می کنند.لذا به جای آنکه برج را 100% گرم کنند فقط آن را 50% گرم می کنند. از طرفی گلخانه های زیستی بزرگی در این طرح وجود دارد که بین دو بال سنجاقک قرار گرفته است، یعنی انرژی خورشید را جذب میکنند و به طور طبیعی با جذب گرمای اضافی در بخشهای پایین و ارسال آن به بخشهای بالاتر، کل ساختمان را به طور طبیعی تهویه میکنند. از این رو حایلی از هوای گرم ایجاد می شود که موجب رشد سریعتر گیاهان می شود.

همچنین بر سقفهای ساختمانها 3 آسیاب بادی وجود دارد که محوری 150 متری دارند و 50% از انرژی الکتریکی لازم برج را تولید می کنند. و 50% دیگر از حلقه های بزرگ فتوولتائیک واقع در جنوب آید که درتمام طول روز انرژی خورشید را جذب میکنند. و این سیستم نه تنها به ایجاد آب خالص و گرم منجر می شود، بلکه برق نیز تولید میکند.

 

پروژه ی ضد دود

یکی دیگر از پروژه های وینسنت کالبوت ” ضد دود” است که مرکزی بر اساس ایده ی توسعه ی زیست پایدار در پاریس است. این ساختمان زیست سازگار با محیط زیست در تعامل است و از اتمسفر اطراف آلودگی را جذب می کند.و شامل دوبخش برج بادی و گنبد خورشیدی می شود. برج بادی به طور عمودی در محل نصب شده است.

بخش خورشیدی یک سالن نمایش بزرگ است. ساختمان به طوری طراحی شده است که در مصرف انرژی خود به طور مستقل عمل میکند. این ساختمان انرژی مازاد نیز تولید میکند.یعنی میزان انرژی تولیدی اش بیش از مصرف آن هست.بخش خورشیدی مستقیما به گنبد بزرگ سلولهای فتولتائیک وصل میشود و برج بادی با لایه ای از توربین های محوری پوشانده میشود. ترکیب این دو 100% انرژی الکتریکی مورد نیاز برای عملکرد راحت این مرکز را فراهم می سازد. بخش خورشیدی با یک سقف زیست سازگار که میتواند آب باران را تصفیه سازد و آب تمیز و خالص درون ساختمان را تامین نماید، پوشانده می شود.کل این مجموعه موزه ای را تشکیل می دهد که با انرژی زیست پایدار کار میکند و هوای آلوده به دی اکسید کربین را پاک میکند.

 

پروژه ی جنگل معطر

از دیگر پروژه های وینسنت کالبوت میتوان به پروژی “جنگل معطر” اشاره کرد که در مورد تغییر سواحل هنگ کنگ، یکی از پر جمعیت ترین شهر های جهان می باشد.

این پروژه در رابطه با تغییر سواحل مرکز تجاری هنگ کنگ میباشد که این منطقه تجاری از دفاتری تشکیل شده است که از ساعت 6 بعد از ظهر به بعد کاملا خالی هستند.در این پروژه با شیوه ی جدید حمل و نقل در شهر آشنا می شویم که استفاده از قایق برقی یا فتولتائیک می باشد.

ساختمانهای جدید با این سبک عالی، در میانه منطقه اداری قرار گرفته و مایک منطقه به نام “3برج” داریم که متشکل از درختانی است که برای عملکردهای مسکونی و تجاری مناسب هستند و در اطراف انها صمغ های گیاهی وجود دارد. در واقع این صمغ ها ایجاد روخاک ها در ارتفاع بیش از 500 متری را امکان پذیر می سازند و در نتیجه کشت سبزیجات را امکان پذیر میکنند که این خود نیز سبب می شود که پارک مرکزی عمودی به نوعی همچون ریه عمل کند و در به گردش در آوردن همه ی دی اکسید کربن تولید شده از آلاینده های شهر هنگ کنگ یاری می رسان باشد.

 

پروژه ی فیسالیا

یکی دیگر از پروژه های وینسنت کالبوت پروژه ی “فیسالیا” می باشد که با الهام از موجودات دریایی طراحی شده است. باغی دوزیست که در آب راههای اروپا حرکت میکند تا آبهای اطراف را فیلتر کرده و پاکسازی نماید. این وسیله بدون آلاینده به طور کامل با انرژی زیست پایدار کار میکند و خواستار تشویق بازدید کنندگان و ناظران به پیروی از روشهای زیست پایدار است.

این پروژه بک باغ دوزیست شناور است و به عنوان یک مرکز علمی که میتواند اطلاعات رودهای مختلف در اورپا را تجزیه و تحلیل کند به کار میرود و همچنین نشان میدهد که میشود در اروپا به جای انتقال کالاها توسط کامیونها در جاده ها، میتوان همه چیز را با کشتی انتقال داد، چرا که کشتی برای همان میزان بار، 10 برابر کمتر سوخت مصرف میکند. این کشتی از باغهای مختلف تشکیل شده، از باغهای زمینی و هوایی و آبی…آن باغها نیز مواد شیمیایی مختلف را فیلتر می کنند، که از محیطهای مسکونی و صنعتی به درون رودهای اروپا ریخته شده است تا آبهای آلوده را پاک کنند.

همچنین این باغها نمونه ای از کاربرد روش جدید زندگی مدرن هستند که با گردش در رودهای مختلف در اروپا و خارج از آن بین رودهای اسکلت، سن، ولگ و دانبو آلاینده های آنها را از بین ببرند.

راجب این معمار و اثارش حرفهای زیادی هست برای گفتن و مطمئنا قلمرو معماری بوینیک و سبز و پایدار به همین جا و همین معمار ختم نخواهد شد.

 

منابع:

همشهری آنلاین

ماه نامه ی معماری و شهرسازی همشهری – شماره ی 12 بهمن ماه نود

Supreme Master Television

صادق نیوز

vincent.callebaut.org

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *