پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
دانلود پایان نامه رابطه ویژگی هیجان طلبی و میزان ارتکاب جرم در نوجوانان 13 تا 18 ساله
پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی در رشته روان شناسی عمومی
چکیده :
پژوهشگر در تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین هیجان خواهی و ارتکاب جرم در گروه نوجوانان بزهکار 13 تا 18 ساله کانون اصلاح و تربیت تهران می پردازد. برای بررسی این موضوع نمونه هایی در دو گروه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. ابزار استفاده شده در پژوهش حاضر، تست هیجان خواهی ماروین زاکرمن است.
برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، نمودار) و به منظور تحلیل استنباطی داده ها از روش آمار استنباطی– مقایسه دو میانگین t مستقل استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین میزان هیجان خواهی سارقین و معتادین تفاوت معنی داری وجود دارد، به طوری که این تفاوت در تک به تک به چهار مولفه هیجان خواهی محاسبه شده است که به شرح زیر می باشد :
- میانگین مقایسه هیجان زدگی و ماجراجویی افراد معتاد بالاتر از سارقین می باشد.
- میانگین مقیاس بیزاری از یکنواختی یا ملال پذیری افراد سارق، بالاتر از معتادین می باشد.
- در میانگین مقیاس تجربه جویی بین افراد معتاد و سارق تفاوت معنی داری وجود ندارد.
- در میانگین مقیاس بازداری زدایی بین افراد معتاد و سارق تفاوت معنی داری وجود ندارد.
فصل اول : کلیات پژوهش
مقدمه :
آنچه در این پژوهش در مورد آن به بحث و تفحص می پردازیم، عبارت است از بررسی رابطه هیجان خواهی با بزهکاری است. در دوره های اخیر گروهی از روان شناسان به این نتیجه رسیدند که نظریه های شخصیتی جامع نظیر فروید، یونگ و دیگران، که کوشیده اند به همه سوالهای مربوط به آدمی پاسخ بگویند، در این پاسخگویی ناتوان و عاجز مانده اند، زیرا پیچیدگی انسان و علل و عوامل متعدد رفتاری او بیش از آن است که یک نظریه هرقدر هم جامع بتواند به همه مسائل انسانی پاسخ دهد. اینان معتقدند که به جای توجه به ساختن نظریه های جامع، بهتر است نظریه هایی وضع شوند که تنها یکی دو جنبه از شخصیت انسان را، اما به طور کامل تر مورد مطالعه و بررسی قرار دهند (کریمی، 1370، ص 160).
یکی از این نظریه ها، نظریه ماروین زاکرمن[1] تحت عنوان هیجان خواهی است. هیجان خواهی یک ویژگی شخصیتی است که اولین بار توسط ماروین زاکرمن نظریه پرداز زیست شناختی که متاثر از دیدگاه آسنک[2] بود، مطرح و توصیف شد (ویتن[3]، 1989؛ص 458).
طبق تعریف زاکرمن، هیجان خواهی یک ویژگی است که گرایش به جستجوی احساس ها و تجربه های جدید، تازه، پیچیده و شدید و میل به خطرجویی بدنی و اجتماعی صرفا به منظور تجربه را توصیف می کند (شولتز و شولتز، 1994؛ ترجمه ی سیدمحمدی، 1375؛ص486).
هیجان خواهی در طول یک پیوستار توزیع می شود و بیشتر مردم در وسط این پیوستار جای می گیرند. عده ای نیز در کرانه های پیوستار، تحت عنوان هیجان خواهان بالا و هیجان خواهان پایین مطرح می شوند. ویژگی اساسی هیجان خواه بالا این است که گرایش زیادی به سوی کسب تجارب جدید و خطر کردن برای بدست آوردن آنها را دارند. به بیان دیگر این افراد برخلاف افراد هیجان طلب پایین دائما در جستجوی محرکهای جدید و تازه ای در محیط زندگیشان می باشند و حاضرند آنها را به بهای سنگین در معرض خطر قرار داده و حیثیت و اعتبار اجتماعی و حتی سلامت جسمانی و حیاتشان به دست بیاورند (شولتز و شولتز، 1994؛ ترجمه سیدمحمدی، 1375؛ ص 487).
از زمان طرح ویژگی هیجان خوهی در دهه شصت تاکنون تحقیق های بسیاری درباره موضوع هیجان خواهی صورت گرفته و بسیاری از ابعاد آن مشخص شده است. ازجمله اینکه ثابت شده است این ویژگی دارای یک زیربنای عصبی– شیمیایی است. ( گدازنده و گدازنده، 1378؛ ص 2).
یکی از این پایه های عصبی– شیمیایی سطح منوآمین اکسیدازیا [4]MAO است. زاکرمن تاکید می کند که سطح پایین MAO با افزایش مصرف تنباکو، مواد مخدر، الکل، فعالیتهای مجرمانه، اختلال دوقطبی و … مرتبط است، وی ارتباط مثبتی میان سطح پایین MAO و فعالیت کشف کرده است. الیس[5] (1991) نیز در پژوهش خودارتباطی میان سطح پایینی MAO با بی قراری و الگوهای رفتاری غیربازداری شده، هیجان خواهی، تکانشگری، تبهکاری و … یافت.
بیان مسئله
از آغاز زندگی بشر تاکنون در هر جامعه و جمعیتی، کوچک یا بزرگ، پیشرفته یا عقب مانده، شهری یا روستایی، ریشه دار و تاریخی یا تازه شکل گرفته، کم جمعیت یا پرجمعیت، به هر حال و به هر صورت چون آثار حیات و زندگی در آن جامعه به چشم خورده است متعاقب آن هنجارها و رفتارهای ناباب خلاف شئون آن اجتماع از بعضی افراد ظاهر گردیده که موجبات سلب آسایش دیگران را فراهم آورده و به نوعی تجاوز به آزادی و حرّیت و استقلال مادی و معنوی انسان های آن جامعه را موجب گردیده و خسارات روحی و جسمی و مادی بر دیگران وارد ساخته است. که این تجاوز و طغیان و تعدی را جامعه نپذیرفته و نام آن را در هر عصر و زمان و دوره ای که زندگی می کرده اند، پدیده ای طبیعی و دائمی و کنش یا واکنش ناپسند و زشت نامیده اند که احساسات عمومی را جریحه دار نموده و برای رفع و حذف آن به موقعیت زمان و مکان و آداب و رسوم و فرهنگ جامعه، امکانات موجود و وسائل و ابزار تعقیب و احقاق حق و مجازات متعدی و متجاوز مقررات خاصی منظور گردیده است.
با پیشرفت بشر و درک علم و افزایش بینشهای لازم در جوامع بشری برای انواع تجاوزات و ظلم ها تعریف خاص منظور و مجازاتهای بخصوصی تعیین و اعمال گردید که روزبه روز کامل تر و اساسی تر شده و راهگشای رفع معضل اجتماعی جوامع بشری گردیده که در معنای عام، تمام این لغزش ها و خطاها و اشتباهات، تجاوزات و طغیان ها و طغیان ها با توجه به دائمی بودن آنها از سوی جرم شناسان، جرم یا بزه نامیده شده است.
موضوع پژوهش :
بررسی رابطه میان هیجان خواهی و ارتکاب به جرم بین نوجوانان 13 تا 18 ساله بزهکار واقع در کانون اصلاح و تربیت تهران.
ضرورت و اهمیت پژوهش :
ریشه جرم و جنایت را می توان از سپیده دم حیات تاریخ بشری ردگیری کرد. از آن هنگامی که آدم و حوا به علت ارتکاب عمل نهی شده ای چون خوردن گندم یا سیب از بهشت رانده شدند، و پسرشان قابیل برادر خود هابیل را به قتل رساند، جرم آغاز شد. از آن زمانی که آدمی با نگاهی حیوتناک و پرسش آمیز، صحنه دریده شدن بره آهویی گریزپا را در چنگ و دندان جانوری برافروخته از هراس گرسنگی دید. شالوده جامعه جرم آفرین نیز ریخته شد. از آن لحظه دردناک تاریخی به این سو، جنایت همان جنایت مانده، اما همواره رنگ عوض کرده و سایه خود را بر گسترده گیتی افکند. اینک ما روز به روز شاهد گسترش جرم و جنایت هستیم (ستوده، میرزایی و پازند؛ 1376، ص 11).
به طوری که آمار سال 1988 در آمریکا نشان می دهد که در هر 21 ثانیه یک جرم جنایی در این کشور گزارش می شود (ستوده، میرزایی و پازند؛ 1376، ص 131). در کشور ایران، هم طبق آمار سال 1371 سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور بیشترین نوع جرایم در زمینه مواد مخدر با حدود 52 هزار فقره و اعمال منافی عفت با حدود 63 هزار فقره از 23 استان کشور گزارش شد. بنابراین بی جهت نیست که این قرن را قرن اضطراب و انحراف نام نهاده اند (قائمی، 1370؛ ص 3).
درباره اینکه چرا در جامعه جرم و جنایت روز به روز زیادتر می شود و چرا تبهکاری رواج می یابد؟ جرم شناسان می گویند : این همه ریشه در آزمندی انسان روزگار ما دارد. علمای علم اخلاف، گناه جرم آفرینی را به گردن زمانه بی رحم و فساد پذیر می اندازند. جامعه شناسان از ناهمترازی طبقات اجتماعی، کشمکش و فقر و ثروت سخن می گویند. بالاخره روان شناسان جنایی تبهکار را در حکم بیماری می دانند که تحت تاثیر انگیزه های درونی و شرایط خاص محیطی دست به ارتکاب جرم زده است. (ستوده و همکاران، 1376؛ ص 12).
با توجه به اهمیت مساله باید به آن با دید علمی نگریست. امروزه به اثبات رسیده است که جرم در اثر عوامل مختلف ارثی، روانی، فرهنگی، اجتماعی و شرایط خاص محیطی به وقوع می پیوندد و عامل مجازات تاثیر چندانی در کاهش آن ندارد (کی نیا، 1374؛ ص 42).
آنریکو فرنی جرم شناس معروف پیرو مکتب تحقیقی یا اثباتی نیز بیان می کند، تعیین نوع مجازات فقط با در نظر گرفتن نوع و کیفیت ارتکاب جرم، بدون توجه به شخصیت مجرم، در پیشگیری از وقوع جرایم بی فایده است (دانش، 1374؛ ص 315).
در کنگره های بین المللی حقوق جزا و علم زندانها نیز تاکید بر روی کیفر متناسب با شخصیت بزهکاری می باشد. زیرا این اعتقاد وجود دارد. همان طور که درمان یک فرد بیمار باید متناسب با نوع بیماری او باشد. برای تعیین کیفر متناسب با شخصیت و حالت خطرناک مجرم، بایستی تمام عوامل و انگیزه هایی را که در ارتکاب به جرم موثر بوده است و همچنین ذوق، استعداد، تمایلات و هوش بزهکار مورد تحقیق، پژوهش و آزمایش قرار گیرد تا اصلاح و تربیت یا درمان او امکان پذیر گردد (دانش، 1372؛ صص 153-151).
هدف پژوهش :
با توجه به توضیحاتی که ارائه شد هدف ما در پژوهش جاری این است که ارتکاب به جرم را با هیجان خواهی و مولفه های ویژگی هیجان خواهی نوجوان پسر بزهکار (معتادین و سارقین) 13 تا 18 ساله کانون اصلاح و تربیت بررسی کرده و متعاقب نتایج کسب شده پیشنهادهای پژوهش و درمانی متناسب را ارائه نماییم.
[1]. Marvin Zakerman
[2]. Aesink
[3]. Viten
[4]. Monoamine Oxidase
[5]. Elis
فهــرست
عنــوان صـفحه
فصل اول (کلیات پژوهش)
مقدمه……………………………… 1
بیان مسئله ………………………… 3
موضوع پژوهش ……………………….. 4
اهمیت و ضرورت پژوهش ………………… 4
اهداف پژوهش ……………………….. 6
سوالات پژوهش ……………………….. 7
فرضیه های پژوهش ……………………. 8
فصل دوم (پیشینه پژوهش)
مقدمه …………………………….. 13
هیجان خواهی ……………………….. 14
ویژگی افراد هیجان خواه ……………… 15
تفاوتهای رفتاری در افراد هیجان خواه ….. 17
ماهیت هیجان خواهی ………………….. 19
هیجان خواهی و برون گرایی و درون گرایی … 20
همبستگی زیست شیمیایی در افراد هیجان خواه 21
نظریه هیجان خواهی ماروین زاکرمن ……… 21
تعریف نوجوانی ……………………… 22
تعریف خود …………………………. 24
هویت یابی و بحران هویت (سردرگمی در هویت) 25
جرم چیست؟ و چه عملی مجرمانه تلقی می شود؟ 28
بزهکاری …………………………… 29
مفهوم نوجوان بزهکار ………………… 29
دسته بندی جرایم و مجرمان ……………. 30
سرقت ……………………………… 34
علل و انگیزه های سرقت (تبیین زیست شناختی) 35
علل و انگیزه های روانی– عاطفی سرقت (تبیین روان شناختی) ……………. 36
علل اجتماعی– اقتصادی سرقت (تبیین جامعه شناختی) 37
اعتیاد ……………………………. 39
عوامل اعتیاد در بین نوجوانان ………… 40
تاریخچه قوانین حقوقی کودکان و نوجوانان بزهکار 42
قوانین مجازات اسلامی نوجوانان و اطفال در ایران 43
نظریه های بزهکاری ………………….. 44
نظریه سزار لومبروزو ………………… 46
فصل سوم (روش های انجام پژوهش)
مقدمه …………………………….. 49
جامعه تحقیق ……………………….. 53
نمونه و روش نمونه برداری ……………. 53
ابزار پژوهش ……………………….. 53
مولفه های پژوهش ……………………. 54
روش گردآوری اطلاعات …………………. 55
روش های آماری ……………………… 56
فصل چهارم (تجزیه و تحلیل داده ها)
مقدمه …………………………….. 57
یافته های توصیفی …………………… 57
یافته های مربوط به فرضیه ها …………. 58
فصل پنجم (بحث و نتیجه گیری)
نتایج پژوهش ……………………….. 63
محدودیت ها ………………………… 65
پیشنهادات …………………………. 65
راههای پیشنهادی برای پیشگیری از سرقت در جامعه 66
راههای پیشنهادی برای پیشگیری از اعتیاد در جامعه 68
منابع……………………………………..70