پدافند غیر عامل در معماری راهکاری جهت کاهش خطرپذیری در برابر سوانح
مقدمه
سرزمین ما ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی همواره در معرض انواع خطرات طبیعی (زلزله و سیل) و تهدیدات انسان ساز (جنگ) قرار داشته است و تلفات انسانی و خسارات مالی سنگینی متحمل شده است. متاسفانه در کشور ما علیرغم پشت سر گذاشتن هشت سال دفاع مقدس و داشتن تجارب ارزشمند در برابر بلایای طبیعی ، اهمیت بحث ایمنی و امنیت در شهرسازی و معماری چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است و همچنان شاهد ساخت و سازهایی هستیم که به طور روز افزون آسیب پذیری محیط کالبدی را در برابر انواع بحران ها افزایش می دهند.
امروزه با استفاده از برنامه های جامع مدیریت بحران می توان با بکارگیری اقدامات موثر همراه با طرح های کاربردی و حتی الامکان کم هزینه و چند منظوره در مرحله آمادگی قبل از بحران ، به میزان زیادی از شدت و گستردگی خسارات و تلفات ناشی از خطرات کاست. از مهمترین این تمهیدات، بکارگیری اصول پدافند غیرعامل به عنوان راهکاری جهت کاهش خطرپذیری در برابر خطرات مختلف و افزایش کارایی پس از وقوع خطر است که باید در سطوح مختلف برنامه ریزی منطقه ای، شهرسازی و معماری مورد توجه قرار گیرد.
در مقاله حاضر ابتدا به تعریف واژه پدافند غیرعامل در متون مختلف بین المللی پرداخته و دیدگاههای جهانی معاصر در این رابطه مطرح شده است. سپس الزامات و تمهیدات برنامه ریزی و طراحی معماری با رعایت اصول پدافند غیرعامل مورد بررسی قرار گرفته و توصیه هایی در زمینه فرم ساختمان، احجام و المانهای پیرامونی، پلان معماری، نماهای جانبی، بازشوهای خارجی و سیرکولاسیون داخلی ارائه شده است.
این مقاله با حمایت مالی مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن و در راستای تهیه مبحث 21 مقررات ملی ساختمان با عنوان پدافند غیرعامل ارائه شده است. در انجام این تحقیق دو روش کتابخانه ای و مصاحبه عمیق بکار رفته است. در روش کتابخانه ای از منابع مختلف بین المللی و داخلی، پایگاههای اینترنتی معتبر و تجارب کشورهای پیشگام در رابطه با پدافند غیرعامل از جمله آمریکا، سوئیس، شوروی سابق و رژیم اشغالگر قدس استفاده شده است. در روش میدانی در جلسات متعدد با پژوهشگران و اندیشمندان مجرب در زمینه پدافند غیرعامل و گروه تخصصی تهیه پیش نویس اولیه مبحث 21 مقررات ملی ساختمان (پدافند غیرعامل)، از نظرات آنها بهره گرفته شده است. در اینجا از همه اساتید محترم آقایان دکتر اکبر زرگر، دکتر احمد اصغریان جدی، مهندس شهریار رخگر و مهندس شاپور طاحونی، که با رهنمودهای گرانقدرشان انجام این تحقیق میسر شد، نهایت سپاس و قدردانی را دارم.
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 14
حجم: 498 کیلوبایت