پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
بررسي عملكرد صندوق هاي سرمايه گذاري مشترك در مقايسه با شركتهاي سرمايه گذاري فعال در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس شاخص هاي سورتينو، شارپ و ضريب بتا
دانشکده مدیریت و اقتصاد – گروه مدیریت مالی
درجه کارشناسی ارشد
از ديدگاه کلان اقتصادي، بورس اوراق بهادار در فرآيند توسعه اقتصاد ملي از اهميت زيادي برخوردار است، به گونهاي که ميزان فعاليت و اهميت بورس اوراق بهادار با درجه توسعهيافتگي اقتصاد ملي رابطهاي همسو داردبا توجه به تحولاتی که در جهان امروز رخ داده است،کشورها و بویژه کشورهای در حال توسعه ای مانند ایران جهت حل مشکلات اقتصادی، نیازمند یافتن راهکارهای مناسبی برای استفاده بهتر از امکانات خود می باشند. در این راستا یکی از راهکارهای مهم، گسترش سرمایه گذاری و به تبع آن توسعه ابزارها، نهادها و موسسات مالی می باشد. یکی از مهمترین نهادها و موسسات مالی در بازار سرمایه، شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری هستند که نقش موثری در توسعه و تعمیق این بازار ایفا می نمایند.
تحقيق حاضر در پي پاسخ به اين پرسش است که کدام یک از دو گروه موسسه سرمایه گذاری، بر اساس شاخص های تعریف شده موفق تر عمل نموده است؟ و سرمایه گذارانی که خود توانایی و یا امکان مطالعه دقیق بازار را ندارند و تمایل دارند در زمینه ای سرمایه گذاری نمایند که در بردارنده سبدی از دارایی ها و دارای مدیریت حرفه ای هستند، کدام یک از این دو موسسه را انتخاب نمایند؟
نتایج بررسی ها نشان داد که در دو شاخص شارپ و ضریب بتا تفاوت معنا داری وجود ندارد و فقط در شاخص سورتینو تفاوت معنا دار وجود دارد.
با توجه به تحولاتی که در جهان امروز رخ داده است، کشورها و بویژه کشورهای در حال توسعه ای مانند ایران جهت حل مشکلات اقتصادی، نیازمند یافتن راهکارهای مناسبی برای استفاده بهتر از امکانات خود می‌باشند. البته استفاده بهینه از سرمایه ها امری جدید نبوده و در دهه های گذشته نیز مورد توجه تصمیم گیران اقتصادی قرار گرفته است و در سالهای اخیر بر اهمیت آن افزوده شده است.
در این راستا یکی از راهکارهای مهم،گسترش سرمایه گذاری و به تبع آن توسعه ابزارها، نهادها و موسسات مالی می‌باشد. یکی از مهمترین نهادها و موسسات مالی در بازار سرمایه، موسسات سرمایه گذاری هستند که نقش موثری در توسعه و تعمیق این بازار ایفا می نمایند.
سرمایه، مازاد درآمدهای مردم است که به اشکال مختلف در جامعه تجمیع شده است. درواقع، مصرف کنندگان با پس انداز مازاد درآمدشان، مصرف امروز خود را به این امید که در آینده بتوانند مصرف بیشتری داشته باشند، به تاخیر می‌اندازند. به عبارت دیگر،آنها امروز پولهای خرد و اندک خود را ذخیره و سرمایه گذاری می کنند تا درآینده به سرمایه قابل توجهی تبدیل شود. مهمترین اثری که این سرمایه ها بر اقتصاد کشور دارند، افزایش درآمد ملی و به تبع آن، افزایش اشتغال می باشد.
بازارهای مالی نیز در دهه های اخیر با تحولات چشمگیری مواجه شده اند. باپیدایش واسطه های مالی جدید و ابزارهای مالی جدید، رفته رفته از نقش انحصاری واسطه های مالی خاص و به ویژه بانکها تاحدودی کاسته شده است و جایگاه خاصی برای واسطه هایی چون صندوق های سرمایه گذاری مشترک و شرکت های سرمایه گذاری، ایجاد شده است. به عبارتی بسیاری از مشتریان بانکی با پذیرش ریسک بیشتر به جای آن که صرفا سپرده گذار بوده و به سود کم بانکی اکتفا نمایند، به سرمایه گذاری در بازار از طریق چنین واسطه هایی برای کسب سود بیشتر و با ریسک بالاتر متمایل شده اند. در ایران نیز با رونق بیشتر بازار سهام شاهد چنین گرایشی هستیم. نقش این موسسات از آن جهت حائز اهمیت است که خود به عنوان یک مدیر سبد دارایی برای سرمایه گذاران در شرکت های سرمایه گذاری نیز عمل می‌کنند. سرمایه گذار به دلیل نداشتن اطلاعات کامل، نبود دانش یا فقدان زمان کافی برای بررسی وضعیت شرکت ها جهت تصمیم گیری در خرید، با خرید سهام این موسسات کار را به مدیران سبد سرمایه گذاری واگذار می کنند.
سرمایه گذاران درپی آنند تا دراقلامی از دارایی های ممکن سرمایه گذاری کنند که مشخصات زیررا داشته باشند:
- بیشترین بازده
- کمترین ریسک
- بیشترین قدرت نقدشوندگی
سرمایه گذاران اوراق بهادار اغلب علاقه مندند تا با تنوع بخشیدن به اوراق بهادار، ضمن تعیین یک بازده معین، ریسک خود را به حداقل برسانند. (و یا با تعیین میزان معینی از ریسک، بازده را حد اکثر نمایند ) یکی از راهکارهای آنها جهت این امر سرمایه گذاری در موسسات سرمایه گذاری ( اعم از شرکت ها و یا صندوق‌های سرمایه گذاری ) می باشد، زیرا این موسسات درتلاشند تا با تشکیل پرتفوی مناسب وایجاد تنوع، به این اهداف برسند. لذا عده ای اعتقاد دارند که این سهام درعین حال که از بازده معقول تری برخوردارند، دارای ریسک کمتری می باشند. هرچند این مطلب می تواند تاحدی اعتبار داشته باشد ولی بررسی حد اعتبار آن نیازمند بررسی وتحقیقات جدی می باشد. لذا بایدعملکرد آنها از لحاظ بازده وریسک مورد بررسی وآزمون دائمی قرارگیرد. تاکنون روش های زیادی برای ارزیابی عملکرد شرکت ها وبنگاه های اقتصادی طراحی شده است(که هرکدام درجای خود درخور بررسی، نقد وسنجش اعتبارشان می باشد) که از میان آنها روش های مختلفی ازدهه 60 میلادی و با کارهای شارپ، ترینر وجنسن برای ارزیابی عملکرد مدیریت پرتفوی طراحی شده است.
در سال های اخیر نیز شاخص های جدیدی تحت عنوان شاخصهای فرا مدرن ایجاد شده اند که از آن جمله می توان به شاخص های سورتینو و پتانسیل مطلوب و امگا اشاره کرد. ( سعیدی – مقدسیان 1389 )
دراین تحقیق سعی برآن است تا با استفاده از شاخص شارپ به نمایندگی از گروه مدرن و شاخص سورتینو به نمایندگی از گروه فرامدرن به ارزیابی عملکرد موسسات سرمایه گذار در بازار سرمایه پرداخته شود. به دلیل اهمیت موضوع ریسک آن را در غالب شاخص ضریب بتا بصورت مجزا ارائه خواهیم کرد.
باتوجه به مطالب گفته شده، دراین فصل ابتدا بیان مسأله، اهمیت و ضرورت انجام آن مطرح می شود و درادامه، هدف ازتحقیق، فرضیه های تحقیق و چهارچوب نظری ارائه شده و درنهایت واژه ها واصطلاحات تخصصی تحقیق تعریف می‌گردد.
موضوع مورد بررسی در این پژوهش بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک در مقایسه با شرکت های سرمایه گذاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که با استفاده از شاخص های شارپ و سورتینو و ضریب بتا صورت خواهد گرفت و پس از آن معنادار بودن تفاوت میان آنها بر اساس نتایج حاصل از این شاخص ها سنجیده خواهد شد .
اندیشمندان عرصه اقتصاد عموما معتقدند که حلقه اتصال بین خانوار ها ( فراهم کنندگان نهاده های تولید ) و بازار (تولید و عرضه کننده کلیه کالاها و خدمات) نهاد های مالی هستند .
بانکها و موسسات اعتباری به عنوان نهاد های سپرده پذیر، سالها یکه تاز جذب سرمایه های مردم بوده و هستند اما طی دهه های اخیر شرکت های سرمایه گذاری نیز پا به عرصه فعالیت گذاشته و خود را به عنوان رقیب نهاد های سپرده پذیر مطرح نموده اند که البته تحت عنوان نهاد های غیر سپرده پذیر طبقه بندی می گردند در سالهای اخیر نیز صندوق های سرمایه گذاری مشترک بعنوان موسسات سرمایه گذاری با بنیان باز وارد این عرصه شده اند. (اسلامی بیدگلی و همکاران، 1384 )
حضور این دو نهاد سرمایه گذاری در اقتصاد، از یک طرف موجب مشارکت گسترده افراد در مالکیت سهام آنها باعث بهره مندی از مزایای سرمایه گذاری می شود و از طرف دیگر از طریق جذب نقدینگی وهدایت آنها در فعالیتهای سازنده و مفید اقتصادی باعث تحقق اهداف ضد تورمی دولت خواهد شد، زیرا وجوه مورد نیاز فعالیت های اقتصادی ازپول درجریان تأمین می شود و این پدیده تأثیر قابل توجهی برحجم پول درگردش و کنترل آن دارد. به بیان دیگر توسعه سرمایه گذاری از یک سو موجب جذب سرمایه های غیر‌کارا به بخش های مولد اقتصادی شده و ازسوی دیگر با توجه به جهت گیری سرمایه گذاران(مبتنی برریسک وبازده)، سرمایه گذاری ها در صنایعی هدایت خواهند شد که از سود بیشتر و خطر کمتری برخوردار است و این امر در نهایت سبب تخصیص بهینه منابع خواهد شد. (اسلامی بیدگلی وهمکاران، 1384)
حال در این تحقیق این سوال مطرح است که کدام یک از این دو موسسه توانسته اند بر اساس شاخص های تعریف شده بهتر عمل نموده اند.
1-3-1) مشابهت ها و تفاوتهای صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری
همانگونه که پیشتر بیان شد بخشی از سیستم مالی در اقتصاد ، نهاد های غیر سپرده پذیر می باشند . از میان این نهاد ها دو موسسه گفته شده دارای مشابهت های فراوانی نسبت به سایر نهاد های غیر سپرده پذیر هستند البته تفاوت های زیادی نیز باهم دارند.
در عرصه بین الملل ، شرکتهای سرمایه گذاری را “صندوق های سرمایه گذاری با بنیان بسته ” می نامند و صندوق های سرمایه گذاری مشترک را ” صندوق های سرمایه گذاری با بنیان باز ” می نامند. (علی سنگینیان – مرکزتحقیقات سازمان بورس اوراق بهادار )
البته با توجه به جوان بودن فعالیت صندوق های سرمایه گذاری در کشورمان، متولیان امر محدودیت هایی برای فعالیت آنان در زمینه، نوع و میزان سرمایه گذاری قائل شده اند که در مورد شرکت های سرمایه گذاری کمتر دیده می شود.
این دو نهاد از نظر افراد سرمایه گذار دارای وجوه مشترکی هستند . یکی از این وجوه اشتراک در موضوع سرمایه گذاری‌های این دو موسسه می باشد که از نظر تنوع ، محدود به یک زمینه فعالیت نمی باشند و هم از نظر ریسک وضعیت مشابهی دارند . از سوی دیگر هر دو داری مدیران حرفه ای در امر سرمایه گذاری می باشند که این حالت در سایر اوراق بهادار دیده نمی شود .
بر اساس طبقه بندی که سازمان بورس اوراق بهادار بر روی شرکت های پذیرفته شده انجام داده است (ماده 4 دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار) ، واسطه گری مالی به پنج گروه بانک ، هلدینگ ( شرکتهای چند رشته ای صنعتی )، بیمه ، سرمایه گذاری ها و لیزینگ ( سایر واسطه گری مالی ) تقسیم شده اند . این طبقه بندی نشان می دهد که گروه شرکتهای سرمایه گذاری مجزا از دیگر شرکتهای موضوع واسطه گری مالی و کلیه شرکت های بورس می باشد.
به عبارت دیگر اگر سرمایه گذاران و خریداران سهام بخواهند در شرکتهای موجود به نحوی سرمایه گذاری نمایند که شرکت در تولید کالاها یا خدمات بصورت مستقیمی نقش نداشته و ریسک فعالیت محدودی را نپذیرد و دارای مجموعه‌ای از اوراق بهادار باشند ، بایستی از طبقه شرکتهای سرمایه گذاری انتخاب کنند و از این منظر آلترناتیوی چون صندوق های سرمایه گذاری مشترک وجود دارد .
از طرف دیگر خرید هر سهم مستلزم آگاهی کامل از صنعت مورد فعالیت و شرکت مورد نظر می باشد ولی سرمایه گذاران در خرید سهام طبقه شرکتهای سرمایه گذاری فقط بایستی از وضعیت و سوابق آن شرکت کسب اطلاع نمایند و نیاز چندانی به تحقیق در رابطه با این صنعت ندارند.
البته نقاط افتراق زیادی اعم از محدودیت های یاد شده ، نوع مالکیت ، بازپرداخت و فروش اوراق سهام و … وجود دارد که در مقایسه هر دو پدیده اساسا می توان از این دست تفاوت ها یافت و نبود تفاوت به معنای یکسان بودن دو پدیده است و دیگر مقایسه موضوعیت نخواهد داشت . اگر وجود اختلاف معنادار در نتایج عملکرد این دو موسسه اثبات شود راه برای تحقیقات بعدی بر روی علل و عوامل آن باز خواهد بود.
لازم بذکر است صرف عنوان ” شرکت سرمایه گذاری ” سبب ورود به این طبقه نخواهد شد و شرکت های زیادی در بازار اوراق بهادار تهران با عنوان سرمایه گذاری هستند که به دلیل تمرکز فعالیت در رشته یا رشته های محدود ، در طبقات دیگری قرار گرفته اند.
با توجه به نقش تصمیم گیری در سرمایه گذاری وبا درنظرگرفتن بحث تنوع بخشی جهت دستیابی به پرتفوی کارا، ضرورت دارد که ازبین این دو نهادسرمایه گذاری آنهایی که دارای عملکرد بهتری می باشند انتخاب گردند. انتخاب پرتفوی کارا یکی از مسائل مورد بحث حوزه مالی از دیرباز بوده وبا تحقیقاتی که دراین زمینه صورت گرفته الگوهایی نیز برای پرتفوی بهینه ارائه شده است.
با توجه به این که هدف هرسرمایه گذار(حقیقی یا حقوقی) قبل از هر چیز افزایش سرمایه مالی خویش و یا حداقل حفاظت از آن می باشد، همواره این سؤال مطرح می باشد که آیا موسساتسرمایه گذاری بعنوان یکی از مهمترین واسطه های مالی توانسته اند بازده اضافی حاصل کنند یاخیر؟ برای پاسخ به این سؤال، لازم است ریسک و بازده پرتفوی سرمایه گذاری ها را بدرستی اندازه گرفت وبا بکار بستن معیارهای ارزیابی عملکرد به این مهم جواب داد(عبده تبریزی وشریفیان، 1386، ص6-5)2.
منظورازانجام تحقیق حاضر نیز ارزیابی عملکرد شرکتها وصندوق های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس شاخص های شارپ، سورتینو و ضریب بتامی باشد.
فهرست مطالب:
1-3-1) مشابهت ها و تفاوتهای صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری.. 6
1-4-1) اهمیت ازنظر شرکت های سرمایه پذیر. 9
1-4-2) اهمیت ازنظر سرمایه گذاران. 9
1-4-3) اهمیت از نظر بازار واقتصاد 10
1-8) تعریف واژگان تخصصی تحقیق. 11
فصل دوم: مروری برادبیات تحقیق.. 19
2-2) تعریف صندوق های سرمایه گذاری مشترک.. 21
2-3) مزایای صندوق های سرمایه گذاری مشترک.. 22
2-3-1) جایگزینی برای خرید سهام شركت‌های بورسی. 23
2-3-3) سادگی در سرمایه‌گذاری.. 24
2-3-5) وجود مدیریت حرفه‌ای.. 25
2-3-6) صرفه‌های مقیاس (هزینه‌های معقول) 25
2-3-7) انگیزه مدیریت صندوق سرمایه‌گذاری.. 26
2-4) معایب صندوق های سرمایه گذاری مشترک 2-4-1)هزینه ها 27
2-5) انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در جهان. 27
2-5-1)صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهام عادی.. 28
2-5-2) صندوق‌های سرمایه‌گذاری متوازن. 28
2-5-3) صندوق‌های سرمایه‌گذاری اوراق‌قرضه یا سهام ممتاز. 28
2-5-4) صندوق‌های سرمایه‌گذاری تخصصی. 29
2-5-5) صندوق های سرمایه‌گذاری با هدف دوگانه. 29
2-5-6-2) صندوق‌های مدیریت شده توسط کارگزاران: 30
2-5-6-3) صندوق‌های مدیریت شده توسط صندوق های متقابل بازار سرمایه: 30
2-5-7) صندوق‌های رشد و توسعه. 31
2-5-9) صندوق‌های قابل معامله در بورس.. 32
2-5-10) صندوق‌های اوراق‌قرضه شهرداری‌ها 33
2-5-11) صندوق‌های سرمایه‌گذاری بین‌المللی. 33
2-7) كارمزد اركان و هزینه‌های صندوق 36
2-7-2-2)هزینه تأسیس و تسویه. 38
2-7-2-3)هزینه مجامع و عضویت در كانون‌ها 38
2-7-3) هزینه‌های صدور و ابطال. 39
2-8) نحوه قیمت گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک.. 40
2-9) نحوه سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها 42
2-10) قوانین مرتبط با صندوق های سرمایه گذاری مشترک.. 43
2-11) امیدنامه صندوق های سرمایه گذاری مشترک.. 45
2-12) گزارش های مالی صندوق های سرمایه گذاری.. 46
2-13) اولین ایده تشکیل صندوق مشترک.. 47
2-14) جایگاه ویژه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترك.. 47
2-15) شکل گیری صندوق های سرمایه گذاری مشترک در ایران. 48
2-16) شخصیت حقوقی صندوق های سرمایه گذاری مشترک.. 50
2-17) صندوق هاي با بنيان بسته ( شرکت های سرمایه گذاری ) 50
2-21) ارزیابی عملکرد پرتفوی.. 56
2-22) مروری تاریخی برارزیابی عملکرد پرتفوی.. 57
2-23) بررسی مدل های ارزیابی عملکرد 57
2-24) مدل های ارزیابی عملکرد پرتفوی.. 62
2-24-3) مقایسه بین معیارهای شارپ وترینر. 66
2-24-4) محدودیت ها در معیارهای شارپ وترینر 67
2-24-7) مدل گراهام وهاروی برای ارزیابی عملکرد 73
2-24-8) پرتفوی بهینه شارپ.. 74
2-24-9 ) تئوري فرامدرن پرتفوي.. 75
2-25) پژوهش های انجام شده درزمینه شرکت های سرمایه گذاری پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار کشور. 79
2-26) بررسی مطالعات تطبیقی درسایر کشورها 99
3-6 روايي و اعتبار ابزار گردآوري داده ها 114
3-7 متغير هاي تحقيق و نحوه اندازه گيري آنها 115
3-7-5 در صد افزايش سرمايه. 117
3-9 روش تحليل و آزمون فرضيات.. 119
3- 9-1 آزمون تی ( t test ) 119
3-11 نرم افزار مورد استفاده 120
فصل چهارم: تحليل داده ها و آزمون فرضيات.. 122
4-2 آزمون همبستگي بين شاخص ها 124
فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادات.. 133
5-4-1 پيشنهاد هاي حاصل از نتايج تحقيق. 137
5-4-1-1 پیشنهادات حاصل از نتایج آزمون فرضیه اول. 137
5-4-1-2 پیشنهادات حاصل از نتایج آزمون فرضیه دوم 138
5-4-1-3 پیشنهادات حاصل از نتایج آزمون فرضیه سوم 138
5-5-2 پيشنهاد براي تحقيقات آتي. 138
| فرمت فایل: Word (قابل ویرایش) |
| تعداد صفحات: 149 |
| حجم: 1.20 مگابایت |