پیهای مرکب
پیهای مرکب به پیهایی اطلاق میشود که بیش از یک ستون بر آنها تکیه میکند. این پیها خود انواع مختلفی دارند که پی دو ستون، ساده ترین نوع آنها است. این نوع پی که مشترک بین دو ستون است، در دو مورد استفاده میشود.
- هنگامی که دو ستون به اندازهای به هم نزدیک باشند که پیهای آنها عملاً در یکدیگر تداخل کنند و یا اجراى آنها به طور جداگانه امکان پذیر نباشد؛ به صورت مرکب اجرا مىشود.
- هنگامی که یک ستون روی خط حریم زمین قرار گیرد، در لبه خارجی پی واقع مىشود که در این حالت از نظر ایستایی و اصول مهندسی مناسب نیست. براى رسیدن به یک پایدارى مناسب، یک پی مشترک برای این ستون و ستون داخلی مجاور آن ساخته میشود تا بدین ترتیب پایداری پی افزایش یابد (این روش زمانى کاربرد دارد که دو پى مجاور نزدیک به هم باشند).
انواع پیهای مرکب
نوع دیگر پیهای مرکب، پیهای سرتاسری یا نواری است. که ستونهای یک ردیف را نگه میدارند. معمولاً وقتی که ظرفیت باربری خاک کم است به طوری که سطح قابل توجهی برای پی ستونها لازم باشد، به جای استفاده از پیهای منفرد از پیهای نواری استفاده میشود. در این حالت، معمولاً پیهای نوارى در هر دو جهت ساختمان قرار داده میشوند و مجموعه نوارهای سراسری متقاطع، پی مشبک یا پی شبکهای را به وجودد میآورد.
نوع دیگر پیهای مرکب، پیهای گسترده یا صفحهاى است. در مواردی که مقاومت خاک بسیار کم است به طوری که در صورت استفاده از پیهای منفرد عملاً سطح پی قسمت عمدهى سطح زیر بنا را میپوشاند، به جای استفاده از پیهای منفرد یا حتی پیهای نواری از پی گسترده استفاده میشود. در این حالت، پی تشکیل میشود از یک صفحه ضخیم بتن آرمه که تمام سطح زیربنا را پوشانده و تمام ستونها روی آن قرار داده میشوند.
مزیت اساسی پیهای نواری و گسترده نسبت به پیهای منفرد این است که سختی و یکپارچگی این پیها کمک بزرگی به کاهش نشستهای نامساوی ستونها میکند. از این رو در مواردی که سازه نسبت به نشستهای نامساوی بسیار حساس است استفاده از این نوع پیها ارجحیت دارد.
نوع دیگر پیهای مرکب، پی باسکولی است. به مجموعهاى از دو شالوده منفرد اطلاق میشود که با یک رابط قوی بتنی به یکدیگر مرتبط شدهاند. این رابط که بخش باریکی از پیها را به دیگری منتقل میکند، متکی بر خاک ساخته نمیشود. دلیل اصلی استفاده از پی باسکولی به جای انواع متداول پی مرکب، فاصله نسبتاً زیاد دو ستون مجاور هم است (که یکى از آنها در کنار حریم زمین قرار مىگیرد). ه طوری که استفاده از پی مشترک با پلان مستطیلی مقرون به صرفه نیست.