طراحی سیستم اعلام حریق
منظور از سیستم اعلام حریق سیستمی است که وجود دود و یا حرارت را در نقاط مختلف تشخیص دهد.
از جمله سیستم های حفاظتی مورد نیاز در داخل یک مجتمع این سیستم میباشد.
مقررات طراحی این سیستم در کشور ما NFPA و استاندارد B.S منظور می شود.
در بعضی موارد استاندارد UL آمریکا استفاده می شود ولی استاندارد مبنا B.S 5839 می باشد.
روش کلی در طراحی شبکه های اعلام حریق منطقه بندی ( ZONE) سطح مورد نظر برای کنترل و اعلام حریق می باشد به نحوی که وقوع حریق در نقطه سریعا قبل از گسترش و سرایت به سایر نقاط ساختمانی توسط علائم صوتی و تصویری اعلام و نقطه مورد نظر مشخص گردد.
تقسیم بندی حفاظت ساختمان بر اساس استاندارد B.S 5839
الف) حفاظت ساختمان و اشیا ء آن (PROPORTY PROTECTION)
– در این تقسیم بندی آتش سوزی در مراحل اولیه توسط سیستم تشخیص داده می شود و سپس برای جلو گیری از آتش سوزی و توسعه آن از دتکتور اتوماتیک استفاده میشود.
طراحی سیستم به گروه های زیر :
گروه P1 : در این گروه کلیه فضاهای ساختمان از طریق دتکتور های اتوماتیک پوشش داده شده و حفاظت می شود.( به غیر از فضاهای خالی )
گروه P2 : فقط قسمتهای که خطر آتش سوزی بالاست از طریق دتکتور اتومات پوشش داده می شود و البته قسمت های دیگر از طریق مصالح ساختمانی خوبی که در هنگام ساخت استفاده میشود حفاظت میشود .
ب ) حفاظت افراد (LIFE PROTECTION)
–گروه L1 : د راین گروه کلیه فضاهای ساختمان از طریق دتکتور اتومات پوشش داده می شود.
تقسیم بندی سیستم های اعلام حریق
گروه 1 : سیستم های اعلام حریق معمولی (CONVEN TIONAL)
با طراحی و ساخت مدار هایی بر مبنا میکرو پرو سسوری و الکترونیکی که اکثرا در ساختمانهای کو چک و متوسط به کار گرفته میشود .
گروه 2 : سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر ( ADDRESSABLE)
طراحی و ساخت مدارها بر مبنای میکرو کامپیو تری
مقایسه 2 سیستم
گروه اول دارای معایبی چون : محدود بودن توانایی – هزینه اجرایی بالا در ساختمانهای بزرگ – محدود بودن کارایی آن در منطقه بندی حریق از نظر معماری و …. بوده و با توجه به به همکاری ایده آل سیستم آدرس پذیر در مدیریت هوشمند ساختمان (BMS) از ارجحیت بر خوردار است .
طراحی سیستم صوتی تاسیسات
مشکلاتی از قبیل دقت پایین – امنیت کم – امکان دستکاری و برق دزدی آسان و…. در کنتورهای آنالوگ و از همه مهمتر که باب میل شرکت های برق منطقه ای میباشد تعرفه بندی کافی بود تا سرو کله کنتورهای دیجیتال پیدا شود .
کنتورهای دیجیتال چند تعرفه ای استاندارد نصب آنها با استاندارد ANCI مطابقت میکند این به آن مفهوم است که قابل نصب بر روی فک ثابت کنتورهای آنالوگ نیز میباشند.
از دیگر قابلیت آن امکان قرائت کنتور از طریق پورت نوری مادون قرمز میباشد .
همچنین تلفات داخلی نسبت به نوع آنالوگ به مقدار چشمگیری کاهش میابد.
طراحی روشنایی بدون محاسبات
بطور کلی یک روشنایی مناسب میتواند سبب افزایش روحیه و راند مان کاری و ایجاد یک محیط بخصوص(با توجه به نور سبب سرد بودن وآرامش و یا باعث گرم بودن وفعالیت زیاد ) میشود .
بعضا دیده میشود هیچگونه مطالعه و یا طراحی نور مناسب بخصوص در ساختمانها اجرا نمیشود . شاید تصور شود منظور از طراحی روشنایی اینست که بطور مثال تعداد لامپها با توجه به زیر بنا و محل نصب آنها مشخص شود ولی این تمام قضیه نیست.
در اصل طراح در مرحله اول نوع کاربری بنا را سوال کرده و سپس باید از مواردی چون
1- نوع فرهنگ ساکنین 2- میزان روشنایی مناسب 3- میزان نظافت دوره ای ساختمان بعد از بهره برداری 4- نوع رنگ دیوار و سقف از لحاظ جنس رنگ 5- از همه مهمتر چه رنگی بودن آن و غیره اطلاع دقیق پیدا کند .
بی پرده باید گفت باید کمی نیز روانشناس باشد.جهت محاسبات روشهای گوناگونی وجود دارد که در اینجا از ذکر آنها خودداری میکنیم. حال در نظر می گیریم اگر قرار است بنایی سیم کشی شود وفاقد نقشه روشنایی میباشد در چنین حالتی معمولا باید با استفاده از تجربه میزان روشنایی مورد نیاز را حدس زده سپس تعداد لامپها و نحوه جاگذاری آنها را مشخص میکنیم.
به این روش تقریبی گویند که شامل موارد زیر است :
الف) برای مکا نهایی نظیرآشپزخانه پذیرایی و….. 20 تا 30 وات بر متر مربع
ب) در محلهایی که نور زیاد لازم ندارند مانند انبار 10 تا 15 وات بر متر مربع
ج) برای محیطهای باز مانند حیاط 5 تا 10 وات بر متر مربع
در آخر باید ذکر کرد اعداد فوق جهت لامپهای رشتهای بوده و برای لامپهای فلورسنت 25 درصد اعداد بالا کافی میباشد.
آسانسور
بطور کلی چاه اسانسور و یا شافت آن قسمت از سیستم اسانسور میباشد که معمولا بصورت چاه مربع یا مستطیل شکل وجهت اماکنی با ارتفاع بیش از ۵/۱۰ متر از سطح کف همسطح خیابان جهت جایگیری کابین وسیم بکسل و…دیگر تجهیزات تعادلی و متحرک اسانسور بنا میشود.
چاه اسانسور بلحاظ ایمنی مکانی بسته و معمولا کم نور میباشد که جهت راحتی نصاب و تعمیرکاران بایستی روشنایی مناسب داخل چاه فراهم شود.برای اینکار از کلید تبدیل استفاده میشود بطوریکه یک کلید در موتور خانه(بالاترین طبقه) و کلید بعدی در پایینترین طبقه(معمولا پارکینگ) ودر جای مطمئنی جاسازی میشود. نکته مهم در این خصوص اینست که حتما باید تغذیه روشنایی جدا از تغذیه موتورخانه اسانسور باشد تا در صورت بروز حادثه و قطع برق موتورخانه روشنایی برقرار باشد. این نکته در خصوص روشنایی موتور خانه نیز صدق میکند.در اخر یادآور میشود اگر قرار است از تبدیل بازاری( که طبق استاندارد مجاز نمیباشد)که بسبب آن جهت صرفه جویی از یک فاز ونول در طبقه پایین و مانند ان در بالا استفاده شده و تنها از دو سیم جهت روشنایی لامپها استفاده میشود حتما باید مراقب بود فاز هر دو کلید تبدیل هم فاز باشد.
آیفون
یک یا چند انشعاب برای ایفون؟
– مسئله مهمی که در مورد سیستم سیمکشی ایفون مطرح است به این صورت که میتوان بطور مثال یک ساختمان ۸ واحدی را با ۸ کابل اف اف و یا کلا با یک کابل اف اف سیم کشی کرد
تفاوت آنها چیست؟
– مسلم است که استفاده از ۸ کابل ایجاد هزینه بیشتر جهت خرید کابل و همچنین یک باکس تلفنی با تعداد ترمینالهای مورد نیاز را میطلبد حال انکه در حالت یک کابل برای تمامی واحدها تنها لازم است کابل با زوج بالا(برای ۸ واحدی حداقل ۶ زوج) تهیه شوددر ضمن برای توسعه احتمالی(مثلا تبدیل صوتی به تصویری) زوج بیشتری را میطلبد.
کدام بهتر است؟
– در حالت یک کابل برای هر واحد علاوه بر هزینه زیاد ساعت کار زیادی نیز در مرحله نصب صرف میشود لیکن شاهد اسودگی مصرف کننده و تعمیرکار احتمالی اینده خواهیم بود.
در حالت یک کابل برای تمامی واحدها هزینه وکار کمی صرف میشود ولی در عوض مصیبت اینده فراهم است بطور مثال اگر واحد ۶دچار خرابی شود واشکال پشت گوشی و صفحه دم دری نباشد حال باید بسراغ واحدهای ۱و ۲ و۳ و۴ و۵ رفت شاید اشکال پشت گوشی انها باشد
استاندارد چه میگوید؟
– استاندارد در این خصوص راغب به استفاده از حالت یک کابل برای هر واحد است.
جعبه فیوز
فیوز
جعبه فیوز به علت قرار گرفتن مادر فیوز و فیوزهای فرعی از اهمیت خاصی بر خوردار است.
لیکن مشکلی که اکثر استانداردها و برقکاران ساختمانها دارند مکان استقرار این جعبه میباشد. بطور کلی دو نظریه اصلی وجود دارد
۱-قراردادن جعبه دم در ورودی واحد مسکونی
۲-قرار دادن جعبه در اشپزخانه واحد مسکونی
البته در این بین نکاتی نیز باید در نظر گرفت چون:
۱-در نظر گرفتن مسیر ورود کابل اصلی
۲-مکان یابی مناسب جهت عاقلانه توزیع شدن مقدار سیم از قوطی تا جعبه
۳-در دید نبودن جعبه از لحاظ معماری
۴- در دسترس بودن جعبه از لحاظ کنترل اسان
۵-اینده نگری در مورد جایابی (بطور مثال پشت یخچال یا کمد در اینده قرار نگیرد
در اخر باید متذکر شد دیده شده اخیرا برخی از برقکاران جعبه را داخل انباری ویا رختکن حمام وجاههای نمناک قرار میدهند که اصلا توصیه نمیشود
لوله پلاستیکی خرطومی اری یا خیر؟
لوله خرطوی در برق کشی ساختمانهای مسکونی کاربرد فراوانی دارد.
معمولا از قوطی به پایین از لوله های پی وی سی استفاده میشود لیکن از قوطی به بالا بدلایلی مانند:
۱-قابلیت انعطاف پذیری بالا نسبت به رقیب پی وی سی خود
۲-کم وزن بودن ونصب اسانتر
۳-عدم نیاز به اتصالات و غیره
ترجیه داده میشود از ان استفاده شود ولی بعضی از مقررات تمایلی به استفاده ازاین لوله ندارند وعیوبی مطرح میکنند از جمله:
۱-استقامت حرارتی کم نسبت به رقیب پی وی سی خود
۲-استقامت مکا نیکی کم نسبت به رقیب پی وی سی خود
در اینجا باید متذکر شوم بطورکلی هنگامی که قرار است روشنایی سقفی تامین شود دراین حالت از قوطی تا سقف بایستی از خرطومی ومابقی که بر روی کف طبقه بالا قرار میگیرد از پی وی سی استفاده شود که این نیز به علت عدم وجود تبدیل مناسبی برخرطومی به پی وی سی در هنگام عبور فنر وهادی (سیم) بخصوص در تعداد بالا مشکل زا خواهد بود
مقررات ملی ساختمان استفاده از این لوله را تنها در ساختمانهای مسکونی مجاز میداند
در پایان باید گفت علارقم مسائل گفته شده گاهی اوقات صاحبان پروژه چراغ سبز بهتری به خرطومی بعلت قیمت کم ان نشان میدهند.