معرفی سازمان بهزیستی کشور
سازمان بهزیستی کشور از مهمترین نهادهای حمایتی دولتی است که از طریق بودجه عمومی به افراد معلول و محروم جامعه کمک مینماید. پس از پیروزی، سازمان بهزیستی کشور از ادغام سازمانهای خیریه و حمایتی که در این بخش فعالیت میکردند، آغاز به کار کرد.
پس از بررسی و مطالعات شهید گرانقدر دکتر محمد علی فیاضبخش، سازمان بهزیستی کشور به موجب لایحه قانونی مورخ 24/4/1359 و در جهت تحقق مفاد اصول سوم، بیستویکم و بیستونهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، از ادغام 16 سازمان، نهاد، موسسه و انجمن تشکیل شد تا با اتخاذ تدابیر و ارائه خدمات و حمایتهای غیربیمهای با حفظ ارزشها و کرامت والای انسانی و تکیه بر مشارکتهای مردم و همکاری نزدیک سازمانهای ذیربط، در جهت گسترش خدمات توانبخشی، حمایتی، بازپروری و پیشگیری از معلولیتها و آسیبهای اجتماعی و کمک به تأمین حداقل نیازهای اساسی گروههای کم درآمد، اقدام نماید.
در تیرماه سال 1383 بر اساس قانون ساختار وزارت رفاه و تأمین اجتماعی سازمان بهزیستی کشور به همراه سازمان های تأمین اجتماعی و بیمه خدمات درمانی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش منفک و به زیر مجموعه وزارت تأمین اجتماعی ملحق شد.
مبانی حقوقی فعالیتهای سازمان
1- قانون تشکیل سازمان بهزیستی کشور مصوب مورخ 25/4/1359شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران
2- قانون انتزاع وظایف مربوط به بهزیستی از وزارت بهداری و بهزیستی و انتقال وظایف وزیر بهداری به وزیر مشاور و رئیس سازمان بهزیستی کشور مصوب 10/12/1359مجلس شورای اسلامی
3- قانون ادغام واحدهای تربیتی شهرداریهای سراسر کشور در سازمان بهزیستی مصوب 6/5/72 مجلس شورای اسلامی
4- اصلاح قانون تشکیل سازمان بهزیستی کشور مصوب 9/11/1375 مجلس شورای اسلامی
5- قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست مصوب 24/8/1371 مجلس شورای اسلامی
6- قانون برنامه 5 ساله چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی ،سیاسی و فرهنگی کشور مصوب 11/6/82 مجلس شورای اسلامی
7- ماده 26 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 27/11/80 مجلس شورای اسلامی
8- قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مصوب 16/2/83 مجلس شورای اسلامی
9- آئین نامه اجرائی جزء 5 بند الف ماده 192 قانون برنامه 5 ساله سوم مصوب مورخ 28/2/80 هیأت محترم وزیران در خصوص ساماندهی امور بیماران روانی مزمن
10- آئین نامه اجرائی جزء 5 بند الف ماده 192 قانون برنامه 5 ساله سوم مصوب مورخ 26/1/83 هیأت وزیران در خصوص ساماندهی امور سالمندان
11- آئین نامه چتر ایمنی رفاه اجتماعی مصوب مورخ8/4/1384 هیأت وزیران
13- تبصره های مندرج در قوانین بودجه سنواتی
14- قانون ساختار نظام جامع رفاه وتامین اجتماعی
امکانات و قابلیتها ، محدودیتها و تنگناهای توسعه بخش
– تعداد حدود 1600 واحد توانبخشی ارائه دهنده خدمات به معلولین ، سالمندان و بیماران روانی مزمن .
– امکان خدمات درمانی به بیماران روانی مزمن در103 مرکز درمانی و توانبخشی بهزیستی
– تعداد 125 مرکز مشاوره پزشکی ژنتیک برای پیشگیری از معلولیتهای ناشی از اختلالات ژنتیکی
– بیش از 450 مجتمع خدمات بهزیستی که ارائه دهنده خدمات اجتماعی در سطح کشور می باشند
– بیش از 1500 مجتمع روستایی که غالباً از محل مشارکتهای مردمی احداث شده اند.
– حدود 9930 مهد کودک دولتی و غیردولتی که ارائه خدمات آموزشی تربیتی و مراقبتی را به کودکان پیش دبستانی انجام می دهند.
– تعداد 393 خانه کودکان و نوجوانان ارائه دهنده خدمات تربیتی ، مراقبتی و بهداشتی رفاهی به کودکان بی سرپرست . (دولتی ، خیریه و هیات امنایی)
– تعداد 10 خانه تربیتی خاص کودکان بی سرپرست مشکلات عاطفی_رفتاری
– بیش از 41 مرکز ساماندهی و 7مهمانسرای سلامت کودکان کار و خیابانی
– تعداد63 مرکز اورژانس اجتماعی که خدمات مشاوره ای ، مددکاری ، روانشناختی و حقوقی به افراد در معرض آسیب و بحرانهای اجتماعی ارائه می دهند .
– تعداد 32 خانه سلامت دختران پناهجو که خدمات بهداشتی ،آموزشی ، تربیتی و رفاهی ارائه می دهند . تعداد 22 مرکز بازپروری اجتماعی زنان آسیب دیده که خدمات بهداشتی ، درمانی ، آموزشی تربیتی و رفاهی ارائه می دهند .
– تـعداد 31 مرکز اسکان مـوقت زنان بی سرپناه در معرض خشونت خانوادگی جهت تامین سلامت آنها در برابر تهدید آسیب های اجتماعی
– تعداد 83 مرکز پیشگیری از طلاق و ارائه دهنده خدمات مشاوره ای مددکاری و حقوقی
– تعداد 27 مرکز اجتماع درمان مدار اعتیاد( TC)
– تعداد 465 مرکز درمان (دولتی) و بازتوانی سرپایی وبستری معتادان (دولتی و غیردولتی تحت نظارت)
– تعداد 311 مرکز مشاوره حضوری در سراسر کشور
– تعداد 370 موسسه غیردولتی فعال در زمینه پیشگیری از اعتیاد و آسیبهای اجتماعی
– تعداد 9 مرکز گذری DIC برای ارایه سرنگ و سوزن یک بار مصرف و آموزش های زیانکاهی
– تعداد 211 مرکز مشاوره تلفنی در 211 شهرستان
– تعداد 500 موسسه خیریه حمایت از خانواده های نیازمند و زن سرپرست
– تعداد 61 مرکز کلینیک مددکاری اجتماعی
– تعداد 276 موسسه خیریه نگهداری و حمایت ا زکودکان بی سرپرست
– تعداد 7636 روستا مهد و مراکز غیردولتی در سطح کشور
– تعداد137 مرکز درمان معتادین
– تعداد37 مرکز درمان بیماران روانی مزمن
– تعداد 240 مراکز توانبخشی (انجمن ثبت شده NGO)
– تعداد168 مرکز سالمندان
– تعداد 192 مرکز فیزیوتراپی
– ساماندهی تعداد 500 مؤسسه خیریه و غیردولتی
– تعداد 226 موسسه هیات امنایی نگهداری و حمایت ازکودکان بی سرپرست و فاقد سرپرست موثر و با صلاحیت
– تعداد 200 مرکز مشاوره و خدمات روان شناختی (خصوصی)
– تعداد 50 مرکز مشاروه ژنتیک (خصوصی)
– تعداد 500 مرکز درمان سرپائی اعتیاد بخش خصوصی
– تیم های در اجتماع محور پیشگیری از اعتیاد(2500 تیم)
– NGO های پیشگیری
– نیروهای انسانی (قراردادی ، مشارکتی ، پیمانکاری ، شرکتی ، طرحی)
– تعداد 100موسسه خیریه ثبت شده (NGO) امور آسیب دیدگان اجتماعی