پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
مقدمه
در اجرای سازه های عظیم علاوه بر مسائل مختلفی که در محاسبات و طراحی انها مطرح است, تکنولوزی ساخت نیز مسئله مهمی است که میتواند بر تمام طرح تاثیرات زیادی داشته باشد. سازه های بتن آرمه نیز از این مسئله مستثنی نیستند در سالیان متمادی روشهای جدید و موثری برای تسهیل در قالب بندی بتن به وجود آمده است. یکی از این روشها استفاده از قالبهای لغزنده (Slip From) است که بیشتر برای اجرای سازه های مرتفع مورد استفاده قرار می گیرد .
دانلود این مقاله در یک فایل ورد:
استفاده از قالب لغزان با هدف انجام دادن همزمان عملیات قالب بندی آرماتوربندی و بتن ریزی و نیز کوتاه کردن زمان اجرای سازه بتن آرمه در اجرای سازه های غیر مدور است. تجربه نشان داده است که استفاده از این قالبها موثرترین روش اجراتی سازه های بتنی مرتفع با مقطع و ضخامت دایره متغیر همانند برجهای تلویزیونی, سیلوها, برجهای خنک کننده و … می باشد. این قالبها در دو نوع افقی و قائم وجود دارند. که نوع افقی بیشتر در احداث ابنیه و تاسیسات رله که مقطع ثابتی دارند بکار می رود. در این مقاله انواع قالب قائم لغزنده که کاراتی بیشتر و فن آوری پیچیده تری دارند بررسی می شود.
استفاده از قالب لغزان برای اجرای سیلوها سالهاست که در ایران رواج داشته اما استفاده گسترده از آن در اجرای سازه های غیرمدور تنها در سالهای اخیر بیشتر شده است.
این روش اجراتی ابتدا در آمریکا ابداع شد و سپس به اروپا راه یافت. اساس کار آن به این صورت است که قالبی با ارتفاع حدودا یک متر در فواصل زمانی متناوب باذ کشیده می شود و ضمن بالا کشیدن قالب عملیات بتن ریزی آرماتوربندی نیز ادامه دارد و هیچگاه بدن قالب از بتن جدا نمی شود. قالب لغزنده از قطعاتی مانند میل جکها, جکها, پاکردها, سازه تلسکوپی,پمپ هیدرولیک, پشت بند افقی, یوک, داربست, آویز, وینچ و … تشکیل شده است. راهبری قالب لغزان نیازمند بررسی های زیادی از جمله تعیین سرعت حرکت قالبها, اجرای بازشوها, جلوگیری از انبساط بیش از حد بتن و جلوکیری از یخ زدن بتن در زمستان می باشد که هر یک در کیفیت کار بتن ریزی تاثیری بسزا دارد.
در این روش سرعت اجرای سازه ها بسیار بالاست و ساختمانهای بلندتر از 20متر کاملا اقتصادی است. سازه اجرا شده کاملا یکپارچه و عاری از وجود درزهای افقی و مودی است و در صورت دقت در اجرا نمای بتن کاملا خوب و قابل قبول خواهد بود. در مقابل قیمت این نوع قالبها درانتر و نیروی متخصص بیشتری نسبت به روش کلاسیک نیازمند است.
1- اجزای تشکیل دهنده قالب لغزان:
عملکرد قالب لغزان, بستگی به عملکرد مناسب قطعات تشکیل دهنده آن دارد.
1- 1- جکهای قالب لغزنده:
قالب لغزنده عمودی توسط یک سری جک (معمولا هیدرولیکی) به بالا کشیده می شود. این جک ها بر روی میل جک حرکت کرد و به سمت بالا می روند. نحوه حرکت جک ها روی میل جک بسیار شبیه به نحوه بالا رفتن شخص از درخت می باشد.
انواع جک ها عبارتند از:
جکهای دستی, برقی, باید و هیدرولیکی. د حال حاضر استفاده از انواع دستی, برقی و بادی چندان مرسوم نیست و بیشتر از جک های هیدرولیکی استفاده می شود که به یکی از دو نوع فک دندانه ای یا فک ساچمه ای مجهز می باشد. تفاوت این دو نوع بیشتر در نحوه درگیری فک با میل جک است.
خصوصیات فک دندانه ای
الف) درگیری فک با میل جک بسیار خوب است.
ب) استهلاک فک دندانه ای زیاد است.
ج) تیز کردن ک ها نیاز به سنگ کاری دارد.
د) قیمت فک ها گران است.
ه) حساسیت زادی به نوع میل جک ندارد.
خصوصیات فک ساچمه ای
الف) درگیری فک با میل جک از نوع دندانه ای ضعیف تر است.
ب) استهلاک ساچمه ها کم است.
ج ) هیچ نیازی به تیز کردن ندارند.
د) ساچمه ها قیمت چندانی ندارند.
ه) به کیفیت میل جک حساس است.
2- 1- میل جک:
میل جک ها میله ای فوذدی صافی هستند که جک ها بر روی آنها سوار می شود و در واقع این ج ها هستند که نهایتـآ تمام بار وارد بر سیستم قالب بندی را تحمل می کنند. این میله ها در پایین به بتن سخت شده تکیه دارند و همانند ستونی بارای وارده را به پایین منتقل می کنند. بسته به این که جک مورد استفاده از چه نوعی باشد باید به مشخصات فنی ارائه شده از طرف تولید کننده جک مراجعه شده و دقیقآ میل جک مربوطه تهیه شود.
فکهای ساچمه ای به کیفیت میل جک حساس تر هستند. باید میل جک آنها کاملا گرد بوده و از جنس سخت و محم باشد تا ساچمه ها روی آن نلغزند. در مقابل هنگامی که از جک های فک دندانه ای استفاده می شود باید جنس میل جک نرم باشد تا فک ها را از بین نبرد. میل جکها درست در وسط قالب و در قسمتی که بتن تر وجود دارد, د داخل یک لوله توخالی گالوانیزه به نام غلاف جای می گیرند تا بدین ترتیب از تماس بتن تازه با میل جک ممانعت به عمل آید و در پایان کار بتوان میل جک ها را از محل خود خارج کرد. غلاف میل جک نیز همراه سیستم قالب لغزان بالا می رود.
3- 1- دستگاه قدرت هیدرولیکی:
در عملیات قالب لغزنده نیروی لازم برای کارکرد جکها توسط دستگاه قدرت هیدرولیکی (پمپ هیدرولیک) تامین می شود.
این دستگاه روغن را با فشار زیاد به سمت جک ها روانه می کند و جک ها در اثر فشار روغن شروع به بالا رفتن از میل جک ها می کنند . دستگاه قدرت در سیستم قالب لغزنده داتمآ روشن نمی باشد, بلکه در فواصل زمانی معین دستگاه را روشن می کنند و در نتیجه قالب به اندازه یک کورس جک بالا کشیده می شود و سپس دستگاه را تا فاصله زمانی بعدی خاموش می کنند.
4- 1- یوک:
در قالب بندی معمول تحمل فشار جانبی بتن بر عهده تنگهایی است که دو قالب رو به رو به یکدیگر متصل می نمایند. امکان نصب تنگ د قالب لغزنده وجود ندارد, در نتیجه قطعه دیگری به نام یوک روی قالب نصب می شود که دو وظیفه اصی را برعهده دارد:
الف – نگهداری قالب و ممانت از باز شدن و گسیختگی آن در اثر فشار جانبی بتن تازه.
ب – انتقال کلیه بارها از قالبها, سوها و داربست ها به جک ها
یوک از جنس چوب یا فلز ساخته می شود. اکثر یوکهای فعلی فلزی هستند. محل نصب یوکهای در پلان سازه بایستی به دقت انتخاب شود. توزیع یوک ها در پلان سازه باید تا حد امکان متقارن باشد. فاصله بین یوکها بر مبنای نوع آرماتوربندی, محل اجرای قطعات مدفون و دریچه های خالی و همچنین نو بارگذاری تعیین می شود که نیازمند دقت فراوان در طراحی و اجراست.
5- 1- پشت بند افقی:
پشت بند افقی, یکی دیگر از قطعات اصلی سیستم قالب لغزنده است که از جنس چوب, فلز و یا تلفیقی از هر دو ساخته می شود.
محاسبه مقطع این پشت بندها برمبنای فشار جانبی وارد بر سطح قالب و همچنینی فواصل یوکها از یکدیگر است. پشت بند باید در جهت افقی به اندازه کافی سخت بوده و علاوه بر این در جهت قاتم نیز مقاوم باشد تا بتوان وزن قالبها و نیز اصطکاک بین قالب و بتن تازه را تحمل کند و بار را به قالب جکها انتقال دهد.
6- 1- رویه قالب :
در گذشته ارتفاع رویه قالب لغزنده حدود 180 سانتیمتر بوده ولی امروزه ارتفاع قالب را بین 90 الی 120 سانتی متر در نظر می گیرند. زمانی که بتن ریزی در هوای سرد انجام می شود و یا سرعت قالب زیاد باشد. باید ارتفاع قالب را 120 سانتی متر در نظر گرفت. قالبهای مورد استفاده می تواند از جنس چوب و یا ورقهای فوذی (پانل) باشد. در صورتی که رویه قالب چوبی باشد باید از نوع مقاوم و ضد آب استفاده شود. بهترین نوع تخته لایه را فنلاندی ها با ساتفاده از چوب درختی بنام غان تولید می کنند . یکی از مشکلات ساتفاده از تخته, هم کشیدگی و واشیدگی آن در اثر تغییرات رطوبت است. اگر رویه قالب لغزنده از جنس تخته باشد به دلیل تماس داتمی رویه قالب با رطوبت, تخته ها را باید اشتباع نمود.
در نصب تخته های رویه قالب بایستی دقت نمود که ابعاد سازه به دقت رعایت شود. همچنین پشت بندهای افقی قالب باید دقیق نصب شده و دارای تلرانس معقولی باشند.
7- 1- پاگردهای داخلی و خارجی :
کلیه رفت و آمدها و عملیات بتن ریزی و آرماتور بندی و …. بر روی پاگردها انجام می شود معمولا پاگرد داخلی برای عملیات بتن ریزی و آرماتوربندی و پاگرد خارجی برای عملیات کنترل قالب در نظر گرفته می شود.
این سکوها معمولا به دلیل وزن کمتر از چوب ساخته می شوند. مسیر قرار دادن تخته ها باید به سمت قالب باشد تا هنگام ریختن بتن از روی پادرها به داخل قالب مانعی برای بیل کارگر ایجاد نکند. پهنای پاگردها باید به اندازه کافی باشد تا تسهیلات لازم را فراهم آورد.
روی پاگردها بایستی دریچه های لازم برای عبور به طبقه پایین و داربست آویز وجود داشته باشد. در بعضی از مواقع مانند اجرای ساختمانهای چند طبقه, کف پاگردها به عنوان قالب سقف در نظر گرفته می شوند. در چنین مواردی که پاگردها وظیفه مهمتری را برعهده دارند, بایستی کلیه پیش بینی های لازم را انجام داد. به عنوان مثال اگر سقف ساختمان مورد نظر دارای تیرهاتی است که ارتفاع جان آنها از ضخامت سقف بیشتر است, باید کف پاگرها مانند قالب سقف طراحی و ساخته شوند. در بعضی از موارد پاگرها در دو طبقه اجرا می شوند که آرماتورهای عمودی از طبقه بالاتی اجرا می شوند. این پاگردها همچنین به عنوان محلی برای انبار موقت لوازم ساختمانی مورد نیاز می باشد.
8 – 1- داربست آویز:
به منظور انجام عملیاتهای کیورینگ بتن, داربست آویز را به قالب لغزنده متصل می کنند. عملیات کیورینگ به وسیله آب پاش و یا پاشیدن محلول های شیمیاتی مخصوص انجام می پذیرد. داربست آویز از یوکها و یا از پشت بندهای افقی آویزان می شود. پهنای داربست آویز 90-60 سانتیمتر است. داربست آویز باید با سطح بتن کمی فاصله داشته باشد تا بتن خراب نشود. همچنین دارای تخته شیرازه و ان پناه باش و در مقابل بار ناشی از باد مقاومت کافی داشته باشد. ارتفاع آن نیز تا زیر قالب چندان باشد که کاردران مستقر در روی داربست بتوانند به سادگی بتن خارج شده از زیر قالب را تعمیر و یا آب پاشی نمایند. معمولا داربست آویز 180 سانتیمتر پایین تر از قالب نصب می شود. در مواردی که بتن ریزی در هوای سرد انجام می شود, یک پوشش کامل صلب در اطراف داربست آویز به منظور محافظت بتن نصب می شود. علاوه بر موارد بالا از داربست آویز به منظور خارج کردن قطعات مدفون و یا نصب فریمهای لزی به بدنه سازه استفاده میکنند.
9- 1- مهاربندی:
مهاربندی یکی از مهمترین قسمتهای کار قالب لغزان است. اگر مهاربندی قالب کافی نباشند, در جریان بالا کشیدن قالب, در اثر عوامل مختلف, پلاسن سازه از شکل اولیه خود خارج شده و مشکلات زیادی به وجود می آورد.
مهاربندی قالب به چند طریق انجام می شود:
الف) توسط خرپاها و یا تیرهای خمشی زیر پاگردها
ب ) توسط صلب نمودن کنج های سازه قالب
ج ) توسط مهار
10- 1- سازه متحرک تلسکوپی و جکهای افقی:
در ابتدا قالب لغزان برای اجرای سازه هایی مورد استفاده قرار می گرفت که پلان آنها در طول ارتفاع ثابت بود. از آنجا که طراحان سازه های مرتفع سعی دارند به منظور ایجد پایداری بهتر و کاهش میزان ممان وازگونی, این نوع سازه ها را با مقعی متغیر اراته دهند. لدا روش قالب لغزان باید قابلیت اجرای این گونه سازه ها را داشته باش. به کمک سازه متحرک تلسکوپی و چک های افقی می توان قطر سیستم و در نتیجه قطر پلان سازه را تغییر داد. این سازه ها معمولا در قسمت خارجی سکوی کار نصب شده و سپس به قاب جکها متصل می گردد. بدین منظور یک سری جک, شیب قالب داخلی و یک سری جک, موقعیت و شیب خارجی را نسبت به قالب داخلی تعیین می کنند تغییرات در ضخامت و قطر سازه ها بطور پیوسته در هنگام لغزیدن قالب صورت می گیرد.
11- 1- جرثقیل پرچی:
در سیستم قالب لغزان معمولا از یک جرثقیل برجی واقع در مرکز سازه استفاده می شود. عملیات انتقال آرماتور, نصب و پیاده کردن قالبها و تجهیزات مربوطه و دیگر کارهای تکمیلی توسط این جرثقیل انجام می گیرد.
12- 1- وینچ:
در سیستم قالب لغزان انتقال بتن در ارتفاعات پایین بوسیله پبپ و در ارتفاعات باذتر بوسیله وینچ انجام می گیرد. بطور کلی روش دوم متداولتر است.
2- تمهیدات خاص قبل از شروع به کار قالب لغزان:
1- 2- لوله کشی آب :
در عملیات قالب لغزان بتن تازه ریخته شده به سرت از زیر قالب خارج شده و در معرض هوای محیط قرار می گیرد
برای عمل آوردن بتن به آب نیاز است علاوه بر آن شستشوی پاگردها ، خیس کردن تخته های قالب وشستن روی بتن کهنه هنگامی که می خواهند مجدداً بتن ریزی کنند . به آب نیاز است بهتر است یک منبع آب در بالای قالب روی پاگردها نصب شود . از زیر منبع لوله های آب به تمام نقاط قالب کشیده می شوند . بطوری که در داخل آویزهای داخلی وخارجی آب به راحتی در دسترس خواهد بود .
2- سیم کشی قالب :
بطور کلی در روی یک قالب لغزنده نیاز به تابلوی برق اصلی واحتمالاً تعدادی تابلوی فرعی است . تابلو باید خروجی های لازم برای موارد زیر راداشته باشد :
1. چراغ داخل کندوها
2. چراغ های آویزهای خارجی
3. نوافکنهای بالا قالب
4. برق مورد نیاز دستگاه قدرت هیدرولیکی ویبراتور برقی
5. برق مورد نیاز پمپ آب ( چنانچه پمپ روی قالب باشد )
6. برق مورد نیاز وینچها (در صورت وجود )
7. پریز برای جوشکاری
8. بلند گو
3-2 شیب قالب :
به منظور کاهش اصطکاک بین قالب وبتن ، معمولاً شیب مختصری به قالب می دهند در نتیجه ایجاد این شیب در روی قالب ، دهانه قالب در بالا از ضخامت بتن بیشتر می باشد . عدد نهائی ضخامت در جائی از قالب شکل می گیرد که از لحاظ زمانی ، با توجه به سرعت بالا رفتن قالب ، بتن گیرش اولیه خود را انجام می دهد . ذکر این نکته در اینجا لازم به نظر می رسد که در زمان قطع بتن ریزی ، شیب قالب باعث ایجاد پله ناموزونی در سطح بتن می شود . زیرا بعد از قطع بتن ریزی قالب به اندازه ی از روی بتن بالا کشیده می شود که میزان درگیری آن با بتن بسیار کم باشدوبه همین دلیل در کارهائی که از لحاظ معماری کیفیت مسطح بتن دارای اهمیت خاصی باشد از اجرای شیب بر روی قالب صرف نظر می کنند .
4-2 بارگذاری :
مسائل مربوط به اجرای قالب لغزنده در اصل همان مسائلی هستند که با کمی تغییر در قالب معمولی هم مطرح می باشند . بنابراین طراحی قالب لغزنده باید قبلاً نکات مربوط به قالب بندی معمولی را بداند ودر کنار آن مسائل مربوط به قالب لغزنده را در نظر بگیرد بطور کلی قالب لغزنده در معرض بارهای مرده مانند وزن پاگردها ، وزن آویز ، لوازم مربوط به قالب لغزنده مانند یوکها ، پمپ وخود قالب و… هم چنین بارهای زنده مانند بارهای زنده روی پاگردها ، نیروی اصطکاک بین قالب وبتن ، فشار جانبی بتن ، نیروی باد و… می باشد .
3- بالاکشیدن قالب وسرعت اجرای عملیات :
طراحی قالب لغزان بایستی بر اساس وزن قالب, تجهیزات, مصالح و نیروی انسانی مستقر بر روی قالب تعیین شود. در قالب های مدور سیلوها از کابل های خورشیدی و در قالب های غیر مدور از خرپاهای مستقیم و مورب که پایداری سازه را حفظ کرده و از تغییر شکل های آن جلوکیری کنند استفاده کرد. در انتخاب نوع جک ها بایستی کاملا دقت داشت که معمولا جک های سوئدی کیفیت مناسبت تری دارند. سرعت حرکت قالب لغزان تابع کارآیی بتن مصرفی و زمان گیرش آن و زمان نصب آرماتور و … سرعت حرکت قالب لغزان معمولا بین 3 تا 6 متر در شبانه روز متغیر است.
سرعت متوسط حرکت قالب بیش از هر عامل دیگری بستگی به سرعت گیرش بتن دارد که این خود بادرجه حرارت بتن سازی ودرجه حرارت محیط قالب ارتباط دارد . همچنین ممکن است به عوامل دیگر به غیر از سرعت گیرش سیمان مانند سرعت آرماتوربندی ویا پیش بینی محلهائی که باید خالی بمانند . بستگی داشته باشد در چنین مواردی حتی ممکن است به کارگیری مواد کندگیر کننده سیمان ضرورت داشته باشد .
حداقل شرایط لازم برای بتنی که از زیر قالب خارج شده ودر معرض محیط قرار می گیرد این است که بتواند وزن خود سربار ناشی از وزن بتن درون قالب واثر تخریبی ویبراسیون را تحمل نموده ودر مقابل این بارها تغییر شکل بیش از اندازه نداشته باشد .
همانطور که سرعت بیش از حد قالب ایجاد اشکال می کند در مقابل سرعت کم قالب نیز باعث خواهد شد مه بتن قدری سفت شود که نیروی اصطکاک بین بتن وقالب از مقاومت کششی بتن بیشتر شده ودر نتیجه ترک بخورد .
5- تنظیم قالب لغزنده :
نحوه حرکت قالب لغزنده شباهت زیادی به حرکت اتومبیل در جاده دارد . اپراتور قالب لغزنده درست مانند راننده اتومبیل همواره مترصد است که قالب از مسیر اصلی خود منحرف نشود . او موظف است که هر دو ساعت یکبار حرکت قالب را دقیقاً کنترل کند . وبه محض اینکه اندکی از مسیر خود منحرف شد . دستگاه را در خلاف جهت انحراف برگردانده وبه مسیر اصلی خود هدایت کند . هرچه بدنه سازی ای که توسط قالب لغزنده اجرا می شود کوچکتر بوده وسازه مرتفع تر باشد . آمادگی بیشتری برای انحراف از مسیر اصلی دارد قالب به علل متفاوتی ممکن است از مسیر اصلی خود منحرف شود که عمده ترین آنها عبارتند از :
الف – هماهنگ نبودن عملکرد جک ها
ب- اعمال بارگذاری نامتقارن بر روی قالب جکها به دلائل مختلفی مانند : مساوی نبودن کورس جک ها ولیز خوردن جک ها روی میل ها میل جک و… که ممکن است باعث انحراف قالب شوند .
همچنین در صورت عدم رعایت مسائل بارگذاری وباربرداری در حین کار ممکن است قالب منحرف شود بدین منظور لازم است در مورد دپوی آرماتورها ومیل جک ها بر روی سکوی کار ، حمل وسایل جوشکاری وتجمع کارگران در هنگام توزیع غذا یا تعویض شیفت کاری ، وقت لازم مبذول داشته شود وبتن ریزی قالب ها نیز به صورت متقارن انجام گیرد .
وسایل و روش های مختلفی برای اطلاع از انحراف قالب واندازه گیری آن به کار می روند که عبارتند از : شیلنگ تراز ، مترکشی ، اندازه زدن روی میل جک ها ، شاغول ها ، دوربین های اپتیکی و دوربین های لیزری
در صورتی که قالب از حالت تراز خارج شود می توان با کم کردن سرعت جکهایی که جلو افتاده اند وافزایش سرعت جکهائی که عملکرد مناسبی نداشته اند مشکل را برطرف نمود .
6- مزایا ومعایب استفاده از قالب لغزان در مقایسه با روش سنتی ونتیجه گیری کلی :
در مورد مزایا ومعایب استفاده از قالب لغزان مباحث مختلفی وجود دارد . عده ای بطور کلی استفاده از قالب لغزان را مردود می دانند وادعا دارند که نیروی اصطکاک ایجادشده ، بین سطح قالب وبتن می تواند از مقاومت کششی بتن تازه ریخته شده بیشتر باشد ودر نتیجه سطح بتن ترک خورده وباعث کاهش میزان دوام ومقاومت فشاری بتن شود . از طرفی طرفداران قالب لغزان ادعا دارند که فقط در زمانی که بتن بیش از حد در داخل قالب بماند وسفت شود چنین شرایطی اتفاق می افتد .
افزودنی های بتن به افزایش کیفیت کار قالب لغزان کمک شایانی نموده اند . استفاده از میکروسیلیکاها ، روان کننده ها ودیرگیرکننده ها باعث شده است که بتوان حتی با شن وماسه شکسته نیز بتن های خوبی با این روش ارائه داد .
قبل از انجام بتن ریزی بایستی مدار کنترل شود. به منظور تنظیم و حفظ ضخامت بتن پوششی روی میلگردها می توان از قطعات ورق فولادی یا میلکرد ه روی لبه فوقانی نصب می گردند کمک گرفت.
بتن پس از رسیدن به روی پلاتفرم بایستی در لایه های به ضخامت 15 تا 20 سانتی متر و به صورت متقارن در قالب ریخته شود و به همان ترتیب که ریخته می شود, در اطراف میلگردها داده شده و لرزانده شود.
نکته بسیار مهمی که در ویبره زدن بتن وجود دارد اینکه حت المقدور نبایستی ویبره را با آرماتورها تماس داد زیرا به دلیل پیوسته بودن بتن ریزی در قالب لغزان در صورت برخورد ویبراتور با میلکردها, اتصال و چسبندگی بین میلگرد و بتن ریخته شده در چند ساعت قبل که برای مثال در ارتفاع یک متر پاتیین تر از سطح قالب قرار دارد و گیرش اولیه آن انجام گرفته است, از بین خواهد رفت و بین آرماتور و بتن اتصالی وجود نخواهد داشت.
چس ا. اتمام بتن ریزی در یک لایه در تمام محیط مقطع ساز می توان بتن ریزی ایه بعدی را شروع کرد. سطح فوقانی بتن همواره بایستی حداقل 5 سانتی متر از لبه فوقانی قالب چایین تر باشد تا بتوان تمام حجم بتن را متراکم کرد. قطر ویبراتور بایستی متناسب با ضخامت جدار بوده و به هیچ وجه از یک پنجم ضخامت جداره بیشتر نباشد.
مزایای استفاده از قالب لغزنده عمودی را می توان به شرح زیر برشمرد :
1. سرعت اجرای سازه بسیار بالاست
2. اقتصادی است
3. سازه اجرا شده کاملا یکپارچه بوده وعاری از وجود درزهای ساختمانی عمودی وافقی است .
4. در صورت دقت در اجرای عملیات ، نمای بتن بسیار خوب وقابل قبول خواهد بود .
5. نیازی به اجرای داربست نما به روش کلاسیک نیست .
6. امکان پیش ساخته کردن قطعات قالب در کارخانه وجود دارد ولذا عملیات آهنگری وتجاری در کارگاه به حداقل می رسد .
7. امکان بالا کشیدن خر پاهای سقف و… همزمان با اجرای قالب لغزان وجود دارد .
معایب استفاده از قالب های عمودی را می توان به شرح زیر برشمرد .
1. قیمت اولیه گران تر است
2. اجرای بازشوها وبرآمدگی ها وهمچنین آرماتورهای انتظار مشکل است
3. تدارکات اجرائی مشکل است زیرا قالب لغزنده معمولا 24 ساعت وبه صورت 3 شیفت اجراء می شود .
4. در گرما وسرمای شدید اجرای این روش نسبت به روش های دیگر مشکلات بیشتری را به همراه دارد .
هیدروفرز وعملکرد آن :
هیدروفرز مونتاژ شده روی یک جرثقیل چرخ زنجیری سنگین که دستگاه مولد نیروی هیدرولیکی را حمل می کند نصب می شود نیروی هیدرولیکی به سه موتور پایین رونده که دو تای آنها استوانه های برنده را چرخانده وسومی پمپ چرخشی را به حرکت در می آورد فرستاده می شود .
سیستم هیدرولیکی به نحوی طراحی شده است که استوانه های برنده را با نیروی برنده زیاد وبا سرعت چرخشی کم بچرخاند .
قاب راهنما از قلاب جرثقیل آویزان شده ودرون آن سیلندر هیدرولیکی وجود دارد که می تواند نیروی مناسب افزایشی یا ثابت را در انتهای قاب راهنما روی استوانه های برنده جهت حفاری تامین کند ( این نیرو در هیدروفرز HF4000 به 25 تن ودر هیدروفرز HF12000 به 60 تن می رسد )
سیستم حفاری هیدروفرز طوری طراحی شده است که دستگاه را قادر به حفاری دیوارهای پرده ای با جنس های مختلف از خاک ، از ( لجن ، ماسه ، شن ، سنگ فرش با ضخامت 10 سانتی متر ) تا سخره سخت ( با مقاومت فشاری 50 تا 100 مگا پاسکال) می کند .
از مهمترین مزایای هیدروفرز حذف ضربه هنگام حفاری ضربه و ویبره کاربرد دستگاه را برای سایت های اورانیومی بسیار مناسب می سازد . گرانی حفاری توسط هیدروفرز نسبت به سیستم سنتی بسیار کم می باشد (کمتر از 10%) ونیاز به اصلاح بسیار کم حدود 2/0 درصد در صورت نیاز ) دارد .
تجهیزات استاندارد هیدروفرز برای عرض های مختلف دیوار در عمق نرمال کمتر از 60 متر به کار می رود . مدل های ویژه ای برای دسترسی به اعماق بیشتر از 150 متر طراحی شده است .
حفاری مقاطع به صورت چهارگوش نیاز استفاده از هیدروفرز وتکنیک های حفاری مشابه را ضروری می سازد .
ترکیب ویژه ای از ابزار برنده این توانایی را به دستگاه می دهد که ضخامتی از بتن پانل را که به تازگی ( به ضخامت چند سانتی متر ) ریخته شده است را حفاری کند . از این رو نیاز به استفاده از لاستیک آببند بین دو پانل از بین می رود . همچنین این امر این امکان را به وجود می آورد که اجزا مختلف پانل با مقاطع مختلف هندسی ترکیب شود .
مزیت دیگر این سیستم حفاری این است که گل حفاری بطور پیوسته سرند وشن آن مصالح حفاری جدا می شود . از این رو بلافاصله بعد از رسیدن به عمق مورد نظر آرماتور گذاری وبتن ریزی می تواند انجام شود .
راندمان ونرخ حفاری هیدروفرز نسبت عکس با سختی خاک دارد . از 20 متر مکعب بر ساعت در نوعی از خاک چسبنده تا 1 متر مکعب برساعت در نوعی از سنگ آهک سخت متغیر است .
نحوه ومراحل اجرای حفاری وساخت پانل :
نحوه ومراحل حفاری وبتن ریزی وساخت یک پانل هیدروفرزی (شکل شماره 2) به شرح زیر است :
1. حفاری ترانشه استقرار قاب هیروفرز
2. شروع حفاری اولین بخش از پانل اولیه
3. حفاری دومین بخش از پانل اولیه
4. اتمام حفاری سومین بخش از پانل اولیه
5. بتن ریزی پانل اولیه
6. ساخت پانل های اولیه دیگر
7. حفاری اولین پانل ثانویه ما بین دو اولیه
8. بتن ریزی پانل ثانویه
شکل شماره 2 :
نحوه ومراحل حفاری وبتن ریزی وساخت بک پانل هیدروفرزی قسمت های اساسی هیدروفرز
قسمت های اساسی هیدروفرز مطابق شکل روبرو به شرح زیر است :
1. استوانه های برنده
2. پمپ
3. قاب هیدروفرز
4. جرثقیل
5. قسمت مولد نیرو
6. واحد سرند وجدا کننده ماسه
7. لوله (شیلنگ ) برگشت گل حفاری
8. قرقره هدایت لواه گل حفاری
9. سیستم برگشت لوله
10. سیلندر هیدرولیکی
11. پانل با گل بنتونیت
12. شیلنگ هیدرولیک
همه چیز درباره برج میلاد
برج میلاد شامل چهار بخش اصلی ، برج مخابراتی – تلویزیونی ، مرکز همایش های بین المللی ، هتل پنج ستاره بین المللی ومرکز تجارت جهانی است .
این برج با 435 متر ارتفاع پس از برج سی ان تورنتو کانادا با 3/533 متر ارتفاع ، برج مسکو با 3/533 متر ارتفاع وبرج شانگهای چین با 500 متر ارتفاع در مکان چهارم برج های مخابراتی جهان قرار دارد . این برج از پنچ قسمت اصلی شامل : شالوده ، ساختمان پای برج (لابی ) بدنه اصلی برج ، سازه رأس ودکل تشکیل شده است . ساختمان راس آن یکی از بزرگترین ساختمان های راس در برج های مخابراتی دنیاست .
مشخصات قسمت های مختلف برج :
قسمت اول ، شامل پی وسازه انتقالی است که زیر سطح زمین واز تراز 00/14 متر تا تراز 00/0 + برج می شود . پی برج یک پی گسترده دایره ای شکل به قطر 66 متر وضخامت متوسط 4 متر است ودر محیط آن کابل های پس کشیدگی ، کار گذاشته شده است .
سازه انتقالی به ارتفاع 15 متر شکلی شبیه به هرم ناقص دارد وشامل یک هسته مرکزی توپر و8 دیوار مایل پشت بند دار است . به منظور تعیین رفتار پی وشناخت نیروها وتنش های موجود در آن ، ابزار دقیقی مانند تنش سنج وکرنش سنج در نقاط مختلف آن تعبیه شده است . حجم بتن ریزی پی سازه انتقالی تقریباً 21000 متر مکعب است .
قسمت دوم ساختمان پای برج است که 6 طبقه دارد وتا تراز 4/28+ متری ساخته می شود .
این ساختمان به طور عمده شامل فضاهای تاسیساتی ، اداری ، خدماتی ، هنری ، تفریحی ومراکز خرید است . ومساحت طبقات آن در مجموع به حدود 15 هزار متر مربع می رسد .
قسمت سوم : بدنه اصلی برج است که سازه ای از جنس بتن مسلح دارد واز تراز 00/0 + تا 315+ متر امتداد می یابد شکل کلی آن عبارت است از یک 8 ضلعی مرکزی به همراه تعدادی دیوار داخلی وچهار باله ذوزنقه ای شکل که به آن متصل می شود .
بزرگترین قطر بدنه در تراز 00/0 + 28 متر است که با افزایش ارتفاع به تدریج کاهش می یابد . و در تراز 240 متر به حدود 5/16 متر می رسد وتا تراز 302 متر امتداد می یابد .
در ضمن ضخامت دیوارها هم متغییر است وبا افزایش ارتفاع کاهش می یابد . در داخل سه حرفه بدنه اصلی برج 6 آسانسور 21 نفره با سرعت 7 متر در ثانیه نصب می شود . وحفره چهارم نیز به پله اضطراری اختصاص دارد وهمزمان با ساخت بدنه ، قطعات آن نیز نصب شده است . در بدنه اصلی برج علاوه بر آرماتور های A3 از آرماتورهای خاص نیز استفاده می شود . این آرماتور های خاص با بست مکانیکی به هم متصل می شوند ودر چهار باله بدنه تا تراز 240 متری مورد استفاده قرار می گیرند .
عیار بتن مصرفی در بدنه برج 420 کیلوگرم برمتر مکعب است ومقاومت 28 روزه آن 350 کیلوگرم بر سانتی متر مربع تعیین شده است .
سیمان مصرفی سیمان نوع II ومواد افزودنی بتن شامل فوق روان کننده ، دیر گیر کننده و هوازاست . بتن مصرفی دری بچینگ های مجاور برج ساخته می شود وپس از آن که با میکسر به پای بدنه آورده شد در زمانی حدود 5 دقیقه توسط ویچ به محل تخلیه در بالای قالب حمل می شود . دو آزمایشگاه مستقل کیفیت مصالح وبتن را به طور مرتب بررسی کرده وگزارش می دهند .
بدنه اصلی برج با روش قالب لغزان اجرا می شود . این روش برای ساخت سازه های بلند بتنی بسیار مناسب است وسرعت اجرا را به حدود 4 متر در هر شبانه روز می رساند حرکت قالب وبه تبع آن آرماتور بندی – بتن ریزی ودیگر عملیات اجرایی به طور پیوسته است توقف جز در موارد از پیش طراحی شده ، امکان پذیر نیست .
قالب لغزنده موجود در بدنه اصلی برج با توجه به پیچیدگی های خاص آن طراحی وپس از ساخت بعضی قطعات آن در داخل کشور در پاییز سال 1377 نصب شد . مجموعه قالب از سه عرشه کاری تشکیل شده است . عرشه فوقانی که بتن ریزی وهدایت قالب در آن انجام می شود عرشه میانی که مخصوص آرماتور بندی وویبره زدن بتن است . وعرشه آویزان که نگهداری ، عمل آوری وترمیم احتمالی بتن در آن صورت می گیرد .
بدنه اصلی برج از تراز 00/0 + تا 315 + متر طی 9 مرحله کاری انجام شد وتمام حجم بتن ریزی آن حدود 31000 متر مکعب است .
منابع وماخذ :
1. WWW.mahabghodss.net
2. www.ici.ir
3. روش های کلی اجرا ترجمه کامبیز و ابوالحسن بهنیا
4. قالب لغزان نوشته مهندس ابوالفضل محمدیان مجله بنا
5. قالب های لغزنده تعریف علی رضا قاسمی نشریه یادمان
دانلود این مقاله در یک فایل ورد: