گابرو سنگ دانهدرشت آذرین قلیائی است که از نظر شیمیایی با بازالت همانند است.
سنگ گابرو زمانی تشکیل میشود که گدازههای آتشفشانی در زیر سطح زمین گیر بیفتند و به شکل انبوههای بلورین سرد شوند.
زیر بیشتر سطح کرهٔ زمین یعنی در قسمت پوسته اقیانوسی لایهای از گابرو وجود دارد. گابرو از کانیهای پلاژیوکلاز، الیوین، پیروکسین و برخی اوقات هورنبلاند تشکیل یافتهاست..
گابروها سنگ های آذرین درونی سخت، تیره، دانه درشت و بازیکی هستند که درشتی بلور آنها بیانگر سردشدن آرام مواد مذاب در درون زمین است گاهی می توان آثار جریان مواد مذاب را در این سنگ مشاهده نمود.
گابرو فراوانترین و معمولی ترین سنگ های پلوتونیک در پوسته ی اقیانوس ها و بعد از گرانیت ها، فراوان ترین سنگ های پلوتونیک در نواحی قاره ای محسوب می شوند .
پیروکسن و پلاژیوکلاز دو کانی اصلی سازنده ی این نوع سنگ به شمار می روند .
نام آن از کلمه ای ایتالیایی به همین شکل گرفته شده است .
کوارتز گابرو و کوارتزیت سنگهای اطلاق می شود که به عنوان کانی فرعی تا ۱۰ درصد کوارتز دارند. پلاژیوکلاز این سنگها معمولاٌ لابرادوریت یا بیتونیت است ولی آنورتیت نیز زیاد دیده میشود. در گابرو بطور کلی آنهایی که دارای الیوین است دارای پلاژیوکلازهای بازیکتری نیز میباشد و آنهایی که دارای پیروکسنهای منوکلینیک است پلاژیوکلاز آنها اسیدی تر است و بالاخره سدیکترین پلاژیوکلازها با نوریتها و هیپریتها دیده میشود.
این پلاژیوکلازها که خیلی کمتر زونه هستند معمولا دارای ماکل آلبیت و همچنین ماکل آلبیت و کارلسبارد تواما در آنها دیده میشود. ما کل پرکلیین نیز در این پلاژیوکلازها ظاهر میشود.
کانیهای فرومنیزین گابروها
پیروکسنهای گابروی معمولی اوژیت و دیو پسیدیک می باشد. انکلوزیونهای ایلمنیت و سایر اکسیدهای آهن در پیروکسنها ممکن است تولید ساخت شالیدن بنماید. در نوریتها و هیپریتهای هیپرتین مهمترین کانی تیره رنگ میباشد و ممکن است دارای پلئوکروشیم باشد، انستاتیت نیز گاهی دیده میشود. الیوین این سنگها معمولا از نوع متوسط است ولی در بعضی گابروها که دارای آهن زیاد میباشند از نوع فایالیت میباشد.
سنگ های الیوین گابرو و تروکتولیت کمیاب تر از گابروهای پیروکسندار است و به همین ترتیب الیوین نوریتها از نوریتهاییگر کمیابتر است. گابروهایی که دارای هورنبلند بصورت کافی اولیه باشد فقط در نواحی محدودی یافت میشود ولییه که در نتیجه جانشینی پیروکسنها بوجود آمده باشد زیاد دیده میشود. رنگ هونبلندهای اولیه قهوهای در گاهی سبز رنگ است در صورتی که رنگ هورنبلندهای ثانویه سبز یا سبز روشن میباشد. د هورنبلند ثانو
دگرسانی گابروها
پلاژیوکلازها دگرسان شده تبدیل به آلبیت و زوئیزیت و یا سایر کانیهای دسته اپیدوت میشود. پیروکسنها که ممکن است آمفیبول جانشین آنها شده باشد دگرسان شده به کلریت ، تالک و سرپانتین تبدیل میشوند. الیوین در اثر دگرسانی به سرپانتین و مانیتیت تبدیل میگردد.
ساخت و بافت گابروها
گابروها معمولا دارای بافت دانهای با دانههای متوسط تا درشت و نیم شکلدار هستند. بافت پگماتیتی خیلی به ندرت در این سنگها دیده میشود. بافت پورفیری کمیاب است ولی بافت گنیسی و نوار ممکن است دیده شود. هم پلاژیوکلازها و هم الیوینهای این سنگها ممکن است کم و بیش بصورت موازی باهم قرار گرفته باشند. یکی دیگر از بافتهای معمولیین سنگها بافت افی تیک است که در آن تعدادی بلور نسبتا ریز پلاژیوکلاز در داخل بلور درشت پیروکسن دیده می شود و معرف تبلور همزمان این دو کانی در سنگ است.
در این سنگها بافت اربیکولار نیز گاهی دیده شده است. در برخی از تودههای نفوذی گابرو بافت و درشتی دانهها و ترکیب سنگ ممکن است از یک نقطه به نقطه دیگر تغییر فاحشی داشته باشد. در گابروها معمولا آلبیت منیتیت شکلدار و پیروکسن و الیوین و پلاژیوکلازها نیمه شکلدار میباشد و اگر کوارتز وارتوز وجود داشته باشد فضای باقیمانده بین سایر دانهها را پر میکند. ساخت کرونا یا تاجی یا نوارهای حاصله در نتیجه فعل و انفعال شیمیایی ماگمایی باقی مانده رویین دسته از سنگها بخصوص دور الیوینها و منیتیتها و پیروکسنها مخصوصا وقتی در همبری پلاژیوکلازها قرار گرفته باشد خیلی زیاد دیده میشود. ا بلور در ا
محل تشکیل گابروها
گابرو ونوریت معمولا در حاشیه باتولیتها و بصورت تودههای نفوذی که در اولین مراحل باتولیتهای مرکب بوجود میآید و همچنین بصورت تودههای نفوذی مستقل که ممکن است مطبق نیز باشد. همچنین ممکن است به صورت طبقاتی در بین تودههای مطبق پریدوتیتی دیده شوند.
تروکتولیتها همراه با پریدوتیتها ظاهر میشوند. انورتوزیتها نیز ممکن است بصورت تودههای نفوذی بزرگ که اکثرا در پرکامبرین تشکیل شده است و پلاژیوکلاز آنها لابرادوریت یا آندزین است. و یا بصورت تودههایی در لوپولیتهای پریدوتیتییوکلاز آنها از نوع بیتونیت است و به صورت تودههای محدودی که در اثر عمل سگوگالیون در سنگهای گابرویی بوجود میآیند. که پلاژ
کاربرد
گابرو هم به عنوان سنگ لاشه (در جاده سازی، ساخت تونل و پل سازی) و هم به عنوان سنگ تزئینی و نما در فضاهایی و بیرونی ساختمانها کاربرد دارد. در اکثر کشورهای جهان این نوع سنگ در صورت آلتره نبودن یکی از بهترین انواع سنگ ساختمانی محسوب می شود.
ایولیت
سنگ نیلی رنگی است که برای کار کردن با چاکرای چشم سوم مناسب است و موجب افزایش نیروی ذهنی شده و حس کنجکاوی را افزایش می دهد.
ایولیت قیمتی همرنگ با سافیه آبی است اما در گذشته اشتباهاً با نام سافیه در آب نامیده می شد.کریستالهایی که قیمتی نیستند از آبی تیره آبی روشن وگاهی اوقات خاکستری قابل تغییرند.یولیت مانند کوردیریت توسط کانی شناسی فرانسوی با نام کوردیر کشف شد. نام یولیت از کلمه ای یونانی به معنی بنفش مشتق شده است.بلورهای یولیت له صورت منشورهای دو گانه هگزاگونال متبلور می شوند.یولیت به دلیل چند رنگیش متمایز است.سه رنگ آن عبارتند از زرد مایل به قهوه ای،آبی روشن وآبی تیره بهترین رنگ آبی آن در امتداد منشورها مشاهده می شود.یولیت ممکن است درخشندگی های متفاوتی داشته باشد.در یولیت های سریلانکا به دلیل حضور کانی های هماتیت وژئوتیت رنگ سنگ قرمز می شود به همین دلیل به آن یولیت خون گرفته گفته می شود.