جزیره حرارتی شهر ( نمونه ای از تغییر اقلیم )
تغییرات آب و هوایی یکی از نمونه های تأثیرات فعالیت های انسانی در محیط زیست است . گسترش شهر نشینی پدید آورنده میکروکلیمای جزیره حرارتی بر فراز شهر است . که چندین درجه سانتی گراد هوای شهر از پیرامون خود (روستاها) گرم تر می کند وخطوط همدمای شهری مانند خطوط همدمای یک جزیره ترسیم می شود که به آن جزیره گرمایی گویند .یعنی دمای هوا از مرکز شهر به طرف پیرامون کاهش می یابد و هوای روستاها خنک تر از شهر است .
تعیین تغییرات چند درجه ای هوای بین شهر و پیرامون هر چند ساده است ولی عصر کوچک یخبندان با اختلاف 2درجه مشخص شده است و بدانیم که افزایش گرمای ْ4 یا ْ 5 درجه سانتی گراد هوای شهر یک حادثه زیان بخش تلقی می شود.
فاکتورهای متعددی در افزایش درجه حرارت نواحی شهری دخالت دارند .
1ـ با افزایش جمعیت شهری و فعالیت انسان در شهرهای بزرگ ،به مقدار 10% درجه حرارت شهری افزایش می دهد . (متابولیسم بدن )
2ـ آلودگی ناشی از فعالیت های صنعتی ، خانگی و حمل و نقل ،پدیده گلخانه ای را تشدید کرده و نتیجه آن بازتابش انرژی موج بلند و حرارتی و گرم شدن شهر است .
3ـ کاربریهای شهری وسطوح غیر قابل نفوذ ( مواد سخت ، بتون و آسفالت و … ) در سطح شهرباعث جذب بیشتر انرژی خورشیدی و گرمای محسوس شهر است .
4ـ ساختمان های شهری با نما و ابعاد هندسی مختلف و بلند مرتبه با پچیدگی بازتابش حرارت محسوس باعث جذب بیشتر انرژی و تولید گرما می شوند (بویژه کاهش عرض خیابان و کوچه ها )
5ـ کمبود فضاهای سبز و آبی ( پارک سبز و دریاچه … ) مانع از اتلاف انرژی توسط عمل تبخیر و تعریق شده و درجه حرارت شهر افزوده می شود .
6ـ تراکم ساختمانی و کاهش فضاهای باز شهری باعث کاهش سرعت باد شده و از انتقال آلودگی و حرارت سطح شهر جلوگیری کرده و نیز گرمای شهری افزوده می شود (شهرک های عظیم ساختمانی و آسمان خراش ها ، خیابان های کم عرض ـ از جریان هوا جلوگیری می کنند ) .
7- پوشش های ابری و دود در فراز شهر نیز از اتلاف انرژی موج بلند زمین جلوگیری کرده و سپس با عمل بازتابش باعث گرمای سطح شهر می گردد .