پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
میان قاب های غیر سازه ای
در صورتی که میانقاب به قاب متصل باشد باید اثرات میانقاب بر سازه و مقاومت میانقاب را برای تحمل نیروهای وارده کنترل نمود. برای آن که سازه مستقل از میانقاب کنترل شود یا به عبارتی اثرات اندرکنش قاب و میانقاب در محاسبات لحاظ نشود باید میانقاب از قاب جدا شود. در صورت جدا نمودن میانقاب از قاب با توجه به مقاومت داخل صفحه میانقاب‌ها و عدم اعمال نیرویی از قاب به میانقاب، میانقاب در داخل صفحه خود دچار خسارت نمی‌شود ولی همواره این خطر وجود دارد که در حرکت خارج از صفحه خود دچار خسارت یا فروریزش شود. بنابراین باید حرکت خارج از صفجه میانقاب کنترل شود. برای آنکه رفتار میانقاب در خارج از صفحه خود به صورت طره عمل ننماید و عملکردی مشابه تیر دو سر مفصل داشته باشد، باید لبه فوقانی به شکل مطلوبی مهار شود. با توجه به ابعاد واحدهای گسسته ممکن است در رج آخر اتصال مناسبی بین میانقاب با تیرها ایجاد نشود. به همین دلیل پیشنهاد میشود رج آخر میانقاب‌های با مصالح گسسته را با آجر فشاری به صورت مورب اجرا نماید و از هر دو طرف نیز پلاستر کاسه سیمان اجرا شود.
اگر میانقابی به نحوی از قاب پیرامون آن جدا شود به گونه‌ای که در هنگام تغییر مکان جانبی سازه دچار تغییر شکل نشود و در باربری جانبی نقش ایفا ننماید، میانقاب غیر سازه‌ای تلقی میشود. میانقاب‌های غیر سازه‌ای از سه طرف با فاصله از قاب پیرامون خود اجرا می‌شوند ولی با توجه به مشکلات اجرایی و ضعف در ایستایی دیوار در هنگام اعمال بار خارج از صفحه پیشنهاد میشود جداسازی از طرفین دیوار صورت پذیرد.
با توجه به عملکرد قاب، در قاب‌های مهاربندی شده در صورتی که میانقاب از دو طرف جدا شود میانقاب به صورت میانقاب غیر سازه‌ای خواهد بود چرا که تاثیری در ظرفیت باربری جانبی سازه نخواهد داشت و سازه تغییر مکان جانبی خود را تجربه خواهد.
همچنین در صورتی که جداسازی میانقاب از قاب در قاب‌های گیردار اجرا شود میانقاب در برابر تغییر مکان جانبی سازه مقاومتی ایجاد نمی‌نماید. با توجه به رفتار تیر و ستون در قاب‌های خمشی این نکته حائز اهمیت است که جدایی میانقاب از ستون باعث میشود مفصل لاستیک در ستون در محل واقعی خود و بعد از تشکیل مفصل پلاستیک در تیر تشکیل شده که این امر به بهبود عملکرد سازه منجر میشود. بنابراین، در این حالت نیز میانقاب به صورت غیر سازه‌ای خواهد بود.
انواع میان قاب‌های غیر سازه‌ای
میانقاب‌های غیر سازه‌ای موسوم در کشور بر اساس مصالح به دو دسته تقسیم میشود.
به صورت گسسته
به صورت پیوسته
میان قاب با مصالح گسسته
میانقاب‌ها ممکن است از واحدهای کوچک و مجزا از هم تشکیل شود که با هم عملکرد مطلوبی داشته باشند. به عبارت دیگر واحدهای تشکیل دهنده میانقاب از مصالح گسسته شکل گیرد. روند سنتی ساخت میانقاب در کشور بیشتر در این دسته قرار دارند که البته در سال‌های اخیر در کیفیت واحدهای تشکیل دهنده تغییراتی پدید آمده که منجر به سبک سازی در ساختمان‌ها شده است.
مصالح گسسته عمدتاً رفتاری شکننده دارند بنابراین تا حد امکان باید تغییر شکل‌های آنها در داخل و خارج از صفحه مهار شود یا کاربرد آن در ساختمان محدود شود.
در ساختمان‌های با سیستم مهاربند، با توجه به کمانش المان‌های مهاربندی که موجب کمانش بیش از حد میانقاب در خارج از صفحه میشود، استفاده از میانقاب‌ها با مصالح گسسته در قاب مهاربندی شده مجاز نیست.
انواع مصالح گسسته
آجر فشاری
آجر فشاری از قدیمی‌ترین مصالحی است که در ساخت دیوارهای در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. که به واسطه وجود کارخانه‌های فراوان و قیمت مناسب در بسیاری از پروژه‌های شهری و روستایی استفاده میشود که دارای نقاط ضعف و قوتی است.
روش تولید آجر فشاری و عدم نیاز به تکنولوژی پیشرفته وجود کارخانه‌های تولید آن در سراسر کشور، قیمت مناسب و نحوه اجرای دیوار با آن از نقاط قوت و وزن زیاد و رواداری‌های زیاد در ابعاد از نقاط ضعف آن به شمار می‌‌آید.
بلوک‌های سفالی
بلوک‌های سفالی از پر مصرف‌ترین واحدهای بنایی است که در اجرای میانقاب‌ها استفاده میشود. علاوه بر سبک بودن روش اجرای دیوار جداکننده با آن نیز آسان است. این بلوک‌ها در کارخانه‌ها تمام اتوماتیک تولید می‌شوند. ضخامت این بلوک‌ها معمولاً ۱۰ و ۱۵ سانتیمتر و طول این بلوک‌ها ۲۰ و ۲۵ سانتیمتر است. میزان عایق صوت بودن دیوار با بلوک‌های سفالی از دیوار با آجر فشاری و دیگر مصالج موجود و مصالح نوین کمتر است.
وزن کمتر نسبت به آجر فشاری و مصرف سوخت کمتر در زمان تولید و سرعت بالا در دیوار چینی به دلیل ابعاد بزرگ بلوک‌ها از مزایای بلوک سفالی است ولی از معایب آن می‌توان به پرت زیاد به دلیل شکنندگی و عایق نامناسب صوت اشاره نمود.
بلوک بتنی سبک
بلوک بتنی سبک، بلوکی است یکپارچه با بافت متخلخل و چگالی پاییین که از سیمان و پوکه معدنی یا رس منبسط شونده لیکا تشکیل شده است. بلوک‌های بتنی سبک بار مرده ساختمان را کاهش می‌دهند. این کاهش وزن منجر به کاهش نیروی زلزله شده و در نیتجه اجرای ساختمان با هزینه کمتری میسر خواهد بود.
بلوک‌های بتنی سبک به دلیل وجود تعداد زیاد حباب‌های عایق حرارتی در ساختمان دارد همچنین به دلیل خصوصیات فیزیکی سنگدانه‌های لیکا جاذب صوت است. این بلوک‌ها از اختلاط ماسه سیلیسی، سیمان، آهک و پودر آلومینیوم ساخته می‌شوند. چگالی آن تقریباً یک سوم آجر فشاری است از این رو جرم سازه و بار ناشی از زلزله کاهش می‌یابد.
با توجه به رواداری بسیار ناچیز این بلوک‌ها در صورت اجرای صحیح نیازی به اندود گچ و خاک نیست. بلوک‌های بتنی هوادار در دو نوع اتوکلاو شده و غیر اتوکلاوه شده تولید می‌شوند. غالباً جرم واحد حجم بلوک‌های غیر اتوکلاو شده بیش از بلوک‌های اتوکلاو شده است.
سرعت بالا در دیوار چینی، عایق مناسب صوت و حرارت، جذب آب مناسب، وزن کم و برش پذیری بالا از مزایای بلوک‌های بتنی هوادار اتوکلاو شده است.
میان قاب با مصالح پیوسته
میانقاب‌ها با مصالح پیوسته حاصل صنعتی سازی روند ساختمان سازی است. استفاده از این میانقاب‌ها باید اصول زیر را در محقق نماید.
مقاومت مورد نیاز میانقاب در برابر نیروهای خارج و داخل صفحه
صرفه جویی در مصرف انرژی در زمان تولید و بهره برداری از ساختمان
سرعت بالا در اجرا
قابلیت استفاده در شرایط اقلیمی متفاوت
هزینه تمام شده پایین
میانقاب‌های پیوسته با توجه به نحوه اجرا و منسجم بودن آنها در هنگام اعمال بار جانبی عملکرد مطلوبی را به نمایش می‌گذارد. ولی میانقاب‌های با مصالح گسسته تا این اندازه منسجم نبوده و در هنگام اعمال بار جانبی ممکن است به صورت قطعات بزرگ و کوچک از محل خود جدا شده و ریزش نمایند.
میانقاب‌های پیوسته از تنوع بسیار زیادی برخوردار هستند و همچنان ابداعات جدیدی در این زمینه وجود دارد.
تری دی پانل
وزن نسبی کم در مقایسه با آجر فشاری، مقاومت بالا، عایق بودن در برابر صوت و حرارت از مزایای آن است. ولی باید توجه داشت وزن واحد سطح آن در مقایسه با آجر فشاری کم است ولی از وزن واحد سطح دیوار با بلوک سفالی مجوف بیشتر است. بنابراین سبک بودن این سیستم نسبی است. با توجه به نحوه اجرا، باید یادآور شد این سیستم از یکپارپگی مناسبی برخوردار است. به دلیل وجود یک لایه عایق پلی استایرن از انعطاف خوبی نیز در برابر ضربه و بارهای وارده برخوردار است.
به دلیل وزن کم پانل‌ها جابجایی آنها راحت بوده و در مدت زمان کوتاهی سطح زیادی اجرا میشود. از دیگر مزیت‌های این سیستم می‌توان به عایق حرارت بودن آن به واسطه وجود یک لایه پلی استایرن اشاره نمود. بنابراین در ساختمانی که با این سیستم اجرا میشود، مصرف انرژی کمتر خواهد بود. هر چند این سیستم مزیت‌های زیادی دارد ولی معایبی نیز دارد که از آن جمله می‌توان به زون زیاد آن در مقایسه با دیوار بلوک سفالی و دیگر سیستم‌های با مصالح پیوسته اشاره نمود. همچنین اجرای صحیح و اصولی آن نیازمند دستگاه‌های ملات پاش است که نیاز به مهارت برای کاربر آن دارد.
سیستم دیوار خشک
این سیستم از سیستم‌های نوین ساخت و سار در ایران در راستای سرعت بخشیدن به روند اجرای پروژه است. وال‌ها به عنوان سیستم کاملی برای ساخت دیوارهای جداکننده به روش خشک است. اساس این سیستم را پانل‌های گچی روکش دار یا سیمانی تشکیل می‌دهد. این پانل‌ها به وسیله اسکلت فلزی سبک سرد نورد شده اجرا میشود به عبارت دیگر پانل‌های مذکور به عنوان پوشش و سازه سرد نورد شده به عنوان قاب یا اسکلت پوشش عمل می‌نماید. این دیوارها دارای پایداری زیادی نسبت به دیوارهای مصالح بنایی دارند زیرا علاوه بر وزن سبک آن از یکپارچگی و انسجام خوبی نیز برخوردار است.
از مزایای این سیستم می‌توان به سبک بودن، سرعت در نصب اشاره نمود. ولی دارای معایبی نیز است که از آن جمله می‌توان به احتیاج به کارگر و اکیپ آموزش دیده و انحصاری بودن کارخانه تولیدی و عایق صوتی نامناسب، عدم مقاومت در برابر ضربه و عدم امکان اجرای نماهای متنوع روی آن اشاره نمود.
سیستم پلاستر درجا
این سیستم شباهت زیادی با سیستم دارای وال دارد. ولی معایب آن مبنتی بر تربیت اکیپ متخصص و همچنین انحصاری بودن کارخانه تولیدی را ندارد. پیکره اصلی این دیوار از همان مفاهیم استاد و رانر تشکیل شده است که این پروفیل‌های ممکن است از پروفیل‌های U شکل یا قوطی تشکیل شده باشد که به فواصلی از هم مونتاژ می‌شوند و با میلگرد در راستای افقی در فواصل معین شبکه بندی شده و سپس دو لایه رابیتیس روی آنها اجرا میشود. بین رابیتس‌ها با عایق حرارتی یونولیت پر میشود. رابیتس‌ها با پلاستر ماسه سیمان پوشش داده میشود. سپس یک لایه نازک گچ برای زیرسازی نقاشی روی آنها اجرا میشود.
سیستم‌های دیگر
پیشرفت فناوری در صنعت ساختمان ابداع روش‌هایی برای اجرای جداکننده‌ها در ساختمان‌ها شده است. که این روش‌ها اکثراً مبتنی بر سبک بودن مصالح مصرفی و سرعت در اجرا است.