دانلود مقاله بررسی عوامل آلودگی رودخانه های گیلان
Resource & factors of water pollution of Guil
چکیده
آلودگی رودخانه ها یکی از مهمترین مسائل و معضلات زیست محیطی است که امروزه مورد توجه فراوان قرار گرفته است . رودخانهها در حقیقت منابع حیاتی آب شیرین جهت استفاده در امور کشاورزی، شرب و صنعت به شمار میروند و هرگونه آلودگی در آنها می تواند بر کیفیت زیست محیطی سایر بخش های طبیعت تاثیرگذار باشد . از نقطه نظر آلودگی ، هر رودخانه دارای ظرفیت خود پالایی معینی است و چنانچه ورود آلاینده ها به آن بیش از حد پذیرش رودخانه باشد ، در این صورت مشکلات زیست محیطی در آن به صورت پایدار در خواهد آمد.
از سوی دیگر رودخانه ها را می توان آسیب پذیرترین اکوسیستم ها در برابر آلودگی به حساب آورد چرا که اغلب منابع آلاینده انسان زاد چون صنایع و یا مناطق شهری و روستایی (به علت اتکاء آنها به منابع آب سطحی) در اطراف و یا در نزدیکی رودخانه ها متمرکز شده اند. در اکثر شهر ها رودخانه های ناحیه شهری و مسکونی همواره کانون تخلیه فاضلابها، زباله ها و نخاله های ساختمانی هستند.بخصوص در حاشیه شهرها این رخداد از شدت بیشتری برخوردار می باشد. این پدیده باعث می گردد تا رودخانه چهره زشت و پلشت به خود گیرد و کانون آلودگی و پرورش و تکثیر جوندگان و حشرات و منبع انتشار بوهای نامطلوب باشد.
رودخانه هایی با این مشخصات همواره باعث تنفر شهرنشینان است و برای شهرداری ها مشکلات بهداشتی و اجتماعی ایجاد می کند. برای حفظ بهداشت عمومی باید شهرداری ها اهمیت زیادی برای بهسازی و بهداشت رودخانه های شهری قائل شوند .در این مقاله آلودگی ها، عوارض آنها و نکات فنی جهت جلوگیری از آلاینده ها ،دفع شر جوندگان و حشرات ارائه می گردد.
مدیریت مصرف سموم و استفاده از روش های مبارزه بیولوژیک و مدیریت تلفیقی آفات، علف های هرز و بیماری ها گام مهمی در جهت نیل به کشاورزی پایدار و به تبع آن کاهش شدید عوامل آلاینده محیط زیست خصوصا پساب مزارع کشاورزی می باشد. در عین حال اجرای مدیریت واحد برای محافظت از رودخانهها و اصلاح قانون برخورد با قاچاقچیان خاویار را از جمله راهکارها برای رفع مشکلات این بخش عنوان کرد.
مقدمه :
امروزه کمتر رودخانه ای را می توان در استان گیلان یافت که بر اثر نفوذ و یا نشت فاضلاب ها آلوده نشده باشد. در میان استان ها و مناطق مختلف کشور ما، استان گیلان از لحاظ زیست محیطی وضعیت ویژه ای دارد. جمعیت این استان بیش از 2میلیون و 250 هزار نفر است. در این استان بدلیل بالا بودن سطح آبهای زیرزمینی خطر نفوذ انواع پساب ها و در نتیجه آلوده شدن منابع آب و خاک بیشتر است . در بیش از 80 رودخانه گیلان آلاینده ها از طریق فاضلاب شهری و خانگی سرازیر می شوند. این رودخانه ها تا سه دهه پیش از آبی زلال و سرشار از انواع آبزیان و ماهیان برخوردار بودند امّا امروزه کمتر رودخانه ای را در گیلان می توان یافت که بر اثر نفوذ و یا نشت فاضلاب ها آلوده نشده باشد.(9)
رها شدن زباله ها در جنگل و دامنه های کوهستانی و دفع غیر بهداشتی آنها بسیاری از چشم اندازهای مسحور کنندۀ این استان را نازیبا و مشمئزکننده ساخته است. رهاشدن زباله ها در سطح زمین، کانال های آب و حاشیه شهرها علاوه بر آلودگی شدید، موجب افزایش بی سابقه جانورانی چون موش ها شده است که به نوبه خود ناقل انواع میکروبها و شیوع بیماریها می باشند. زباله هایی نظیر انواع پلاستیک، بطری و فلزات گوناگون به دلیل پایدار بودن تا مدتهای مدید و سالهای بس طولانی در خاک باقی می مانند و باعث آلودگی های بسیار وسیع می شوند(9).
روند افزایش آلودگی ها، منابع آبی استان گیلان را از نظر کیفی و کمی تهدید می کنند. آلودگی های بی رویه و بی حد و حصر آبهای سطحی نظیر آب رودخانه ها و تالاب ها ، استفاده از سموم شیمیایی در مزارع کشاورزی، برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه ها، ریختن زباله ها در داخل و حاشیه رودخانه ها موجب شده است که منابع آبی استان به شدت آسیب ببینند. تغییر در ماهیت آب های سطحی که بیش از 70 درصد آب شرب استان را تأمین می کنند و آلودگی آبهای زیرزمینی از جمله مشکلاتی هستند که بر نگرانی ها افزوده اند. بدین ترتیب استان گیلان که یکی از بهترین و سالم ترین آب های زیرزمینی و سطحی را در گذشته داشت، طی 40 سال اخیر وضعیت منابع آبی آن به بدترین شکل تبدیل شده است. بدلیل شرایط خاص نزدیکی آبهای سطحی استان گیلان با آبهای زیرزمینی، آلودگی ها با سرعت بیشتری انتقال و انتشار می یابند و رودخانه ها این رگ های حیاتی پرباران ترین استان کشور نیز سال به سال آلوده تر می شوند. به گفته کارشناسان، تاکنون برنامه ریزی درستی برای استفاده بهینه از آب ورودی استان گیلان وجود نداشته و یک تحقیق نشان می دهد که از بیش از یک هزار میلی متر بارندگی سالانه این استان فقط یکصد میلی متر آن به مصرف مفید گیاهان می رسند(21).
یکی دیگر از انواع آلاینده های محیط زیست استان گیلان فاضلاب های صنعتی هستند. به علت نبود آمایش سرزمین و مکان یابی مناسب ، تمرکز واحدهای صنعتی در استان گیلان درست انجام نشده است و به همین دلیل هرساله شاهد سرازیر شدن پساب های صنعتی به آب رودخانه ها و دریاچه ها و مرگ و میر آبزیان هستیم. حداقل از هم اکنون باید برای مکان یابی شهرک های صنعتی این استان چاره اندیشی شود تا از خسارت بیشتر جلوگیری به عمل آید. سرزمین گیلان و سواحل زیبای آن ارزش اقتصادی، اکولوژیک ، سیاحتی و اجتماعی بسیار بالایی دارد و انتقال زباله ها و آلاینده های شهری از طریق رودخانه ها به سواحلش آسیب می رسانند. یک بررسی کشوری نشان می دهد که مابین بیش از 160 رودخانه مهم آلودۀ کشور ، میزان آلودگی 70 رودخانه بسیار زیاد است که رودخانه سفیدرود، زرجوب، و گوهر رود رشت نیز از جمله این رودخانه ها محسوب می شوند. رودخانه سفیدرود با تأمین 80 درصد آب استان از جمله منابع آبی مهم گیلان بشمار می رود که از خارج از این استان سرچشمه می گیرد و آلودگی و تغییرات آن به هشت استان دیگر نیز ارتباط دارد و این در حالیست که بقیه 20 درصد آب استان گیلان از 44 رودخانه داخلی این استان تأمین می شوند(21).
تعربف و طبقه بندی عوامل آلاینده
آلودگی عبارتست از انتقال یا داخل سازی مستقیم و یا غیر مستقیم مواد یا انرژی توسط بشر به محیط زیست که در نتیجه آن به محیط زیست دریایی، اثرات زیان آوری از طریق ایجاد خطر جهت منابع زیستی، خطر برای سلامتی بشر، ایجاد موانع در ارتباط با فعالیت های دریایی شامل ماهیگیری، صدمات ناشی از استفاده از آب دریا و کاستن منابع تفریحی وارد خواهد ساخت (5).
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
تعربف و طبقه بندی عوامل آلاینده
آلاینده های آلی
آلاینده های آلی پایدار
آلودگی رودخانه ها
موقعیت جغرافیایی گیلان :
رودخانه های گیلان
علائم آلودگی آب ها
آلودگی آب رودخانه ها در سایر کشورها
منابع آلوده کننده رودخانه ها
عوامل آلاینده آبهای رودخانه ها
بررسی عوامل آلوده کننده رودخانه
اثرات برداشت شن و ماسه بر آلودگی رودخانه
اثرات بنیادی بهره برداری شن و ماسه از محیط زیست آبی
اثرات بیولوژیک بهره برداری از شن و ماسه بستر رودخانه
پیامدهای برداشت شن و ماسه برگیاهان آبزی
اثرات بهره برداری از شن و ماسه روی بی مهره گان بنتیک رودخانه ها
عوارض آلودگی رودخانه
تاثیر آلودگی رودخانه های استان گیلان بر حیات آبزیان دریای خزر
نتیجه گیری
راهکارهای پیشنهادی
فهرست منابع
فایل ورد 32 صفحه ای