بخش اول
آب در معماری ایران باستان
در ایران باستان آب پیامآور روشنایی و پاکی به شمار رفته و از ارزش زیادی برخوردار بود. شاید به علت اینکه ایران کشوری کمآب بوده، این مایع حیاتی بین ایشان قدر و منزلتی والا داشته است. آب در نزد ایرانیان نه تنها برای رفع نیازها مورداستفاده قرار میگرفته، بلکه از لحاظ معنوی و روحی نیز تاثیر بسیاری داشته است. آب با قابلیتهای مختلف خود مانند حیات، تازگی، درخشندگی، پاکیزگی، رونق و رواج روشنایی، سکون و آرامش و تحرک، احساسهای متفاوت در روح و روان انسان گذارده است.
این مساله در رابطه با مکانهایی مانند پارک یا باغ بیشتر چشمگیر است. در سدههای گذشته ایرانیان باغها را بیشتر در زمینهای شیبدار احداث میکردند و با ایجاد پلکان در مسیر آب، جریان ملایم آب، تند و پر سرو صدا میشد. اصلیترین عاملی که همواره به باغهای ایرانی حیات میبخشید،آب جاری بود که در چهارباغها، جویبارها و جویهای کمشیب و مارپیچی به حرکت درمیآمد و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر میساخت.
باغهای قدیمی ایران اغلب در مناطق گرم و خشک و کمآب ساخته شدهاند و دلیل احداث آنها در چنین مناطقی، وجود چشمههای طبیعی و یا کاریز است.
آبنما که از ضروری ترین عناصر ایجاد باغ محسوب میشد، درمقابل عمارت باغ احداث شده و بعد اصلی آن در جهت طول ساختمان و به شکل مستطیل، مربع، چند ضلعی و دایره بود. در عمارتهای باغهای قدیمی نیز آبنما ساخته میشد که اصطلاحا به آن حوضخانه میگفتند.
پل یکی دیگر از نقش های آّب در معماری ایران است ، ساختن پل های مهم و زیبا بر روی رودخانه ها بوده که در واقع جلوه های رودی را که از زیر آن می گذرد دوچندان می کند.
در خانههای ایرانی، مساجد، معابد و کاروانسراها همیشه نقش آب پررنگ بوده است. بسیاری از بناهای زادبومی که در اقلیم و جغرافیای ایران شکل گرفتهاند در پیوند با آب و در نتیجه ضرورت آن بودهاند.
آبانبارها، یخچالها، پایابها، پلها، قناتها و بادگیرها از این جملهاند.از طرف دیگر، شهرهایی همچون اصفهان و شوشتر نمونه بسیار متعالی از همزیستی شهر و آب و به عبارتی معماری آب هستند.
فهرست:
بخش اول: آب در معماری ایران باستان
شوشتر شهری بر پایه آب
بخش دوم: تقدس آب در فرهنگ کهن ایران
آئین شستشوی مهر پرستان (معبد آناهیتا)
بخش سوم : بررسی جلوه های نقش آب در معماری اقلیم های ایران
اقلیم گرم و خشک : آب انبار – بادگیر (انواع و نحوه کار) – حوضخانه (کاشان) – آبنما
اقلیم گرم و مرطوب : خصوصیات آب و هوایی – بافت – حوض – بادگیر – آب انبار
اقلیم سرد و خشک : حوضخانه (انواع و نقش آن درمعماری خانه ها)
اقلیم معتدل و مرطوب : مشخصات اقلیم – پل ها
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 26
حجم: 9.6 مگابایت