معماری ، نه محصول مصالح و مقاصد و نه محصول شرایط اجتماعی است. بلکه معماری حاصل تحول روح دورانهای متفاوت است.
شاید بتوان اظهار داشت که یکی از مهم ترین پدیده هایی که توجه انسانهای نخستین را در زمینه شناخت جهان به خود جلب کرد نظم مربوط به گردش زمین و ماه و چگونگی طلوع و غروب خورشید و حرکت ستارگان بود.توالی شب و روز و پیدایش فصل های مختلف و تجدید حیات گیاهان پس از فصل زمستان و فرا رسیدن سال نو از روشن ترین و در ضمن یکی از مهم ترین پدیده های طبیعی بود که کمابیش همه ی انسانها و جوامع باستان آن را به طور دقیق مورد ملاحظه و توجه قرار می دادند.و به سبب آن که اطلاعات و دانش آنان از کهکشانها و ستارگان اندک بود.بسیاری از رویدادها پدیده ها و حوادث را به آنها نسبت می دادند.آنان به ضرورت وجود خورشید برای ادامه ی حیات و زندگی نه تنها انسانها بلکه گیاهان و جانوران نیز پی برده بودند.به همین علت در بسیاری از فرهنگ های باستان به ویژه در جامعه هایی که اقتصاد آنها به کشاورزی متکی بود مورد توجه و تقدیس قرار داشت و غالبا در این جامعه ها خورشید را به عنوان یک ایزد ورد ستایش قرار می دادند.
ایزد خورشید در مصر باستان . هندباستان . ایران . بین النهرین و حتی در ادیان آمریکای وسطی و میانه مانند مایا در بسیاری از هنرها و از جمله در معماری بازتاب یافته بود ودر سرزمین های مزبور معابد بناها و عرصه های گوناگونی برای تقدیس و بزرگداشت آن اختصاص می دادند. یکی از کارکردهای مهم این گونه فضاها غالبا کارکرد نجومی آنها بود زیرا رویدادهای نجومی و کیهانی برای بسیاری از مرد م دوران باستان جنبه ای آیینی و مقدس و حیاتی داشت و غالبابه کمک آنها به تعیین نسبتا دقیق زمان گردش سال می پرداختند و زمانهای گونا گون از جمله زمان ادال بهاری و اعتدال پاییزی و هم چنین زمان انقلاب تابستانی و انقلاب زمستانی را نسبتا دقیق محاسبه می کردند و برای این منظور غالبا فضا یا ساختمان های مورد نضر را به گونه ای می ساختند که از امتداد. نقطه یا زاویه ای معین بتوانند خورشید را در روزهای مورد نظر رصد و مشاهده کنند.چگونگی طراحی و ساخت معابد بناهای نجومی و آیینی و نحوه ی استفاده از آنها برای تعیین زمانهای مورد نظر مانند زمان اعتدال های بهاری و پاییزی و مانند آن در سرزمین های گوناگون متفاوت بوده است.چنان که بر اساس بررسی های بعضی از پژوهشگران حداقل برخی از اهرام و مقابر آیینی مصر بر اساس امتداد زاویه تابش خورشید در اوقات معینی از سال طراحی و ساخته شده اند.نقش خورشید در بسیاری از نگاره های آیینی مصری به شکلی قابل توجه و برای ستایش آن سرودهای متعددی وجود دارد.