پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
HSE در پروژه‌های عمرانی
- یک پروژه مجموعه‌ای از فعالیت‌ها است که برای دستیابی به منظور یا هدف خاصی انجام می‌گیرد. پروژه‌ها شامل فعالیت‌هایی هستند که باید در تاریخ‌های معین، با هزینه‌های معین و کیفیت تعیین شده‌ای به انجام رسند. لازمه موفقیت هر پروژه، دستیابی توام به هر سه عامل زمان، هزینه و کیفیت معین است و خارج شدن هر یک از سه عامل مذکور از حدود تعیین شده می‌تواند به انجام پروژه‌ای ناموفق و غیر اقتصادی منجر شود.
پروژه عمرانی
- مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی که برای طراحی و ساخت بناها، پل‌ها، ساختمان‌ها و .. صورت می‌گیرد.
مشخصات عمومی پروژه‌ها که واحد HSE باید بداند
- مشخصات کارفرما، مشاور پیمانکار اصلی و فرعی
- مشخصات کارگاه
- مشخصات تاسیسات و تسهیلات درون کارگاهی
- مشخصات سایت‌های کاری
- ارزیابی ریالی پروژه
مناقصه
- فرایندی که در آن توسط الزامات و قوانین خاص از پیمانکاران واجد شرایط دعوت میشود تا در حوزه کاری مورد اشاره خود اظهاری نماید. در قانون مناقصات تدوین شده توسط دفتر برنامه ریزی ریاست جمهوری، هیچ گونه مستندی تحت عنوان ایمنی قید نشده است. معمولاً سازمان‌ها بر اساس بلوغ سازمان کارفرما از پیمانکاران HSE-PLAN خواسته میشود. که در این مستند باید تمامی فعالیت‌های مرتبط با این حوزه و ارتباط بین واحدهای مختلف با HSE مطرح شود. همچنین اگر از پیمانکاران جز دیگری در این رابطه استفاده خواهد شد باید نحوه انتخاب این پیمانکاران مورد بررسی قرار گیرد.
عقد قرارداد و شروع پروژه
- پس از بررسی صلاحی پیمانکار و تایید آن، قرارداد منعقد میشود. در این راستا معمولاً در قرار‌دادها مبلغی برای انجام امور HSE اختصاص می‌دهند. این مبلغ، معمولاً پس از تایید واحد HSE کارفرما به پیمانکار پرداخت میشود.
صورت وضعیت
- مستندی است که در آن پیمانکار فعالیت‌های جاری انجام شده خود را در طول بازه زمانی مشخص لیست کرده و برای تایید به کارفرما ارائه می‌دهد. پس از تایید آن مبلغ مورد نظر در صورت وضعیت به پیمانکار پرداخت میشود.
- اقدامات HSE هم باید به صورت بسط داده شده در صورت وضعیت لحاظ شود در غیر این صورت کارفرما نسبت به انجام امور اقدام کرده و مبلغ مورد نظر با کسر هزینه بالاسری از پیمانکار کسر خواهد کرد. در انتهای پروژه نیز بسته به عدم انجام امور HSE مثلاً ۵۰٪ از مبلغ کل قرارداد کسر خواهد شد.
کنترل و مدیریت HSE در پروژه عمرانی
- تمرکز بر ایمنی، بستر سازی برای انجام کارها به صورت ایمن و رسوخ فرهنگ ایمنی در تفکر مدیران جایگاه چندان مناسبی را ندارد. با بررسی‌های صورت گرفته با مدیران پیمانکاران مشخص میشود آنها چندان رغبتی به موضوعات ایمنی بهداشت و محیط زیستی در کار خود نشان نمی‌دهند. همچنین دستگاه‌های اجرایی نیز در این راستا نظارت کاملی را ندارند چنانچه در ارزیابی‌های فنی پیمانکاران موارد HSE اصلاً لحاظ نشده است.
- اتخاذ سیاست‌های تشویقی در تفاوت قائل شدن بین پیمانکاران دارای سابقه ایمنی، بهتر که در اکثر کشورها مشاهده میشود، هنوز در کشور ما دیده نمی‌شود. مشاهده میشود شرکت‌های بیمه نیز برای بیمه کارگاه‌ها به صورت متوسط نرخ بیمه را اعلام می‌کنند. سابقه ایمنی شرکت‌های پیمانکاری در تعیین مقدار بیمه اثرگذار نیست. طبیعی است این روش باعث دلسردی شرکت‌های رعایت کننده ایمنی میشود.
- در مقایسه با سایر صنعت‌ها و شاخه‌های دیگر اقتصادی مشاهده میشود که کم مهارت‌ترین افراد که عموماً به لحاظ شاخص‌های آموزشی مانند سطح تحصیلات و گذراندن دوره‌های مختلف در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارند، جذب کارهای ساختمانی و عمرانی می‌شوند که بعضاً نیازمند آموزش‌های تخصصی خاص برای کار با ماشین آلات تخصصی است. این سطح آگاهی افراد در این حوزه کاری باعث ایجاد رفتار‌‌های بسیار پر خطر میشود.
- وجود نیروهای خارج از حیطه مدیریت در کارگاه‌های عمرانی نیز یکی از دلایلی بروز حوادث است. صنعت ساخت از نظر به کارگیری پیمانکاران دست دوم و جز و حتی اشخاص حقیقی که به صورت خویش فرما در کارگاه‌ها فعالیت می‌کنند از دیگر صنایع متمایز میشود. از سوی دیگر بسیاری از پیمانکاران از قراردادهای حتی دست نویس که کوچکترین مسائل ایمنی در آن لحاظ نشده، استفاده می‌کنند. همچنین بسیاری از پیمانکاران تمایل دارند کارها را به صورت کنترات به افراد یا پیمانکاران دیگر واگذار نمایند.
- پایین بودن سطح فرهنگی کارگران به خصوص در کارگاه‌های ساختمانی سبب میشود تا موارد ناهنجاری فرهنگی نظیر استعمال مواد مخدر و سایر موارد ممنوعه در سحط نسبتاً بالایی رواج داشته باشد. نتیجه این موارد کاهش سطح هوشیاری و به دنبال آن بروز حوادث کاری است. در کارخانجات و سایر صنایع از طرفی به دلیل آموزش‌های لازم و از سوی دیگر با توجه به ابزارهای کنترلی مناسبی که در اختیار مدیریت قرار دارد، احتمال وقوع چنین شرایطی بسیار کمتر از کارگاه‌های عمرانی است.
- تدابیر اتخاذی فعلی در کارگاه‌های عمرانی کشور عمدتاً مشتمل بر روش‌های علاج بخشی (اصلاحی) و نه پیشگیرانه است. هر چند این روش در مورادی از قبیل تعمیر و نگهداری ماشین آلات پذیرفته شده است. در موضوعی که با جان و سلامت انسان‌ها سر و کار دارد، نباید به آن بسنده کرد.
- نوع و وضعیت خاص کارگاه‌های عمرانی در مقایسه با سایر فرایندهای صنعتی کارخانه‌ای خود عامل بروز بسیاری از مخاطرات و مسائل ایمنی است. در کارخانجات کارها به صورت دائم و تکراری در خطوط تولید انجام میشود. این وضعیت تکراری به مدیریت فرصت می‌دهد تا به صورت مستمر در بهبود وضعیت و ارتقای ایمنی تلاش کند. در حالی که در فعالیت‌های انجام شده در کارگاه‌های عمرانی به ندرت تکرار دیده میشود.
- این موضوع در ساختمان‌های تجهیز کارگاه به خوبی دیده میشود که به دلیل موقتی بودن و تخریب آنها در پایان پروژه بسیاری از نکات و موارد در آنها نادیده گرفته میشود.
نرخ گذاری اصلاح تجربه EMR
اجرای پروژه
تجهیز کارگاه
- تمامی فعالیت‌های اقدامات تدارکاتی که به صورت موقت هستند مثال ساخت اتاق‌های اداری، تعمیر گاه راه‌های دسترسی، فضای سبز و …
مراحل تجهیز کارگاه
تهیه اطلاعات اولیه مورد نیاز
- برنامه اجرایی پروژه، در چه زمانی چه منابعی لازم است.
- منطقه جغرافیای، گرمسیری سردسیر بودن منطقه
- منابع مورد نیاز، نیروی انسانی ماشین آلات و تجهیزات
طراحی، تجهیز بدون طراحی باعث وارد آمدن خسارت در روند کار میشود.
تامین منابع و مصالح، داشتن برنامه جهت اجرای سریع و منظم تجهیز
- اگر تاسیسات و تسهیلات رفاهی و اجرایی به خوبی جانمایی نشوند به دلیل اینکه قابلیت رفع نداشته یا سخت است مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند. در کارگاه‌های عمرانی در مناطق اجرایی و تجهیز کارگاه باید محصور سازی صورت بگیرد تا از ورود افراد متفرقه و ایجاد خطر برای آنها جلوگیری شود.
ایمنی در کار
مخاطرات داربست
- سقوط از ارتفاع ،ناشی از سر خوردن، دسترسی ناایمن، فقدان تجهیزات حفاظت از سقوط
- صدمه به واسطه سقوط ابزار، تجهیزات و مواد زائد
- برق گرفتگی ناشی از برخورد و تماس با خطوط انتقال نیرو و برق
- صدمه دیدن و خراب شدن داربست به واسطه عدم تعادل یا بارگذاری بیش از حد
- تخته گذاری ناایمن و بد
- بارگذاری نامناسب یا بیش از حد بارگذاری
- بارگذاری بیش از حد سبب خمش بیش از اندازه تخته‌های میشود و می‌تواند منجر به خراب شدن و شکسته شدن تخته‌ها شود. بارگذاری بیش از حد بیشتز اغلب در کارهای سنگ کاری و بنایی رخ می‌دهد که وزن مواد می‌تواند از ۱۵۰۰ کیلوگرم روی تخته‌ها تجاوز کند. اگر مواد روی سکوی داربست به طور آویزان رها شوند می‌تواند سبب توازن و تعادل روی داربست شود که در نهایت منجر به واژگون شدن داربست میشود.
عدم تنظیم کامل سکوها
- این موقعیت نه تنها در مرحله نصب و برداشت داربست منجر به آسیب میشود بلکه موقع استفاده از داربست نیز آسیب و حادثه ایجاد می‌کند. طبق قوانین تمام سکوها بایستی حداقل ۴۵ سانتیمتر یا ۱۸ اینچ پهنا داشته باشند.
سکوهایی بدون میله‌های محافظ
- سکوهایی بدون میله حفاظ مشکل جدی ایمنی در طرح‌های ساخت است. میله‌های حفتظ نه تنها برای سکوهای بلند اقدام پیشگیرانه حفاظت از سقوط هستند بلکه برای سکوهای کم ارتفاع هم مهم هستند. بیش از یک سوم سقوط ناشی از داربست‌ها بر روی سکوهایی با ارتفاع کمتر از ۳ متر است. بنابراین میله‌های حفاظ در طی استفاده معمولی برای تمامی سکوهای کاری بیش از ۱/۵ متر ارتفاع توصیه میشود. میله‌های حفاظ برای تمامی سکوهای کاری باید متشکل از میله بالایی، میله میانی و پاخور باشد.
تماس الکتریکی با سیم‌های بالای سر
- اغلب اوقات داربست‌ها به خطوط الکتریکی بالای سر تماس ایجاد می‌کنند. ولی اگر چنین چیزی اتفاق بیافتد تقریباً نتیجه همیشه مرگ و میر است. نقص در نگهداشتن فواصل ایمن از خطوط انتقال برق بالای سر در هنگام حرکت دادن روی داربست مشکل جدی است. قبل از تلاش برای حرکت روی نواحی باز خارجی داربست، برای تضمین این که سیم‌های بالای سر در نزدیکی نیست باید به خوبی بررسی و وارسی شوند. در برخی موقعیت‌ها برای تضمین این که فواصل ایمن مورد نیاز از خطوط برق وجود دارد، برداشتن جزئی داربست ضروری است. بلند کردن اجزا داربست توسط ایف تراک یا وسایل مکانیکی دیگر مستلزم برنامه ریزی دقیق است و باید از مجاورت و نزدیکی با خطوط انتقال نیرو اجتناب شود. کارگان حمل کننده مواد یا تجهیزات روی سکوی داربست باید مراقب تماس الکتریکی باشند.
سکوهای داربست
- هر یک از سکوهای سطوح کار باید به طور کامل تحته گذاری و پوشیده شود.
- هر یک از بخش‌های سطح کار با سکو نظیر تخته باید طوری نصب شود که فضای تخته‌های مجاور و کنار هم از یک اینچ یا ۵۴/۲ سانتیمتر بیشتر نباشد.
- حداقل پهنای سطوح کار یا جایگاه کار نباید از ۱۲ اینچ یا ۳۰ سانتیمتر کمتر باشد.
- لبه جلوی تمام سکوها یا جایگاه‌های کار نباید از ۱۴ اینچ یا ۳۶ سانتیمتر از جلوی جبهه کار بیشتر باشد.
- انتهای جایگاه کار باید از روی دستک به اندازه ۶ اینچ یا ۱۵ سانتیمتر گذشته باشد.
- سکوهای چوبی نباید با مواد رنگی یا جلا دهنده پوشش داده شوند زیرا ممکن است نواقصات و ترک خوردگی‌های چوب دیده نشود. لبه‌های الوار چوبی می‌تواند برای شناسایی و نشانه گذاری علامت گذاری شود.
- فضای خالی بالای سر باید در نظر گرفته شود. حداقل فاصله بین دو سکو ۱۸۰ سانتیمتر باشد.
- جایگاه داربست باید حداقل یک متر پایین تر از منتهی الیه تیرهای عمودی باشد.
- در هیچ مواردی ضخامت الوار از ۵۰ سانتیمتر کمتر نباشد و ضخامت‌های مساوی داشته باشد.
- عرض آنها مساوی و حداقل ۲۵ سانتیمتر باشد.
- الوارهای نباید روی هم قرار بگیرند چون خطر برخورد پای کارگران به لبه الوار افتادن آنها وجود دارد و همچنین جابجایی چرخ‌های دستی با مشکل مواجه میشود.
- الوارهای باید حداقل روی سه تکیه گاه یا دستک عبور کرده باشد.
ایمنی جرثقیل و ماشین آلات عمرانی
- در کارگاه‌های ساختمانی یا عمرانی به علت تعجیل در انجام فعالیت‌های بسیاری از وقت‌ها شما به عنوان مسئول ایمنی بهداشت متوجه حضور جرثقیل تازه به کار نمی‌شوید.
- اغلب جرثقیل‌های به کار گیری شده دارای نقص فنی و مشکلات ساختاری هستند.
- اپراتورهای آنها فاقد صلاحیت و مهارت لازم هستند و بعضاً دارای اعتماد به نفس کاذب نیز هستند.
- اغلب ریگر ندارند و خود تمام کارهای باربرداری را انجام می‌دهند.
- اپراتورها به مشکلات ساختاری دستگاه‌های خود آگاه نیستند یا کم توجهی می‌کنند.
- در قسمت‌های مختلف سایت در حال فعالیت‌های مختلف هستند بدون این که شما اطلاع داشته باشید.
- بسیاری از قطعات جرثقیل‌های فعال به علت مستئل اقتصادی و عدم وجود لوازم یدکی اورجینال نبوده و از روی دستگاه‌های کهنه نصب شده‌اند.
مسئول HSE
- قبل از هر گونه باربرداری نسبت به اخذ و بررسی جدول بار جرثقیل مورد نظر از اپراتور مورد نظر اقدام کنند. سپس تصمیم بگیرند که جرثقیل توانایی بلند کردن بار را در این شرایط دارد یا خیر.
- بسیاری از حوادث واژگونی جرثقیل به خاطر عدم آگاهی و رعایت این مورد توسط اپراتورها است.
- اپراتور جرثقیل باید گواهینامه ویژه جرثقیل به همراه داشته باشد. همچنین او باید توانایی تخصصی لازم را داشته و از نظر فیزیکی سالم باشد.
- تمامی قسمت‌های قابل مشاهده دستگاه رابررسی کنید. هیچ کدام از قسمت‌های دستگاه نباید دارای روغن هیدرولیک داخل پیستون‌ها به وجود می‌آید. پس اگر نشت روغن زیاد باشد باعث خالی شدن جک‌ها و سقوط بوم میشود.
- بوم و جک‌ها دارای شکست‌های ساختاری مانند خوردگی و شکستگی نباشد.
- قلاب جرثقیل فاقد هر گونه خوردگی در اثر باربرداری بوده و دارای انحراف و گسیختگی نباشد.
- شبکه برق بالای مکان باربرداری نباشد. در برق‌های فشار متوسط و فاشر قوی بدون برخورد بوم به شبکه برق، به علت خاصیت خازنی الکتریسته از طریق بوم وارد زمین میشود اگر در این بین اتصالی بین فرد با بدنه جرثقیل باشد دچار برق گرفتگی خواهد شد.