پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
یادگیری مطلوب
مقدمه
یادگیری
فهمیدن
حفظ کردن
ملاک های یادگیری
آسیب پذیری های عمده در مطالعه
بلند خوانی در امر مطالعه
مطالعه کردن در حین راه رفتن
ایجاد خستگی زود رس
کاهش زمان مطالعه
کاهش تمرکز
مطالعه در کنار وسایل صوتی
خواندن بیش از حد
از ساده به مشکل خواندن
خواندن بی وقفه
مطالعه طوطی وار
وجود اضطراب
دیگر آسیب های مطالعه
نتیجه گیری
منابع و مآخذ
چکیده
کار اصلی دانش آموزان یادگیری مطالب درسی و به کار بردن آن در زندگی است تمام هدف و تلاش معلمان محترم هدایت آنها برای موفقیت در این امر مهم است حال این یادگیری زمانی نتیجه مطلوب خواهد داد که با مطالعه صحیح مطالب درسی از طرف دانش آموزان همراه شود این موضوع زمانی مورد توجه قرار می گیرد که بعضاً خود شاهد تلاش و کوشش دانش آموزان در این راه هستیم ولی نتیجه ثمر بخش نمی باشد باید گفت مشکل را خود آنها با بکار بستن روش های نادرست برای مطلعه به وجود آورده اند و تا اقدامی جدی برای حل این مشکل انجام نشود مشکل همچنان باقی خواهد ماند و علی رقم تمام تلاش و کوششی که دانش آموزان برای درس خواندن از خود نشان می دهند باعث افت تحصیلی آنها خواهد شد .
کلید واژه
روش یادگیری ، روش مطالعه ، مطالب درسی ، تمرکز ، خستگی ، برنامه ریزی ، حافظه ، آمادگی ذهنی ، دانش آموزان
مقدمه
تعلیم و تربیت برای آدمی همانند زمینی است که با کشت و زرع در آن می توان از آن محصولات فراوانی برداشت کرد پس عزم در این راه و تلاش و کوشش در آن مقدس بوده و هدایتگر انسان به سر منزل مقصود و رسیدن او به کمال و سعادت غایی خواهد بود . همانطور که کشاورز با صبر و حوصله و تلاش ، زمین را برای به محصول نشستن آماده می کند معلمان عزیز نیز با امکاناتی که در دست دارند ذهن و فکر دانش آموزان را برای رسیدن به رشد و بالندگی ، آموزش و پرورش می دهند قطعاً تمامی تلاش ها موقعی به ثمر خواهد نشست که دانش آموزان مفاهیم و مطالب درسی خود را به روشی صحیح درک کرده و برای فهم بیشتر از خود تلاش و جدیت نشان دهند . بارها شنیده ایم تلاش ها نتیجه نداده و این خود مانعی بر سر راه این هدف گشته است . با بررسی های بسیار ریشه به وجود آمدن این مشکل ، عملکرد خود دانش آموزان یعنی چگونگی مطالعه درسی دانسته شده است که نه تنها در خیلی از موارد مفید نیست بلکه باعث دلسردی و بی میلی دانش آموزان نسبت به درس و مدرسه می شود در این مقاله سعی شده تا با نگاهی اجمالی روشهای نادرست مطالعه دانش آموزان را عنوان و اثرات آن را بر عملکرد آنها بیان کند باشد که مثمر ثمر بوده و راهنمای دانش آموزان در مسیر رشد و موفقیت علمی قرار گیرد .
یادگیری
یادگیری را به اختصار ” تغییر رفتار ” گفته اند و در تعریف مفصل آن چنین آمده است : یادگیری عبارت است از تغییرات نسبتاً پایداری که در رفتار بالقوه دانش آموز از طریق تجربه حاصل می شود پس در جریان یادگیری باید دانش آموز فعال باشد و از طرق تجربه به فهم امور بپردازد .
صاحب نظران تفاوت هایی را بین فهمیدن و حفظ کردن یا بین تعلیم و تربیت و عادت کردن قائل شده اند برای بیان مقایسه ی این تفاوت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد .
فهمیدن
1. مطالبی که فهمیده می شود درعمق جان فرد نفوذ می کند .
2. مطالبی که فهمیده می شود از طریق تفکر و تعقل درک می شود .
3. مطالبی که فهمیده می شود پایدارتراست .
4. مطالبی که فهمیده می شود باعث تغییر رفتار فرد می شود .
حفظ کردن
1. مطالبی که حفظ می شود بر ظاهر وجود فرد می نشیند .
2. مطالبی که حفظ می شود از طریق تکرار و تمرین شکل می گیرد .
3. مطالبی که حفظ می شود نا پایدارتر است .
4. مطالبی که حفظ می شود باعث تغییر رفتار فرد نمی شود .
پس باید تلاش کرد که دانش آموزان در جریان مطالعه و یادگیری به فهم نائل آیند و دارای بصیرت بشوند اما متأسفانه ممکن است که همیشه چنین چیزی اتفاق نیفتد و دانش آموزان به رغم صرف وقت برای مطالعه و فراگیری چیزی درک نکنند در واقع آنها فقط یک مطلب را مدام تکرار می کنند بدون اینکه همراه با فهم باشد به قول خواجه نصیرالدین طوسی” محصل چیزی را که نفهمد یاد نمی گیرد و باعث تضییع وقت می شود ”
پس باید کاری کرد که دانش آموزان در مدرسه و نیز در حین مطالعه مطلب را بفهمند اینک سوال این است که ملاک های لازم جهت ارزیابی فهمیدن مطلب چیست ؟
قطعاً برای پی بردن به این امر ملاک هایی وجود دارد :
ملاکهای یادگیری
1. وقتی که به دانش آموزان مطالب جدیدی را ارائه می دهیم آنها در ابتدای امر با تکرار و مرور مطالب در مرحله اول از یادگیری یعنی دانش قرار می گیرند .
2. مقصود ما برای یادگیری مطلب از طرف دانش آموزان هنوز در ابتدای راه است و نباید به همین مرحله بسنده کنیم بلکه تلاش می کنیم تا دانش آموزان به فهم مطالب دست یابند یعنی دانش آموزان قادر باشند عبارات کتاب را با زبان خود بیان کنند ، مثال بزنند ، در خصوص مطلبی که خوانده ان توضیح دهند و آنرا تفهیم کنند .
3. اما این مرحله نیز کافی نمی باشد زیرا دانش آموزی که به فهم عمیق تری نایل گشته است می تواند از دانسته های خود در زمینه های مختلف استفاده کند یا اینکه آنها را به کار برد پس او به مرحله کاربرد دست یافته است .
4. اگر باز هم روی این موضوع تمرکز بیشتری کنیم می بینیم که می توان درجات بالاتری را در نظر گرفت دانش آموزانی که مطالب را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند و معلم و کتاب را به چالش می کشند با سوال هایی که بیان کننده این است که آنها می خواهند بیشتر راجع به مطالب ارائه شده بدانند و حتی نظریات خود را با کشفیات و در جنبه های مختلف فرض شده بیان می کنند و به دنبال جواب می گردند .
5. با یافتن جواب برای سوالات خود در مرحله قبل دست به نوآوری می زنند و با ترکیب دانسته ها و آنچه که به دنبال راه حل برای آن بودند توانستند خلاقیت به خرج داده چیزی نو و جدیدی را ارائه کنند ، کشف کنند ، اختراع کنند و همواره به دنبال این هستند تا راه های بهتری را برای اجرا خلق کنند .
6. چنین دانش آموزانی که تا این مرحله پیش آمده اند به حدی از درک و فهم راجع به مطالب رسیده اند که می توانند مطالب را مورد نقد و بررسی قرار دهند از یافته ها ایراد بگیرند و در مورد راه حل ها ی بهتر برای مسائل نظرات خود را پیشنهاد دهند یعنی آنها به مرحله قضاوت و ارزشیابی رسیده اند بدین ترتیب دانش آموز به” تفکر انتقادی” دست یافته است .
تمام مطلبی که در این 6 شماره ارائه شد همان حیطه شناختی است اگر دانش آموز همچنان در دوران تحصیل خود هرگز مرحله بالاتری از دانش را درک نکرده باشد هرگز سودی از تحصیل خود نبرده است و به بیان ساده تر تنها وقت با ارزش خود را بی حاصل تلف کرده است این هدف که چگونه یاد بگیرم که از آن استفاده کنم و داشتن انگیزه برای فهم و درک مطالب درسی در پیشبرد و هدایت او در رسیدن به این مقصود بسیارموثر است چرا که تا انگیزه و هدفی نباشد انسان برای هیچ کاری تلاش نمی کند .
نکته ای که باید در اینجا مد نظر قرار گیرد این است که ما با دو معیار انگیزه و هدف برای نایل شدن به مقصود یادگیری موافقیم اما چگونگی روش کار مهم است همان طور که راه حل ها به صورت تئوری طرح می گردند و برای کارا بودن در عمل محک زده می شوند چگونگی پیاده سازی روش یادگیری برای نایل شدن به اهداف 6 گانه مهم است . می دانیم که وقتی قرار است چیزی را یاد بگیریم همیشه گفته شده که اول باید مطالعه کرد ، اگر می خواهیم اطلاعات عمومی خود را زیاد کنیم و آگاهی های خود را در یک زمینه افزایش دهیم ، راجع به چیزی تحقیق کنیم ، درستی یا نادرستی موضوعی را کشف کنیم ، باید راجع به آن مطالعه کنیم .
مبحث مطالعه را می توان بسیار مهم و فوق العاده ارزشمند تلقی نمود چراکه راه یافتن به مرز ناشناخته ها در پرتو آن میسر می گردد و آدمی را به تعالی وکمال می رساند و این تعالی در سایه فراگیری علم و دانش میسور می باشد و دنیای وجود بشر را با دنیای علم و اندیشه پیوند می دهد و آدمی را که همه وجودش اندیشه است ، به عقل ورزی می کشاند و با دست یافتن به دانش که موجب بالندگی عقل می شود گستره وجودش نورانی می گردد .
امام صادق (ع) – که خود تعالی بخش مرزهای بیکران دانش بود و فقه تشیع به دلیل برتری او ” فقه جعفری” نام گرفته است – می فرماید : ” یا هشام ان العقل مع العلم ” فزونی عقل در گرو آموختن دانش است و مولی الموحدین علی (ع) در فزونی گرفتن عقل از طریق علم می فرماید : ” العقل غریزه تزید بالعلم و التجارب ” یعنی عقل غریزه ای است که از راه فراگیری علم و کسب تجربه افزایش می یابد و او که وصی پیامبر (ص) است ، علم را همچون روغن چراغ عقل دانسته و در این دیدگاه ارزشمند ، چون علم فزونی می گیرد ، بر بالندگی عقلانی می افزاید ، اما درخشش و پویایی تفکر و دست یافتن به خردمندی و فرزانگی معمولاً و عمدتاً در پرتو مطالعه ممکن می گردد ، هر چند که با پاک نگه داشتن قلب آدمی می تواند به علم و حکمت آراسته شود و این دو طریق مکمل یکدیگرند و دو شیوه رشد و تعالی انسان و ملای رومی از این دو نوع علم با عنوان علم کسبی و هدیه ی الهی یاد می کند پس آنچه که شیوه غالب است کسب علم از طریق مطالعه است و در معنای مطالعه در فرهنگ عمید چنین آمده است : ” اطلاع یافتن از چیزی با ادامه نظر در آن ، خواندن کتاب یا نوشته دیگر و دقت کردن در آن” مطالعه از باب مفاعله است و فرد با بهره جستن از آن به روشنی درونی دست می یابد، همان گونه که خورشید طلوع می کند و صبح روشن نوید می دهد و قرآن می فرماید : ” و الصبح اذا تنفس “صبح امید آدمی نیز آنگاه در پرتو خورشید روشنی و طراوت می یابد که آدمی به مطالعه روی آورد و بدین ترتیب طلوعی در درون وی صورت می گیرد و جان او را روشنایی می بخشد ، اما مطالعه با این همه اهمیت که رمز موفقیت فرزندان در تحصیل است با موانعی جدی روبرو می شود و مانع رشد و بالندگی عقلی و علمی می گردد در واقع همان طور که موجب موفقیت دانش آموزان در تحصیل است در صورتی که به طور مناسب و مطلوب انجام نشود موجب افت تحصیلی است و این ها همه به دلیل مشکلاتی است که در امر مطالعه وجود داشته است .
بارها والدین مربیان و خود دانش آموزان و حتی دانشجویان می پرسند : چگونه باید مطالعه کرد ؟گاهی نیز روش های مطالعه ی خود را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهند و درصدد بهبود شیوه های مطالعه خود بر می آیند .
این امر زمانی تحقق پیدا می کند که آنان بر صحت و سقم روش های مطالعه خود وقوف یابد از سوی دیگر یکی از اموری که باید به نحو جدی بدان پرداخت و متأسفانه کم تر مورد توجه قرار می گیرد ، آشنا کردن دانش آموزان با شیوه های مطالعه کردن و نحوه یاد گرفتن مطلب است . شاید اغراق آمیز نباشد اگر بگویم که بارها شاهد تأکید معلمان و مربیان عزیز خود در مورد لزوم مطالعه برای یادگیری بوده ام اما کم تر شیوه مطالعه کردن به ما آموخته شده است.
البته کار ما پیش می رود ولی اینکه چه نتیجه ای خواهیم گرفت قابل بررسی است خوب از بحث دور نشویم تا اینجا رسیدیم که دانش آموزان باید برای یادگیری موثر انگیزه و هدف داشته باشند اما جواب این سوال که روش چه باشد و چگونه پیاده سازی شود چیست ؟
مطالعه ؟! مگر روش دیگری برای آن سراغ داریم دانش آموز با مطالعه خوب و داشتن انگیزه برای یادگیری و با هدف درک و فهم مطالب می توانند اهداف 6 گانه حیطه شناختی را طی کرده و به یادگیری مطلوب منابع درسی نایل شوند .
آشنا کردن دانش آموزان و دانشجویان با مطالعه و شیوه آن امری حیاتی است که موجب رشد و بالندگی آنان در فرآیند تحصیل می گردد .
فراگیرانی که از مهارت مناسب مطالعه محرومند ، با دشواری های زیادی در فراگرد تحصیل مواجه می شوند و با دردسر های فراوانی آن را به پایان می برند در حالی که می توانند دچار مشکلات عدیده ای بشوند که از جمله ی آن ابتلا به برخی از آسیب ها و اختلالات روانی است
با کسب مهارتهای لازم و بهبود بخشیدن به شیوه های مطالعه می توانند ضمن موفقیت در فراگیری ، از بهداشت روانی مطلوبی هم برخوردار باشند .
بدین لحاظ در این مقاله تلاش شده است تا به توصیف آسیب هایی پرداخته شود که به مطالعه زیان می رسانند و موجب تضییع وقت خواننده در حین مطالعه می گردد .
آسیب پذیر ی های عمده در مطالعه
1. بلند خوانی در امر مطالعه
یکی از عوامل آسیب زا در مطالعه که از عمر آن می کاهد بلند خواندن مطالب کتاب و محتوای دروس است درسال اول ابتدایی این امر ضروری است زیرا از صحت و سقم مطالبی که دانش آموز می خواند آگاهی می یابیم اما به مرور که او به مقاطع بعدی از تحصیل خود می رسد صامت خوانی را پیشنهاد می کنیم و اورا به مطالعه به صورت بی صدا تشویق می کنیم چون با این کار تارهای صوتی او با فشار کمتری روبرو می شود و فک و زبان هم زود خسته نمی شوند و از طرف دیگر محیط را از اغتشاش و فشار روانی برای اطرافیان مصون نگه می دارد پس محیط آرام و جلوگیری از خستگی زود رس از مزایایی است که می توان برای این شیوه ارائه داد همچنین اگر دقت کنیم در این شیوه سرعت خواندن مطالب بالاتر از حالتی است که بلند می خوانیم .اگر بعضی از دانش آموزان شیوه بلند خوانی مطالب را ترجیح می دهند و اظهار می کنند که به این روش بهتر یاد می گیرند باید گفت که این تصور چیزی جز تلقین نیست و باید این شیوه نادرست اصلاح گردد .
2. مطالعه کردن در حین راه رفتن
شکل دیگری که در مطالعه نوجوانان دیده می شود این است که آنان در حین مطالعه ، راه می روند بارها به هنگام عبور از پارک ها شاهد این صحنه بوده ایم که دانش آموزان سال آخر دبیرستان یا داوطلبان دانشگاه در حالی که راه می روند ، مطالعه می کنند .
به هر حال راه رفتن و مطالعه کردن موجب بروز مشکلات عدیده ای می شود که در این جا به اختصارآنها را بیان می کنیم .
الف ) ایجاد خستگی زود رس
ب) کاهش زمان مطالعه
پ) کاهش تمرکز
3. مطالعه در کنار وسایل صوتی
بارها دیده ایم که دانش آموزان در کنار وسایل صوتی می نشینند و مطالعه می کنند . یکی درکنار تلویزیون ، دیگری کنار رادیو و نفر دیگر در کنار ضبط صوت و اخیراً هم با روشن بودن بلندگوی های رایانه به مطالعه می پردازند استدلال این گونه افراد این است که تصور می کنند که با شنیدن اصوات این گونه وسایل صوتی و رسانه های جمعی مطالب درسی را بهتر می آموزند سوال این است که آیا واقعاً چنین است یا این که آنها ادعایی واهی دارند ؟
واقعیت این است که در این حالت فعالیت های ذهن آدمی به دو بخش تقسیم می گردد : بخشی به فراگیری مطالب درسی می پردازد و بخش دیگر به فراگیری مطالبی که از طریق وسایل صوتی و رسانه های جمعی پخش می شود ، اختصاص پیدا می کند . شایان ذکر است که دانش آموزان به طور هم زمان قادر نیستند که هر دو مطلب را یاد بگیرند یعنی پرداختن و مشغول شدن به یکی ما را از فراگیری دیگری باز می دارد ذهن آدمی طوری طراحی شده که ضمن توجه به یک موضوع نمی تواند به موضوع دیگری به طور همزمان بپردازد .
نکته دیگر از بین رفتن تمرکز و به وجود آمدن اختلال در حواس است که مطالعه با وجود صدای وسایل صوتی مثل قرار گرفتن در یک محیط شلوغ است پس نمی توانیم به طور مطلوب از مطالعه خود چیزی فرا گیریم و یادگیری مثمر ثمری از آن داشته باشیم .
4. خواندن بیش از حد
دختران بیش از پسران درس می خوانند این امر می تواند به دلایل زیر باشد :
الف ) به دلیل وجود رقابت زیاد در بین دختران که سعی می کنند تا ساعات بیشتری را نسبت به دوستان خود به مطالعه اختصاص دهند تا نمرات بهتری بگیرند .
اعتقاد موریس دبس که در کتاب مراحل تربیت عنوان کرده است که رقابت فردی امر مطلوبی نیست چراکه هر یک از دانش آموزان دارای ویژگی های مخصوص و منحصر به فردی هستند لذا به دلیل وجود این همه خصوصیات در هر یک که کمترین شباهتی را نسبت به یکدیگر ندارند رقابت فردی هیچ توجیه منطقی ندارد وتنها نتیجه آن به وجود آمدن اضطراب ، سرخوردگی ، خستگی و زدگی از منابع درسی به دلیل سنجش و مقایسه نادرست است برای این منظور می توان رقابت ها را در بعد گروهی مورد ارزیابی قرار داد زیرا می توان پخش انواع ویژگی های فردی را به نسبت در بین گروه های مختلف پراکنده کرد و رقابت ها را از نظر گروه های مختلف با هم مورد مقایسه قرار داد .
ب ) تلاش برای یادگیری عین مطالب درسی یا به عبارت دیگر حفظ کردن لغت به لغت و حرف به حرف کتب درسی این همه وسواس در مطالعه باعث عدم موفقیت در یادگیری
مطالب درسی و خستگی زود رس است و کاملاً واضح است که ما را به نتیجه مطلوبی هدایت نخواهد کرد .
پ ) تصور اشتباه از چگونگی تصحیح اوراق امتحانات نهایی و تصور اینکه اگر عین مطالب کتاب های درسی بدون جا انداختن حتی یک حرف نوشته شود می توان نمره کامل اخذ کرد .
5 . از ساده به مشکل خواندن
از دیگر عوامل آسیب زایی که در مطالعه دانش آموزان می توان به آن اشاره کرد ، این است که عده ای از آنها وقتی که از مدرسه به خانه می آیند ، در حالی که خسته اند مطالعه را آغاز می کنند و به علت خستگی ، اول به سراغ کتاب ها و درس های ساده تر می روند و پس از مدتی مطالعه و احساس خستگی بیش تر به کتاب های دشوارتر روی می آورند این امر باعث می شود درس های دشواری را که در بخش های انتهایی مورد مطالعه قرار می دهند ، کمتر بفهمند .
فارسی
زبان انگلیسی
فیزیک
ریاضی
درس آسان درس مشکل
در حین خستگی ، یا مطالب به سختی درک می شود یا اینکه اصولاً فهمی صورت نمی گیرد و این خود باعث دلزدگی و دلسردی دانش آموزان نسبت به امر مطالعه می گردد شایان ذکر است که اگر چه در تدریس و آموختن مفاهیم به دانش آموزان باید از مطالب آسان به طرف مطالب پیچیده رفت ، اما برای دور ماندن از آسیب های مطالعه غیر اصولی باید از فراگیری مطالب پیچیده به سوی یادگیری مطالب آسان رفت ، یعنی درست عکس مسیر قبلی را طی کرد تا امر مطالعه و یادگیری به سهولت صورت پذیرد پس برای مطالعه باید نخست درس دشوار را برگزید و سپس درس های آسان تر را انتخاب کرد .
زبان انگلیسی
فارسی
ریاضی
فیزیک
درس مشکل درس آسان
6 . خواندن بی وقفه
مطالعه کردن به صورت بی وقفه و مداوم باعث بروز خستگی و پایین آمدن کارایی ذهن در به خاطر سپردن مطالب درسی در کوتاه مدت می شود در واقع گروهی که به این کار در مطالعه کردن مبادرت می ورزند تصور می کنند که دادن استراحت در بین مطالعه هیچ سودی ندارد و فقط باعث می شود تا فرصت آنها برای مطالعه تلف شده و با کمبود وقت مواجه شوند که این به دلیل عدم برنامه ریزی مناسب برای مطالعه مطلوب رخ می دهد و به این صورت می خواهند این مشکل را با تصور غلط جبران کنند که البته به جز خستگی ، عدم موفقیت ، نگرفتن نتیجه مناسب و دلزدگی و دلسردی ناشی از آن کم کم نسبت به امر مطالعه بی میل می شوند .
به راستی باید به آنان تفهیم کرد که فعالیت و کار و آسایش باید در کنار یکدیگر باشند همانگونه که ارسطو فیلسوف معروف یونانی در این امر تأکید می ورزید او در واپسین روزهای زندگانی می گوید : ” چون فرصتی برای آموزش دادن نیست ، پس دلیلی هم برای ماندن نیست ” به هر حال باید با ارائه مثال های ملموس به دانش آموزان تفهیم کرد که استراحت فرصت مناسبی برای دست یافتن به آرامش و زمان خوبی برای کاهش فشارهای روانی ناشی از کار و خستگی است .
7 . مطالعه طوطی وار
از دیگر آسیب های مطالعه این است که دانش آموزان در سها را بدون تمرکز و فقط به اصطلاح طوطی وار می خوانند بدون اینکه از مطالب مورد یادگیری چیزی بفهمند .
8 . وجود اضطراب
در تعریف اضطراب گفته اند که ترس مبهم است و نیز بروز حالت هیجانی است که همراه با افزایش ضربان قلب و فشار خون است و در فعالیت های شناختی آدمی اختلال ایجاد می کند در تعریف دیگر عبارت است از واکنش فرد در مقابل یک موقعیت ضربه آمیز یعنی موقعیتی که زیر تأثیر بالا گرفتن تحریکات اعم از بیرونی و درونی واقع شده و فرد از مهار کردن آن ها نا توان است .
و باز در تعریف اضطراب گفته اند که آن ناراحتی روانی و در عین حال جسمانی است که همراه با پیش بینی رویدادی نا گوار است .اضطراب در حین مطالعه و همچنین موقع ارائه به معلم می تواند نه تنها مفید و سودمند نباشد بلکه باعث آسیب های روانی و ذهنی چون اختلال در ترشح هورمون ها ، اختلال در حواس ، از بین رفتن تمرکز گردد و از عوارض آن برای دانش آموز دلسردی ، زدگی و احساس عدم اعتماد به نفس در کنترل درست اضطراب خواهد بود .
دیگر آسیب های مطالعه
از دیگر آسیب های مطالعه می توان به اختصار به موارد زیر اشاره کرد :
9 . ضعف در یک درس و تأثیر آن بر مطالعه دروس دیگر
10 . خواندن بیش از حد در شب های امتحان
11 . مطالعه در حین خستگی
12 . بی توجهی به پیش نیازها
13 . قطع یکباره کمک های درسی در حین مطالعه
14 . بی موقع خواندن
15 . پیوسته خواندن یک درس
16. صرف وقت زیاد برای بخشی از مطالب و کمبود وقت برای مطالب دیگر
17. داشتن احساس بلد بودن
18 . خواندن و مرور کردن به جای تمرین کردن
19 . کند خوانی
20 . نا امیدی از مطالعه به هنگام برخورد با هم کلاسی های موفق
21 . وجود مشغله های فراوان فکری
22 . اجبار کردن به مطالعه در موقعیت نا مناسب
23 . بی توجهی به پیش مطالعه
24 . نداشتن سیر منطقی در مطالعه
25 . موقعیت نا مناسب مطالعه
26 . مطالعه منفعل
27 . از دست دادن علاقه به مطالعه
نتیجه گیری : با توجه به موارد ذکر شده سعی کنیم تا آنجا که ممکن است موانع را از بین برده و سعی کنیم تا با علاقه مطالعه کرده و نتیجه مطلوب را بگیریم .
منابع و مآخذ
1. دکتر ایمانی محسن (1382) ، آسیب شناسی مطالعه ، ، چاپ اول ، انتشارات انجمن اولیا و مربیان .
2. دکتر قلی قورچیان نادر (1379) ، جزئیات روشهای تدریس به همراه چارچوب جامع برای تدریس حرفه ای ، چاپ دوم ، انتشارات فراشناختی اندیشه .
3. براون سالی ، کارولین ارلام ، فیل ریس ، ، راهنمای تدریس موثر ، چاپ اول ، ترجمه دکتر کورش فتحی و اجارگاه (1379) ، انتشارات موسسه فرهنگی منادی تربیت .
4. معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش (1374) ، مقدمه ای بر چهار مهارت اجتماعی دانش آموزان ، چاپ اول ، انتشارات تربیت .