پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
عصر سنگ
عصر سنگ یا عصر حجر دوره‌ای است که در آن فناوری در راستای تکامل انسانی گسترده شده و زندگی انسانی از شرق آفریقا به سراسر جهان پراکنده گردید. این دوره با پیشرفت کشاورزی، رام‌کردن دام‌ها، و گداختن سنگ مس و فلزکاری به پایان رسید. از آنجا که نوشتن را آغاز تاریخ می‌دانند، عصر سنگ در دوره پیش از تاریخ جای‌می‌گیرد.
تاریخچه نام گذاری
اصطلاح عصر سنگ را نخستین بار رومیان و چینیان باستان به کار برده‌اند. با این حال در سال ۱۸۱۹ کریستیان یورگنسن تامسن، نخستین موزه‌دار موزه ملی دانمارک، به هنگام ساماندهی مجدد اشیای موزه اش، تصمیم گرفت آنها را براساس مواد معمول به‌کار رفته در زمان ساختشان بچیند. تامسن آثار موزه اش را سه بخش کرد: عصر سنگ، عصر مفرغ و عصر آهن.
پارینه‌سنگی و میان‌سنگی
عصر سنگ کهن یا دوره پارینه‌سنگی بیش از یک میلیون سال به درازا کشید و در درازای این زمان تغییرات آب و هوایی‌ای رخ داد که اثر بسیاری بر تکامل انسان گذارد. ریخت‌شناسی واژگانی انسان‌ها نیز از این دوره تا گذر از بخش‌های نزدیک‌تر عصر سنگ نمو نمود.
بازه زمانی میان پایان عصر یخ میان ۱۰ تا ۶ هزار سال به درازا انجامید و ویژگی آن پدید آمدن دریاها و تغییرات محیطی و نیاز به یافتن منبع‌های خوراکی تازه بود. گسترش و پیشرفت ابزارهای ظریف سنگی واکنشی به این نیاز بود. این ابزارهای پیشرفته، ابزارهای دوره پارینه‌سنگی بود. در اروپا این ابزارها در دوره میان‌سنگی از خاور نزدیک کهن بدانجا برده‌شده‌بود. این ابزارها شکار را پیشرفته‌کرده و ماهی‌گیری را ممکن ساخت. رام کردن سگ برای شکار، محصول این دوران است.
نوسنگی
دوره نوسنگی یا عصر سنگ نو با کاربرد کشاورزی شناخته می‌شود، برای این ویژگی گاه این دوره را انقلاب نوسنگی نیز می‌خوانند. همچنین کوزه‌گری در این زمان گسترش یافت و زیستگاه‌های انسانی بزرگ‌تری همانند اریحا و چاتال هویوک پدید آمد. نخستین فرهنگ‌های نوسنگی در ۸۰۰۰ (پیش از میلاد) در هلال بارور آغاز شدند. از آنجا بود که کشاورزی و فرهنگ به کرانه مدیترانه، دره سند، چین و جنوب شرقی آسیا گسترده‌شد.
به دلیل گسترش کشاورزی و نیاز به خرمن و فرآیند کاشت، ساخت و تراش ابزارهای سنگی که به کار تیزکردن، ساطوری‌کردن، بریدن و تیشه‌زدن می‌آمد گسترش یافت. نخستین گواهی‌ها برای بودن بازرگانی در این دوره‌است. کالاهای گوناگون صدها میل آنسوتر برده می‌شدند. یک نمونه خوب برای یک دهکده دوره نوسنگی اسکارا بری در جزیره اورکنی در اسکاتلند است. این اجتماع دارای بسترهای سنگی، طاقچه سنگی و حتا آبریزنگاهی خانگی و پیوسته به یک جوی بود.
خوراک و نوشیدنی در عصر سنگ
خوراک مردمان این دوران از سوی شکارچیان و گردآورندگان و از گیاهان و گوشت جانوران فراهم می‌گشت. مردمان این دوره به بخش‌هایی از تن جانوران مانند جگر؛ قلوه و مغز دلبسته بودند. خوراک روزانه اینان سرشار از کربوهیدراتی بود که از بنشن و یا حبوبات به دست می‌آمد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که دوسوم انرژی مورد نیاز مردمان آن دوران از گوشت به دست می‌آمد. این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که آنان نیز مانند مردمان کنونی از چربی پرهیز می‌کرده‌اند ولی نه به همین نسبت کنونی.
گمان برده‌می‌شود که نخستین مصرف شراب که از ترش‌شدن انگورهای وحشی ساخته شده‌بوده در این دوره رخ داده‌شده‌باشد.
سرپناه
دو میلیون سال پیش در شرق آفریقا نخست سازه انسانی پدید آمد که عبارت بود از ستون‌هایی سنگی که شاخه‌های درختان را مانند بام نگاه می‌داشتند. سازه سنگی گرد ساده‌ای که در ترا آماتا در نزدیک نیس فرانسه یافت‌شده به ۵۰۰هزار سال پیش بازمی‌گردد. جز این سازه‌های سنگی دیگری که زیستگاه مردمان آن دوران شمرده‌می‌شده در جای‌جای جهان یافت شده‌است. شماری از آنها در پی می‌آیند:
ساختاری سنگی چادر مانند در درون غاری در نزدیکی گروت دولازاره در نیس فرانسه
ساختاری سنگی با بامی از چوب یافت شده در دولنی وستونیتسه چکسلواکی، از ۲۳ پیش از میلاد مسیح
کلبه‌های بسیاری ساخته شده از استخوان ماموت در اروپای خاوری و سیبری
چادری از پوست جانوران از ۱۵ هزار ۱۰هزار پیش از زایش عیسی در پلاتو پارن فرانسه
نقش بر روی سنگ‌ها
بیمبتکای در هندوستان، نگاره‌ای بر تخته‌سنگ، یک میراث جهانی ثبت‌شده از سوی یونسکو
در دوره پارینه‌سنگی نگاره‌های بر روی دیواره غارها کمیاب‌هستند. این نقش‌ها دربرگیرنده جانورانی مانند گربه‌سان و کرگدن می‌باشد. نمونه این اثرها را می‌توان در غار شووه دید. سنگ‌نگاره‌های این غار به ۳۱هزار سال پیش از میلاد بازمی‌گردند. غار آلتامیرا در اسپانیا به ۱۴ تا ۱۲ هزار سال پیش از میلاد بازمی‌گردد و نقاشی‌های آن دربردارنده نگاره‌هایی از گاومیش کوهان‌دار آمریکایی‌است.