ضررهای سوسیس و کالباس
این روزها مصرف سوسیس و کالباس حسابی جای خود را میان مردم باز کرده و کمتر خانواده ای را سراغ دارید که حداقل هفته ای یکبار سوسیس و کالباس مصرف نکند. اما این در حالی است که اداره کل استاندارد استان تهران با نمونهبرداری از 20 نمونه سوسیس و کالباس و همبرگر از مراکز عرضه و فروشگاههای زنجیرهای، آن ها را از نظر منشا بافت گوشتی مورد آزمون قرار داد و متاسفانه 18 مورد نامنطبق با استانداردهای ملی بوده و فقط سوسیس کوکتل 55 درصد کاله آمل و سوسیس آلمانی 40 درصد پاکدام پارس منطبق با این استانداردها بوده است. همچنین از شش مورد همبرگر فقط یک مورد مردود بوده و مابقی منطق بودند و به نظر می رسد تولید همبرگر ظاهرا وضعیت مناسبتری دارد.
مدیرکل استاندارد استان تهران در گفتگو با سلامتیران گفت: از 20 نمونه سوسیس و کالباس عرضه شده در سطح استان تهران از نظر بافت پروتئینی مورد آزمایش، در 18 مورد مغایرت با استانداردهای ملی مشاهده شد که تولیدکنندگان از چربی صفاقی (چربی موجود در دستگاه گوارش و لابهلای رودهها)، غضروف شفاف مربوط به دستگاه تنفسی و ریه، عروق، رگ و اعصاب و بافت پیوندی (پوست رگ و پی و چربی ضایعات گوشتی) یعنی بافتهایی خاص که عضله نیستند و تولیدکنندگان طبق استاندارد ملی مجاز به استفاده از این بخش از لاشه دام در تولید فرآوردههای گوشتی نیستند، استفاده کرده اند که از طریق مراجع قضایی پیگیری خواهد شد. مهندس پورهاشم ادامه داد: کالباس خشک تیکهای 60 درصد شام شام، کالباس خشک 60 درصد آندره، کالباس خشک 60 درصد مروارید سفید گلبرگ، کالباس خشک دانمارکی 620 درصد سولیکو (کاله تهران) ، کالباس خشک 60 درصد آرکا، کالباس خشک مارتادلا 50 درصد آرشاک (کیلا) ، کالباس خشک 60 درصد صنوبر، کالباس لیوز 55 درصد دار(راجی) ،سوسیس آلمانی 40 درصد شوکا طعام ، کوکتل گوشت سولیکو 55 درصد شام شام ، سوسیس آلمانی 40 درصد گوشتیران، کوکتل 55 درصد مروارید سفید گلبرگ، کوکتل 60 درصد آرشاک (کیلا) ، سوسیس آلمانی 40 درصد ماسیس، سوسیس آلمانی 40 درصد آدلی ،سوسیس آلمانی 40 درصد صنوبر و همبرگر معمولی 60 درصد کابی آمل سوسیس و کالباسهای غیراستاندارد و غیربهداشتی هستند که تا قبل از جمع آوری آن ها از بازار مردم باید از مصرف آن ها جدا خودداری کنند. وی در مورد نظارت وزارت بهداشت نیز تصریح کرد: وزارت بهداشت از سال گذشته با توجه به تصویب قانون رفع موانع تولید دیگر به شکل قانونی مسئولیتی ندارد و مسئولیت رسیدگی این موارد بهعهده مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران بوده است. مدیرکل مؤسسه استاندارد استان تهران با بیان اینکه تاکنون در مؤسسه استاندارد فقط میزان پروتئین را اندازهگیری میکردیم، اظهار داشت: اگر این میزان را مطابق با استاندارد میدیدیم تایید میکردیم ولی خبرهایی را از بعضی تخلفات داشتیم که ما را بر آن داشت تا با آزمایشهای دقیق و مشکل بافتشناسی این فراوردهها را تجزیه کنیم که متأسفانه نتیجه این آزمون بسیار بد بود و نشان دهنده استفاده وسیع از رگ و پی و غدد چربی فراوان و امعا و احشای گوسفند و گاو بود که امیدواریم مسئولان قوه قضاییه طبق قانون برخوردهایی با این متخلفان داشته باشند. این موضوع در حالی مطرح می شود که وزارت بهداشت از سال گذشته با توجه به تصویب قانون رفع موانع تولید، دیگر به شکل قانونی مسئولیتی ندارد و مسئولیت رسیدگی به تولید موادغذایی غیراستاندارد بهعهده مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران است. مدیر گروه گوشت اداره نظارت بر موادغذایی وزارت بهداشت و درمان نیز در این باره گفت: اداره نظارت برموادغذایی وزارت بهداشت و درمان تنها اختیار صدور پروانه ساخت محصولات را دارد که آن هم پس از اخذ مجوز استاندارد از مؤسسه استاندارد است. دکتر تواناییپور ادامه داد: این اداره مطابق استانداردهایی که آنها مینویسند، فرمولهای پروانه ساخت را با آنها مطابقت میدهد و درصورت نبودن مشکل اقدام به صدور پروانه ساخت میکند. وی با بیان اینکه نظارت دقیق بر تمامی تولیدکنندگان این گونه موادغذایی در سراسر استانها امکانپذیر نیست، تصریح کرد: با توجه به گران بودن مواد اولیه و گوشت، شکی نیست که تولیدکننده از هر فرصتی سوءاستفاده میکند که دور از نظارت مسئولان فنی و با هدف دستیابی به سود بیشتر از کیفیت تولیدات بکاهد. مثلا گزارش میرسد که میزان نشاسته و خاکستر سوسیس و کالباس یک تولیدکننده در یکی از استانهای کشور بسیار بالا و خارج از استانداردهای بهداشتی است. تواناییپور در پایان خاطرنشان کرد: این نمونهبرداریها که بهصورت تصادفی انجام میشود شاید بهصورت مقطعی بتواند چند تولیدکننده را متخلف اعلام کند ولی این نظارت باید در سطح وسیعتر و دقیقتر انجام شود. مدیر یکی از کارخانه های تولید سوسیس و کالباس که نخواست نام او فاش شود در گفتگو با خبرنگار سلامتیران گفت: درتولید بسیاری از سوسیس و کالباسهای تولید داخل از چربی موجود در دستگاه گوارش و لابهلای رودهها و پوست رگ و پی و چربی ضایعات گوشتی استفاده می شود. در عین حال، در اکثر کالباس ها تکه هایی از گوشت دیده می شود که به گوشتهای تزیینی معروفند و برای تهیه بسیاری از این گوشتهای تزیینی از گاوهای پیر ماده 8 تا 9 ساله که دیگر قدرت زایمان ندارند، استفاده میشود. این در حالی است که کارشناسان تغذیه نیز معتقدند که ترکیبات موجود فراوردههای گوشتی مانند سوسیس و کالباس، موجب بروز بیماریهایی همچون فشارخون بالا، بیماری های قلبی و عروقی و پوکی استخوان میشود. دکتر سید علی کشاورز، متخصص تغذیه و رژیم درمانی در این باره گفت: دراغلب فراوردههای گوشتی نظیر سوسیس و کالباس مواد مغذی همچون پروتئین خالص وجود نداشته ولی موادی مانند فسفات، نیترات، نمک وچربی که برای سلامت بدن مضر است به وفور یافت میشود. وی اظهار کرد: نیترات و فسفات بهدلیل خاصیت ضدباکتریایی بهعنوان نگهدارنده این موادغذایی و جهت حفظ رنگ آن استفاده میشود و به این ترتیب نیترات پس از وارد شدن به دستگاه گوارش به نیتریت و نیتروز آمین تبدیل و سرطانزا میشود. همچنین، فسفات با PH بالایی که دارد ضمن ایجاد اختلال در جذب کلسیم توسط بدن، احتمال ابتلا به پوکی استخوان را در افراد بهویژه زنان یائسه و سالمندان افزایش میدهد. گذشته از مسئله نیترات و فسفات در سوسیس و کالباس، محتوای چربی بهویژه چربیهای اشباع و ترانس در این محصولات بالا است و با جذب روغن طی سرخ کردن چربی آن بالاتر میرود. مدیر گروه تغذیه و بیوشیمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص میزان نمک و عوارض آن در پی مصرف این موادغذایی تصریح کرد: میزان نمک موجود در این نوع فراوردههای گوشتی یک تا 3درصد است و به همین دلیل با مصرف این اقلام ضمن ایجاد فشار خون بالا سلامت افراد تهدید میشود.
آنچه در مورد سوسیس و کالباس باید بدانیم
با توجه به مشغله کاری روزافزون بشر ناشی از زندگی صنعتی و همچنین مواجهه با محدودیت منابع غذایی توام با افزایش جمعیت ، امروزه مصرف غذاهای آماده و نیمه آماده به خصوص سوسیس و کالباس رو به فزونی است . این نوع فرآورده های گوشتی با توجه به غنی بودن آنها از مواد مغذی محیط بسیار مناسب برای رشد میکروارگانیسمها نیز میباشند و چنانچه اصول صحیح بهداشتی در تمامی مراحل تولید از تدارک مواد اولیه تا نحوه مصرف رعایت نگردد می تواند مخاطرات جدی را برای مصرف کنندگان در پی داشته باشد. در این مقاله به بررسی انواع سوسیس و کالباس ، مواد تشکیل دهنده آنها ، نکات تغذیه ای و بهداشتی در مورد آنها می پردازیم. انواع سوسیس و کالباس
فهرست مطالب
ضررهای سوسیس و کالباس 1
آنچه در مورد سوسیس و کالباس باید بدانیم 5
- سوسیس و کالباس خام 5
- سوسیس و کالباس های پخته یا دودی شده 6
ترکیبات عمده تشکیل دهنده سوسیس و کالباس 6
توصیه های تغذیه ای 7
نکات بهداشتی قابل توجه هنگام خرید و مصرف سوسیس و کالباس 8
مواد تشکیل دهنده سوسیس و کالباس 9
انواع سوسیس و کالباس 11
مراحل تولید سوسیس و کالباس 12
اسامی برخی از سوسیس و کالباس ها 12
مضرات سوسیس و کالباس 14
نحوه نگهداری 18
ویژگیهای سوسیس و کالباس مرغوب 18
نحوه پخت سوسیس و کالباس 19
وقتی سوسیس میخرید… 19
فقط هفتهای یک بار 20
منابع 22